Tự hát | Văn hóa – Giải trí | BÁO PHỤ NỮ THỦ ĐÔ – CƠ QUAN NGÔN LUẬN CỦA HỘI LIÊN HIỆP PHỤ NỮ TP HÀ NỘI

Chẳng dại gì em ước nó bằng vàng

Trái tim em anh đã từng biết đấy

Anh là người coi thường của cải

Nên nếu cần anh bán nó đi ngay

Em cũng không mong nó giống mặt trời

Vì sẽ tắt khi bóng chiều đổ xuống

Lại mình anh với đêm dài câm lặng

Mà lòng anh xa cách với lòng em

Em trở về đúng nghĩa trái tim em

Biết làm sống những hồng cầu đã chết

Biết lấy lại những gì đã mất

Biết rút gần khoảng cách của yêu tin

Em trở về đúng nghĩa trái-tim-em

Biết khao khát những điều anh mơ ước

Biết xúc động qua nhiều nhận thức

Biết yêu anh và biết được anh yêu

Mùa thu nay sao bão mưa nhiều

Những hành lang cửa số con tàu chẳng đóng

Dải đồng hoang và đại ngàn tối sẫm

Em lạc loài giữa sâu thẳm rừng anh

Em lo âu trước xa tắp đường mình

Trái tim đập những điều không hề nói

Trái tim đập cồn cào cơn đói

Ngọn lửa nào le lói giữa đơn độc

Em trở về đúng nghĩa trái-tim-em

Là máu thịt, đời thường ai chẳng có

Vẫn ngừng đập lúc cuộc sống không còn nữa

Nhưng biết yêu anh cả khi chết đi rồi .

Xuân Quỳnh

Xuân Quỳnh ( 1942 – 1988 ) là một trong những khuôn mặt thơ nữ xuất sắc nhất của nền thơ ca Nước Ta tân tiến. Thơ tình Xuân Quỳnh có đủ những cung bậc xúc cảm, có vị trí xứng danh trong lòng fan hâm mộ bao nhiêu thế hệ bởi sự đơn giản và giản dị, tinh xảo mà hùng vĩ. Điều đó bộc lộ rõ qua “ Tự hát ” ( 1984 ). Bài thơ có lẽ rằng được viết trong tâm trạng dạt dào niềm hạnh phúc của một người phụ nữ đang yêu và được yêu .

Nhan đề “ Tự hát ” có lẽ rằng đã bộc lộ một trạng thái tâm ý hưng phấn của con người, một tâm hồn thơ được “ hát ” lên về một bản lĩnh đầy tự tin, một trái tim yêu say đắm, một lời ngỏ về tình yêu toàn vẹn hiến dâng, vừa nồng nàn xúc cảm thể hiện tình yêu vừa thâm thúy trong hành trình tự nhận thức giá trị của tình yêu. Bài thơ là lời bày tỏ tha thiết đắm say những tâm nguyện khi yêu của một người phụ nữ hồn hậu, chân thành .

Xuất phát từ tình yêu thâm thúy và sự tôn trọng với người mình yêu, tác giả lập luận theo hình thức nêu ra giả định để khẳng định chắc chắn cao hơn. Xuân Quỳnh đã mở đầu bài thơ theo cách rất tự nhiên mà độc lạ : “ Chẳng dại gì em ước nó bằng vàng / Trái tim em anh đã từng biết đấy / Anh là người coi thường của cải / Nên nếu cần anh bán nó đi ngay ” .

Ở đây nhân vật trữ tình muốn khẳng định chắc chắn trái tim yêu của mình không phải là “ vàng ” quý giá, cũng chẳng là “ mặt trời ” cao quý, dù hai thứ đó luôn được người đời ao ước, đem ra để định danh tình yêu. Từ “ vàng ” ở câu thơ có sự luân chuyển phát minh sáng tạo từ nét nghĩa ẩn dụ trong tục ngữ ( “ Một túp lều tranh hai trái tim vàng ” ) sang tầng nghĩa thực : sự quý giá của tấm lòng, tình cảm sang sự quý giá của bạc vàng, vật chất .

Từ đó, nhà thơ nói lên nguyện vọng chân thành, tha thiết nhất của mình : “ Em trở về đúng nghĩa trái tim em / Biết làm sống những hồng cầu đã chết / Biết lấy lại những gì đã mất / Biết rút gần khoảng cách của yêu tin ”. Và còn đây nữa : “ Em trở về đúng nghĩa trái tim em / Biết khao khát những điều anh mơ ước / Biết xúc động qua nhiều nhận thức / Biết yêu anh và biết được anh yêu ”. Đáng quan tâm là câu thơ “ Em trở về đúng nghĩa trái tim em ” được lặp lại tới ba lần cùng với điệp ngữ “ trái tim ” tới bảy lần không phải là ngẫu nhiên mà có dụng ý rõ ràng nhằm mục đích nhấn mạnh vấn đề : Trái tim phụ nữ khi yêu hãy biết sẻ chia, đồng cảm, dâng hiến và hi sinh cho tình yêu hùng vĩ nhưng đừng làm nô lệ cho tình yêu mù quáng .

Tình yêu và hôn nhân gia đình không chỉ có tri ân mà còn cần sự tôn trọng, không riêng gì là sự hi sinh mà phải có cả sự chăm sóc, đồng cảm từ hai phía. Vì vậy, người phụ nữ không riêng gì ” khao khát điều anh mơ ước ” mà còn cần biết sống với bản ngã thực của mình. Bằng sự nhạy cảm của một trái tim phụ nữ từng trải, phần sau của bài thơ là những âu lo, dự cảm về những thử thách trên đường đời : “ Em lo âu trước xa tắp đường mình / Trái tim đập những điều không hề nói / Trái tim đập cồn cào cơn đói / Ngọn lửa nào le lói giữa đơn độc. Em trở về đúng nghĩa trái – tim – em / Là máu thịt, đời thường ai chẳng có / Vẫn ngừng đập lúc cuộc sống không còn nữa / Nhưng biết yêu anh cả khi chết đi rồi ” .

Bạn đọc không hề ngờ linh cảm của nhân vật trữ tình qua những câu thơ trên lại đúng đến thế ! Tai nạn giao thông vận tải thảm khốc ở TP. Hải Phòng 8/1988 đã cướp đi sinh mạng của cả một mái ấm gia đình nghệ sỹ. Xuân Quỳnh ( cùng người chồng Lưu Quang Vũ và con gái Lưu Quỳnh Thơ ) tuy mất đi nhưng những bài thơ biểu lộ những giá trị và phong thái riêng của nữ thi sỹ sẽ sống mãi. Điều này bắt nguồn bởi chính tính cách luôn sống hết mình, thẳng thắn, rõ ràng từ trong xúc cảm, tâm lý của nhà thơ. Bài thơ “ Tự hát ” được nhìn nhận là một trong những thi phẩm hay, rất giàu dịu dàng êm ả và thật đậm chất Xuân Quỳnh chính vì lẽ đó .

NGUYỄN THỊ THIỆN

Source: https://thcsbevandan.edu.vn
Category : Thông tin cần biết