Tailieumoi. vn xin ra mắt đến những quý thầy cô, những em học viên lớp 11 bài văn mẫu Phân tích bài thơ Đây thôn Vĩ Dạ hay nhất, gồm 24 trang trong đó có dàn ý nghiên cứu và phân tích chi tiết cụ thể, sơ đồ tư duy và 4 bài văn nghiên cứu và phân tích mẫu hay nhất giúp những em học viên có thêm tài liệu tìm hiểu thêm trong quy trình ôn tập, củng cố kỹ năng và kiến thức và chuẩn bị sẵn sàng cho bài thi môn văn sắp tới. Chúc những em học viên ôn tập thật hiệu suất cao và đạt được hiệu quả như mong đợi .
Mời những quý thầy cô và những em học viên cùng tìm hiểu thêm và tải về cụ thể tài liệu dưới đây :

PHÂN TÍCH BÀI THƠ ĐÂY THÔN VĨ DẠ

Bài giảng: Đây thôn Vĩ Dạ

Phân tích bài thơ Đây thôn Vĩ Dạ – mẫu 1

Hàn Mặc Tử – một trái tim, một tâm hồn lãng mạn dạt dào yêu thương đã bật lên những tiếng thơ, tiếng khóc của thẩm mỹ và nghệ thuật trước cuộc sống. Những phút giây xót và sung sướng, những phút giây mà ông đã thả hồn mình vào trong thơ, những tích tắc ông đã chắc lọc, đã thăng hoa từ nỗi đau của tâm hồn mình để viết lên những bài thơ tuyệt bút. Và bài thơ Đây thôn Vĩ Dạ đã được sinh ra ngay trong những phút giây tuyệt diệu ấy. Ở bài thơ, cái tình mặn nồng trong sáng đã hòa quyện với vạn vật thiên nhiên tươi đẹp, mối tình riêng đã ở trong mối tình chung hồn thơ vẫn đượm vẻ buồn đau .
Đây thôn Vĩ Dạ là một trong những bài thơ tình hay nhất của Hàn Mặc Tử. Một tình yêu thiết tha man mác, đượm vẻ u buồn ẩn hiện giữa khung cảnh vạn vật thiên nhiên hòa vào lòng người, cái thực và mộng, huyền ảo và đơn cử hoà vào nhau .
Mở bài đầu thơ là một lời trách móc nhẹ nhàng của nhân vật trữ tình .
Sao anh không về chơi thôn Vĩ .
Chỉ một câu hỏi thôi ! Một câu hỏi của cô gái thôn Vĩ nhưng chan chứa bao yêu thương mong đợi. Câu thơ vừa có ý trách móc vừa có ý hụt hẫng của cô gái so với người yêu vì đã bỏ lỡ được chiêm ngưỡng và thưởng thức vẻ đẹp mặn mà, ấm cúng tình quê của thôn Vĩ – vùng nông thôn ngoại ô xinh xắn thơ mộng, một phương diện của cảnh Huế .
Chúng ta hãy chú ý quan tâm quan sát, tận thưởng vẻ đẹp của thôn Vĩ :
Nhìn nắng hàng cau nắng mới lên
Vườn ai mướt quá xanh như ngọc
Lá trúc che ngang mặt chữ điền .
Nét rực rỡ của thôn Vĩ – quê nhà người con gái gợi mở ở câu đầu liên đây đã được tả rõ nét. Một bức tranh vạn vật thiên nhiên tuyệt tác rộng mở trước mắt người đọc. Hình ảnh nắng tưới lên trên ngọn cau tươi đẹp, tràn trề sức sống. Nắng mới là nắng sớm mở màn của một ngày, những hàng cau cao ráo vươn mình đón lấy những tia nắng sớm kia, và toàn bộ tràn ngập ánh nắng và buổi bình minh. Cái nắng hàng cau nắng mới lên sao lại gợi một nỗi niềm làng quê nhà đến thế. Câu thơ này bất chợt khiến ta nghĩ tới những câu thơ Tố Hữu trong bài thơ Xuân lòng. Nắng xuân tưới trên thân dừa xanh dịu Tàu cau non lấp loáng muôn gươm xanh Ánh nhởn nhơ đùa quả non trắng phếu Và chảy tan qua kẽ lá cành chanh .
Nắng mới cũng còn có ý nghĩa là nắng của mùa xuân, mở màn cho một năm mới nên khi nào nó cũng bừng lên rực rỡ tỏa nắng nồng nàn. Đó là những tia nắng tiên phong rọi xuống làng quê mà trước nó chiếu vào những vườn cau làm cho những hạt sương đêm đọng lại sáng lên, lấp lánh lung linh như những viên ngọc được dính vào chiếc choàng nhung xanh mịn :
Vườn ai mướt quá xanh như ngọc
Cái nhìn như chạm khẽ vào sắc màu của sự vật để rồi bật lên một sự quá bất ngờ đến thẫn thờ. Đến câu thơ này, ta phát hiện cái nhìn của thi nhân đã hạ xuống thấp hơn và bao quát ở chiều rộng. Một khoảng chừng xanh của vườn tược hiện ra, nhắm mắt lại ta cũng tưởng tượng ra ngay cái màu xanh mềm mại và mượt mà, mỡ màng của vườn cây. Ta không chỉ cảm nhận ở đó màu xanh của vẻ đẹp mà nó còn tràn ngập sức sống mơn mởn. Những tán lá cành cây được sương đêm gột rửa trở thành cành lá ngọc. Không phải xanh mượt, cũng không phải xanh mỡ màng mà chỉ có xanh như ngọc mới miêu tả được vẻ đẹp ngồn ngộn, sự sống của vườn tược. Một màu xanh cao quý, lấp lánh lung linh, trong trẻo làm cho vườn cây càng sáng bóng lên. Hình như cả vườn cây đều tắm trong luồng không khí đang còn run rẩy sự trinh bạch nguyên sơ chưa hề nhuốm bụi. Lăng kính không khí ấy làm hiện rõ hơn đường nét sắc tố của cảnh sắc mà mắt thường tất cả chúng ta bỏ lỡ. Nếu không có một tình yêu sâu nặng nồng nàn so với Vĩ Dạ thì Hàn Mặc Tử không hề có được những vần thơ trong trẻo như vậy. Ai từng sinh ra và lớn lên ở Nước Ta, đặc biệt quan trọng ở xứ Huế thì mới thấm thìa những vần thơ này :
Lá trúc che ngang mặt chữ điền .
Trong vườn thôn Vĩ Dạ kia, nhành lá trúc và khuôn mặt chữ điền sao lại có mối tương quan giật mình mà đẹp thế : những chiếc lá trúc thanh mảnh, thon thả che ngang gương mặt chữ điền. Mặt chữ điền – khuôn mặt ấy càng hiện ra thấp thoáng sau lá trúc mơ màng, hư hư thực thực .
Thôn Vĩ Dạ nằm cảnh ngay bờ sông Hương êm đềm. Vì thế mà từ cách tả cảnh làng quê ở khổ thơ đầu hé mở tình yêu, tác giả chuyển sang tả cảnh sông với niềm bâng khuâng, nỗi nhớ mong sầu muộn hư ảo như giấc mộng :
Gió theo lối gió mây đường mây
Dòng nước buồn thiu, hoa bắp lay
Thuyền ai đậu bến sông trăng đó
Có chở trăng về kịp tối nay ?
Gió và mây để gợi buồn vì nó trôi nổi, long dong thì nay lại càng buồn hơn gió đi theo đường gió, mây đi theo đường mây, gió và mây xa nhau ; không hề là bạn sát cánh, không hề gặp gỡ và sự xa cách của nhà thơ so với tình nhân hoàn toàn có thể là vĩnh viễn. Phải chăng đây là cảm xúc của nhà thơ trong xa cách nhớ thương, và đây cũng là mặc cảm của những con người xưa trong đời sống. Nỗi buồn về sự chia tay, tiễn biệt đọng lại trong lòng người phảng phất buồn và mang một nỗi niềm xao xác. Chúng ta không còn thấy giọng tươi mát đầy sức sống ở đoạn trước nữa, tất cả chúng ta gặp lại Hàn Mặc Tử – một tâm hồn đau buồn, u uất :
Dòng nước buồn thiu hoa bắp lay
Dòng sông Hương hiện ra mới buồn làm thế nào với những bông hoa bắp màu xám tẻ nhạt, ảm đạm như màu khói. Với một tâm hồn mãnh liệt như Hàn Mặc Tử thì dòng sông trôi lững lờ của xứ Huế chỉ là dòng sông buồn thiu gợi cảm giác buồn lặng, quạnh quẽ. Hoa bắp cũng lay nhè nhẹ trong một nỗi buồn xa vắng. Sự biến hóa tâm trạng chính là thái độ của những người sống trong vòng đời tối tăm, bế tắc. Mặt nước sông Hương êm quá gợi đến những bến bờ xa vắng, những mảnh bèo trôi dạt lênh đênh của số kiếp người. Tâm trạng thoắt vui – thoắt buồn mà buồn thì nhiều hơn, ta đã gặp rất nhiều ở những nhà thơ lãng mạng khác sống cùng với thời Hàn Mặc Tử. Ý thơ thật buồn, được tiếp nối đuôi nhau trong hai câu sau nhưng với cách diễn đạt, thật tuyệt diệu, thực đấy mà mộng đấy :

Thuyền ai đậu bến sông trăng đó
Cỏ chở trăng về kịp tối nay ?
Tất cả như tan loãng trong vầng trăng quen thuộc của Hàn Mặc Tử. Cảnh vật vạn vật thiên nhiên tràn ngập ánh sáng, một ánh trăng vàng sáng bóng loáng chiếu xuống dòng sông, làm cho cả dòng sông và những bãi bồi lộng lẫy, huyền ảo. Cảnh nên thơ quá, thơ mộng quá ! Và cũng đa tình quá ! Dòng nước buồn thiu đã hoá thành dòng sông trăng lộng lẫy, con thuyền khách đã trở thành thuyền trăng. Tác giả đã gửi gắm một tình yêu khát khao, nỗi ngóng trông, mong nhớ vào con thuyền trăng, vào cả dòng sông trăng. Thơ lồng trong ngôn từ thơ thật là tài tình, thật là đẹp với xứ Huế mộng mơ. Tác giả đã lướt bút viết nên những câu thơ nhẹ nhàng, sâu kín nhưng hàm chứa cả tình yêu bát ngát, nồng cháy đến vô cùng. Vầng trăng trong hai câu thơ này là vầng trăng nguyên vẹn của thi nhân trước mảnh tình yêu chưa bị phôi pha. Hàn Mặc Tử rất yêu trăng nhưng vầng trăng ở những hài thơ khác không giống thế này. Một ánh trăng gắt gao, kì khôi, một ánh trăng khêu gợi, lả lơi :
Gió tít tầng cao trăng ngã ngửa
Vỡ tan thành vũng đọng vàng kho .
Hay :
Trăng nằm sóng soài trên cành liễu
Đợi gió đông về để lả lơi .
Trăng trở thành một khí quyển bao quanh mọi cảm xúc, mọi tâm lý của Hàn Mặc Tử, không chỉ có vậy nó còn lẫn vào thân xác ông. Nó là ông là trời đất, là người ta. Trăng biến thành vô lường trong thơ ông, khi hữu thể khi vô hình dung, khi mê hoặc khi kinh hoàng :
Thuyền ai đậu bến sông trăng đó
Có chở trăng về kịp tối nay ?
Vầng trăng ở đây phải chăng là vầng trăng niềm hạnh phúc và con thuyền không kịp trở lại cho người trên bến đợi ? Câu hỏi biểu lộ niềm lo ngại của một số phận không có tương lai. Hàn Mặc Tử hiểu căn bệnh của mình nên ông mặc cảm về thời hạn cuộc sống ngắn ngủi, vầng trăng không về kịp và Hàn Mặc Tử cũng không đợi vầng trăng niềm hạnh phúc đó nữa, một năm sau ông vĩnh biệt cuộc sống .
Nhưng hiện tại, con người đang sống và đang liên tục giấc mơ :
Mơ khách đường xa, khách đường xa
Áo trắng quá nhìn không ra ;
Ở đây sương khói mờ nhân ảnh
Ai biết tình ai có đậm đà ?
Trái tim khao khát yêu thương, những nỗi đau kỉ niệm tình yêu ấy, ông đã gửi toàn bộ vào những trang thơ. Và rồi toàn bộ như trôi trong những giấc mơ của ước ao, hy vọng. Màu áo trắng cũng là màu ánh nắng của Vĩ Dạ mà nhìn vào đó tác giả choáng ngợp, thấy ngây ngất trước sự trong sáng, thanh khiết, cao quý của tình nhân .
Hình như giữa những giai nhân áo trắng ấy với thi nhân có một khoảng cách nào đó khiến thi nhân không khỏi không hoài nghi :
Ở đây sương khói mờ nhân ảnh
Ai biết tình ai có đậm đà ?
Câu thơ đã tả thực cảnh Huế – kinh thành sương khói. Trong màn sương khói đó con người như nhoà đi và hoàn toàn có thể tình người cũng nhòa đi ? Nhà thơ không tả cảnh mà tả tâm trạng mình, biết bao tình cảm trong câu thơ ấy. Những cô gái Huế kín kẽ quá, ẩn hiện trong sương khói, trở nên xa vời quá, liệu khi họ yêu họ có đậm đà chăng ? Tác giả đâu dám chứng minh và khẳng định về tình cảm của người con gái Huế, ông chỉ nói :
Ai biết tình ai có đậm đà ?
Lời thơ như nhắc nhở, không phải thể hiện một sự vô vọng hay kỳ vọng, đó chỉ là sự tuyệt vọng. Sự tuyệt vọng của một trái tim khao khát yêu thương mà không khi nào và mãi mãi không có tình yêu toàn vẹn. Bài thơ càng hay càng ngậm ngùi, nó đã khép lại nhưng lòng người vẫn thổn thức. Cả bài thơ được link bởi từ ai khởi đầu : Vườn ai mướt quá xanh như ngọc ; tiếp đến Thuyền ai đậu bến sông trăng đó ; và kết thúc là Ai biết tình ai có đậm đà ? Càng làm cho Đây thôn Vĩ Dạ sương khói hơn, huyền bí hơn .
Đây thôn Vĩ Dạ là một bức tranh đẹp về cảnh người và người của miền quốc gia qua tâm hồn giàu tưởng tượng và đầy yêu thương của nhà thơ với thẩm mỹ và nghệ thuật gợi liên tưởng, hoà quyện vạn vật thiên nhiên với lòng người .
Trải qua bao năm tháng, cái tình Hàn Mặc Tử vẫn còn nguyên nóng giãy, lay động day dứt lòng người đọc .

Sơ đồ tư duy

 

Dàn ý chi tiết

1. Mở bài: Giới thiệu tác giả, tác phẩm

– Hàn Mặc Tử là nhà thơ tiêu biểu vượt trội cho trào lưu thơ mới .
– Bài thơ được rút ra từ tập Thơ Điên .
– Nội dung : Bài thơ là tình cảm trả lời mà Hàn Mặc Tử gửi cho Hoàng Thị Kim Cúc khi Hoàng Thị Kim Cúc gửi thư chúc ông chóng lành bệnh kèm một bức tranh cảnh sắc .
– Bài thơ là sự xen kẽ hòa quyện giữa cảnh và tình nơi xứ Huế mộng mơ, nhẹ nhàng .

2. Thân bài:

* Khổ 1:Cảnh thiên nhiên xứ Huế

* Câu 1 :
Sao anh không về chơi thôn Vỹ
– Câu thơ là dấu chấm hỏi lửng, bộc lộ nỗi lòng nhớ thương, do dự
+ Đó là lời mời thân thiện, gắn bó
+ Là lời trách móc, giận hờn khôn khéo, thiết tha
+ Thể hiện thời hạn đã lâu rồi tác giả chưa ghé thăm thôn Vỹ .
– Câu 2,3 :
Nhìn nắng hàng cau nắng mới lên
Vườn ai mướt quá xanh như ngọc
+ Cảnh vật vạn vật thiên nhiên hiện lên thật đẹp, căng tràn sức sống, tươi xanh
+ Cảnh vật mang trong mình vẻ đẹp thanh tao, dịu nhẹ
+ Tạo cho người đọc một cảm xúc sảng khoái, êm đềm, du dương, bay bổng
– Câu 4 :
Lá trúc che ngang mặt chữ điền
+ Hai hình dạng trái chiều : vuông vức mặt chữ điền với hình dáng mảnh mai, thanh tao của lá trúc
+ Thể hiện duyên dáng, uyển chuyển, e thẹn của những cô gái xinh xắn, tài sắc, phúc hậu của người con gái thôn quê .
* Khổ 2 : Bức tranh vạn vật thiên nhiên nhuốm màu tâm trạng
– Vẻ đẹp của tạo hóa hiện lên với 2 sắc tố xen kẽ : cảnh đẹp nhưng lại buồn, mang dáng dấp sự chia lìa, một mình : gió theo lối gió, mây đường mây .
– Cuộc chia lìa ấy ghi vào lòng sông những cung bậc thê lương : dòng nước buồn thiu ; hoa bắp lay lắt, nổi trôi .
– Cảnh vật chỉ là bức màn bộc lộ cho lòng người “ người buồn cảnh có vui đâu khi nào ”. Cảnh thật đẹp còn người lại chẳng thể về để chiêm ngưỡng và thưởng thức thì cảnh liệu rằng còn đẹp nữa hay chăng. Vỹ Dạ nhớ anh, lòng em cũng nhớ anh, mong anh .
– Câu 3.4 :
“ Thuyền ai đậu bến sông trăng đó
Có chở trăng về kịp tối nay ”
– Trăng vốn là hình ảnh quen thuộc trong thơ Hàn Mặc Tử. Trăng là nơi để con người ta gửi gắm tình cảm, chút tâm tư nguyện vọng sâu lắng. Thế nhưng ở đây lại là “ bến sông trăng ”. Đây vừa là hình ảnh tả thực – ánh trăng chiếu xuống mặt nước, lan tỏa trên mặt nước vừa là hình ảnh biểu trưng – sự vô định ( thuyền ai ), bát ngát dạt dào. Nỗi niềm tâm tư nguyện vọng của tác giả như lan tỏa, thấm sâu, to lớn vô ngàn. Trong người lúc này là sự rưng rưng, xót xa, man mác đến nhói lòng .

Video bài văn mẫu Phân tích Đây thôn Vĩ Dạ

– Mở rộng : Đúng như Hoài Thanh viết về Hàn Mặc Tử, trong “ Thi nhân Nước Ta ” : “ Vườn thơ của người rộng rinh không bờ bến, càng đi xa càng ớn lạnh ” .
* Khổ 3 : Mộng ảo của tâm hồn thi nhân .
– Khổ thơ là lời bộc bạch trần tình tả thực về bệnh tình của tác giả : bệnh tình của người khiến hạn chế về thị giác : nhìn không ra, mờ nhân ảnh. Từ đó, khiến cho con người rơi vào đơn độc ; ngậm ngùi .
– Thể hiện những mộng tưởng đơn thuần : mở khách đường xa khách đường xa, tác giả mong mình hoàn toàn có thể được đến thôn để Vỹ chiêm ngưỡng và thưởng thức cảnh và gặp người thôn Vĩ, để đáp lại tình cảm trân quý từ người bạn của mình .
– Áo em trắng quá nhìn không ra :
+ Hình ảnh người phụ nữ thướt tha uyển chuyển trong tà áo dài xứ Huế .
+ Ánh mắt anh do sự tác động ảnh hưởng sức khỏe thể chất đã không hề chiêm ngưỡng và thưởng thức được hết vẻ đẹp của em nhưng vẫn cảm nhận được hình bóng và hình dáng êm ả dịu dàng của em .
+ Ở đây sương khói mờ nhân ảnh : Quang cảnh vạn vật thiên nhiên nơi tác giả sinh sống. Với tác giả mọi thứ giờ đây chỉ là ảo ảnh, mơ hồ, không hiện hữu được rõ nét nữa .
+ Ai biết tình ai có đậm đà : Dù trong bệnh tật đau đớn, khó khăn vất vả, đơn độc nhưng trái tim tác giả vẫn đong đầy yêu thương : đó là tình yêu quê nhà quốc gia, xứ xở và tình cảm mãnh liệt gửi gắm đến em .
+ Tình cảm ấy khi nào cũng dạt dào, đậm đà, mê hồn .

3. Kết bài

* Nghệ thuật :
– Chuyển mạch thơ linh động : không theo sự hoạt động của khoảng trống thời hạn nhưng đồng điệu và đồng điệu với tâm tư nguyện vọng lòng người .
– Hình ảnh thơ giàu sức gợi, độc lạ, sử dụng những gam màu nóng nhẹ xen kẽ nhẹ nhàng : mướt quá, xanh, nắng, … => Tạo nên cõi trần gian hư thực mơ mộng, bay bổng và tuyệt đẹp .
– Các câu hỏi tu từ cuối mỗi dòng thơ, mang nỗi niềm da diết khắc khoải .
– Nhịp điệu thơ không theo một quy luật nào mà bị chi phối bởi dòng chảy xúc cảm và nội tâm chính tác giả .
=> Thể hiện thâm thúy nỗi lòng tác giả muốn gửi gắm .
* Nội dung :
– Thể hiện tình yêu vạn vật thiên nhiên, yêu quê nhà quốc gia của tác giả .
– Tình yêu mãnh liệt, nồng nàn dành cho người bạn Hoàng Thị Kim Cúc .
– Khát khao cháy bỏng, mãnh liệt được sống để cảm nhận và tận thưởng cho kì hết những cái đẹp về cảnh và người nơi trần gian .

Các bài mẫu khác :

Phân tích bài thơ Đây thôn Vĩ Dạ – mẫu 2

Khi được gọi tên cho Phong trào thơ mới, Đỗ Lai Thúy đã gọi đó là một ” Cây nấm lạ trên gia hệ của văn mạch dân tộc bản địa “. Cái ” lạ ” của thơ mới, có người biết, có người chưa biết, nhưng cái ” lạ ” mà người thi sĩ Hàn Mặc Tử mang theo khi bước vào làng thơ, thì hẳn ai cũng rõ. Những vần thơ điên cuồng với ngập tràn ý tượng của hồn, trăng, và máu đã không thôi ám ảnh những ai yêu thơ Hàn, đọc thơ Hàn. Nhưng chẳng ai hoàn toàn có thể tưởng đến giữa một rừng thơ ma quái và lạ mắt ấy, lại mọc lên một bông hoa trong sáng tinh khôi, còn vương bao hương sắc ở đời. Bông hoa ấy Hàn đặt tên ” Đây thôn Vĩ Dạ “, trong nó chứa chở bao cảm hứng và hoài nhớ về một miền quê từng gắn bó biết bao …
Thi phẩm chỉ vỏn vẹn ba khổ, nhưng là sự kết đọng của bao nhiêu nỗi nhớ, bao nhiêu khát khao, có cả bao nhiêu không tin và vô vọng. Bài thơ gắn với chuyện tình giữa thi sĩ và người con gái Huế tên Hoàng Cúc. Giữa những ngày đau đớn nhất cuộc sống, chàng lại nhận được bức ảnh sông nước xứ Huế đêm trăng, nhận thêm mấy dòng thư tín từ người con gái chàng từng thầm thương. Bao xúc cảm ùa về, cuộc hành hương trong tâm tưởng cũng từ đó, và những vần thơ hay nhất được gợi hứng từ xứ Huế mộng mơ đã bật trào trong nỗi nhớ …
Thi phẩm khởi đầu bằng một câu hỏi mang đầy ý vị của Huế mộng và Huế thơ. Không phải là hàng loạt câu hỏi tự vấn đầy quằn quại và đau đớn như ta từng gặp :
Tôi vẫn ở đây hay ở đâu
Ai đem bỏ tôi xuống trời sâu
Sao bông phượng nở trong màu huyết
Nhỏ xuống lòng tôi những giọt châu ?
Câu hỏi cất lên ở đây vừa như một lời mời, một lời hỏi, lại như một lời trách móc, lời than phiền : ” Sao anh không về chơi thôn Vĩ ? “. Là người con gái Huế hỏi chăng ? Hay là Hàn tự phân thân ra hỏi mình ? Dù là gì thì cái điều cốt nhất ta thấy được ở đây cũng chỉ là một niềm tha thiết, một nỗi xúc động của người thi sĩ khi được trở lại với mảnh đất nhiều kỉ niệm, dù chỉ là trong tâm tưởng. Câu thơ chơi vơi trong sáu thanh bằng và vút lên ở thanh cuối đủ gieo vào lòng người đọc những xúc cảm khó mờ. Là ” không về ” chứ không phải ” chưa về “, là ” về chơi ” chứ không phải ” về thăm “. Nếu đọc cho kĩ, ngẫm cho sâu, ta sẽ thấy một câu thơ mà hàm ẩn bao ý niệm. ” Chưa về ” nghĩa rằng sẽ còn về được nữa, ” về thăm ” nghe thật lạ lẫm biết bao. Đứng ở tâm thế của một người con từng rất gắn bó với xứ Huế, Hàn đã dùng chính tâm thức của mình để viết những câu thơ tiếp theo. Cảnh vườn thôn Vĩ hiện ra, ngời ngời sắc xanh, lộng lẫy ánh sáng :
Nhìn nắng hàng cau nắng mới lên
Vườn ai mướt quá xanh như ngọc
Lá trúc che ngang mặt chữ điền
Ấn tượng sâu nhất vương lại từ câu thơ chính là khoảng trống ngập tràn sắc nắng. Không phải ” nắng ửng ” trong làn khói mơ tan, không phải ” nắng chang chang ” dọc theo bờ sông trắng, nắng ở đây, là thứ ” nắng mới “, không huyền hồ ảo diệu, không đậm màu đậm hương, nó tinh khôi và trong trẻo đến lạ. Nắng đổ xuống hàng cau, cau hướng lên hứng nắng nhẹ nhàng, một khu vườn mướt xanh được gội sạch bởi sương đêm, sáng sớm nay được đằm mình trong nắng mới. Cái ” mướt ” mà Hàn gọi dậy ở khu vườn, cái ” ngọc ” mà Hàn ví với màu xanh, chúng gợi ra bao nhiêu là sắc điệu. Vừa gợi màu mà vừa gợi ánh, vừa óng chuốt lại thật tinh khôi. Người ta ngỡ ngàng về một cảnh vườn thôn từng quen nay trong trẻo đến lạ .

Nhớ về thôn Vĩ còn là nhớ về những nét dáng thân thương của con người nơi đây. Không tả mà chỉ gợi, bằng bút pháp cách điệu hóa, thi sĩ đủ cho ta cảm nhận về con người Huế chân thực, êm ả dịu dàng, về con gái Huế đằm thắm, êm ả dịu dàng, thấp thoáng sau một mành trúc che ngang là gương mặt chữ điền rất Huế. Ta từng gặp hình dáng ấy trong câu thơ của Bích Khê :
Vĩ Dạ thôn, Vĩ Dạ thôn
Biếc tre cần trúc không buồn mà say .
Những nét vẽ thanh tao, những cảm nhận tinh xảo, chúng gọi dậy một hồn thơ thánh thiện, nặng tình nặng nỗi với một mảnh đất thân thương. Tìm đâu xa tình yêu quê nhà xứ sở, đôi lúc niềm thương khởi đầu từ những ấn tượng ngọt ngào quá đỗi thông thường như vậy. Hóa ra, không riêng gì Hoàng Phủ, không riêng gì Trịnh Công Sơn mới viết hay về Huế. Hàn cũng góp cho Huế mấy vần thơ thật chân tình đượm nồng những yêu thương …
Nhưng liệu có phải sẽ thật thiếu sót khi nhắc về Huế mà bỏ quên cảnh sông nước đêm trăng vốn đã thành mảnh hồn riêng nơi đây ? Bắt trọn được cái hồn riêng ấy, thi sĩ đã kéo cái nhìn của người đọc sang một miền khoảng trống khác, chơi vơi giữa gió mây, lặng mình theo dòng nước :
Gió theo lối gió mây đường mây
Dòng nước buồn thiu hoa bắp lay
Một bức tranh gợi buồn, gợi sầu. Gió nhẹ thổi, mây nhẹ trôi, hoa bắp nhẹ lay, dòng Hương giang trầm mặc. Cái dáng Huế qua mấy mươi thế kỉ cơ hồ cũng chỉ có thế. Không khí trầm tịch của đất cố đô được gợi lại chỉ qua mấy nét chấm phá .
Nhưng hãy thử đọc kỹ, và nhìn đằng sau câu thơ xem còn bao nhiêu nét nghĩa nữa. Quả vậy, đây không chỉ là một bức tranh ngoại cảnh, nó là tranh tâm cảnh, là điệu tâm hồn. Cứ nghe cái điều ngang trái trong câu thơ là rõ. Lẽ thường gió thổi mây bay, ở đây gió mây đôi ngả, xa cách như chẳng thể chung đường. Cảnh đã được nội tâm hóa, thấm đượm sự chia tay. Đến nỗi mà, cái buồn đã được gọi thành tên : ” buồn thiu “. Hai chữ ” buồn thiu ” đã gói trọn nỗi buồn đau của con người, của mối trần duyên tê tái. Thấp thoáng nơi ấy câu dân ca thuở nào :
Ai về Giồng Dứa qua truông
Gió lay bông sậy bỏ buồn cho em ?
Nhưng không biết vì nỗi buồn đã choán ngập tâm hồn, hay vì nhớ mong không hề làm chủ, mà ngay hai câu thơ sau, cảnh trở nên thật hư ảo huyền hồ :
Thuyền ai đậu bến sông trăng đó
Có chở trăng về kịp tối nay ?
Thuyền, trăng, bờ bãi vốn không phải lần đầu đồng hiện. Thơ xưa từng có ai viết :
Nước biếc non xanh thành gối bãi
Đêm thanh nguyệt bạch khách lên lầu .
Nhưng cái độc lạ ở đây là, thi sĩ không đứng đó mà ngắm trăng hay ngắm sông, người đang chìm dần trong cảm xúc ảo hóa. Trăng Open trở lại, nhưng không phải ” trăng vàng trăng ngọc “, ” trăng nằm sóng soãi “, mà là trăng huyền hồ tan trên mặt nước. Trong cảm xúc mông lung của thi nhân, sông trở thành sông trăng, thuyền trở thành thuyền trăng, bóng người cũng trở thành hình ai thấp thoáng, mờ nhòe trong trăng. Tất cả ngập một màu trăng. Trăng ở đây mang chở nỗi niềm khắc khoải, lo âu, nuối tiếc trước nỗi đau sắp phải xa lìa thực tại. Sự phấp phỏm âu lo và những mong được níu giữ thời hạn ấy hiện lên rõ nhất ở chữ ” kịp ” và câu hỏi đầy tội nghiệp kia. Ta nhìn thấy ở đây một cuộc chạy đua với thời hạn, thời hạn đang dồn đuổi từng bước, nhưng chạy đua không phải để tận thưởng tối đa thanh sắc cuộc sống như mong ước của Xuân Diệu, mà chỉ mong tận thưởng cái tối thiểu – đó là được sống. Được sống không thôi đã thỏa nguyện rồi. Trong câu thơ là bao nhiêu sự âu lo, cũng là bấy nhiêu niềm khao khát. Nhân văn của thi phẩm cũng là ở đó : Hãy luôn sống trọn từng ngày khi còn đang được sống .
Niềm khao khát tình đời, tình người của thi nhân cất lên rõ nhất ở khổ thơ thứ ba, khi mà quốc tế đã về với thực tại, ngập chìm trọn vẹn ở cõi mơ :
Mơ khách đường xa khách đường xa
Áo em trắng quá nhìn không ra
Ở đây sương khói mờ nhân ảnh
Ai biết tình ai có đậm đà ?
Chữ ” mơ ” đặt ở đầu, chơi vơi sau đó là tiếng gọi ” khách đường xa ” đầy khắc khoải, mang theo sự chơ vơ hụt hẫng, bỏ lại bao ngẩn ngơ buồn tiếc. Hình ảnh khách thể Open trở lại, ngỡ như cứ bước xa dần khỏi vòng tay Hàn, đi về một cõi xa xăm không hề chạm đến. Người con gái mang sắc áo trắng tuyệt đối, trinh nguyên vô ngần, suốt đời Hàn tôn sùng nay lại trở nên mờ nhòa, khó giữ. Tất cả như mờ ảo hơn :
Ở đây sương khói mờ nhân ảnh
Không gian mông lung, lạnh lẽo, mịt mùng trong sương khói, huyền hồ trong ảo ảnh. Nó choán trùm lên cả ý thức và tiềm thức, thắt buộc lòng người đến tê dại. Nghe câu hỏi khắc khoải ở đầu cuối : ” Ai biết tình ai có đậm đà ? “, ta thảng thốt nhận ra, hóa ra lâu nay người thi sĩ cũng chỉ mong đợi điều ấy, khao khát điều ấy, đó là tình người, tình đời. Đời thi sĩ sống đã vốn chẳng được vui, đến cuối đời cũng chỉ mong tìm được mảnh hồn tri ngộ. Hàn Mặc Tử của tất cả chúng ta, không ” kì khôi ” như bao người nói. Chàng có trái tim rất người, có những tình cảm rất người, mà có lẽ rằng đến nhiều năm sau này vẫn có không ít người ghi nhận điều ấy .
Bài thơ như một khúc đoản ca về tình yêu và niềm khao khát, hướng về một mảnh vườn, cũng là hướng về một mảnh đời. Đặc sắc của thi phẩm còn được tạo nên ở những nghệ thuật và thẩm mỹ mang phong thái riêng của Hàn Mặc Tử. Với những hình ảnh tượng trưng đầy hàm nghĩa, với những câu hỏi tu từ trải đều trên những khổ thơ mang theo ý niệm riêng, cùng lối viết cách điệu hóa, pha lồng ảo thực, ” Đây thôn Vĩ Dạ ” xứng là một thi phẩm có những thi từ đẹp nhất, trong sáng nhất .
” Mai sau, những thứ tầm thường mực thước sẽ biến mất đi, và còn lại của thời kì này một chút ít gì đáng kể, thì đó là Hàn Mặc Tử “. Lời trân trọng mà người bạn thơ Chế Lan Viên gửi cho Hàn đã nói thay về những gì Hàn để lại cho đời. Mãi mãi là như vậy …

Phân tích bài thơ Đây thôn Vĩ Dạ – mẫu 3

Bài thơ đây thôn Vĩ Dạ được sinh ra từ một nguyên cớ rất đặc biệt quan trọng. Khi Hàn Mặc Tử lâm bệnh nặng chờ đón những khoảng thời gian ngắn đến với tử thần ở trại phong Quy Hòa, Quy Nhơn, thì nhà thơ đã giật mình nhận được một tấm bưu ảnh do người bạn gái là Hoàng Thị Kim Cúc gửi Tặng từ thôn Vĩ Dạ. Tấm bưu ảnh ấy có cảnh sắc sông nước đêm trăng, có thuyền và bến. Phía sau kèm theo mấy lời thăm hỏi động viên để an ủi nhà thơ lúc này đang mang căn bệnh hiểm nghèo .
Đối với người thông thường tấm bưu ảnh chỉ là một quan hệ xã giao thăm hỏi động viên nhau nhưng với Hàn Mặc Tử thì có ý nghĩa rất riêng. Nó đã cho nhà thơ được yêu người trong mộng với một tình yêu sâu kín nỗi lòng. Vì thế mà, siêu phẩm ” Đây thôn Vĩ Dạ ” đã sinh ra .
Khổ thứ nhất mở màn là câu hỏi của một người con gái .
” Sao anh không về chơi thôn Vĩ ? ”
Thực ra đây là một lời trách yêu, một sự dỗi hờn bộc lộ nỗi trông ngóng da diết của cô gái ở thôn Vĩ. Nhưng trong thực thế thì không có người con gái nào đang trực tiếp so với Hàn Mặc Tử cả. Lời nói dịu dàng êm ả và chứa đầy yêu thương ấy chính là những dòng chữ trong tấm bưu ảnh kia, nó rối loạn, sống dậy, nó trở thành giai điệu và phát ra lời nói .
Ở câu thơ thứ hai tất cả chúng ta rất là giật mình vì lời mới vừa cất lên thì ngay lập tức Hàn Mặc Tử đã xuất hiện ngay ở khoảng trống thôn Vĩ Dạ. Rõ ràng đây là một cuộc hành trình dài trong tâm thức .
” Nhìn nắng hàng cau nắng mới lên ”
Câu thơ này Open hai từ ” nắng “. Một cái nắng được phát hiện được miêu tả ” nhìn nắng hàng cau ” và một cái nắng tinh khôi mới lạ, nó khiến nhà thơ phải xuýt xoa reo lên như trẻ con ” nắng mới lên “. Đây không phải là thứ nắng của mặt trời mà ngày nào tất cả chúng ta cũng thấy. Đây là một thứ nắng rất mới vì nó Open trong buổi bình minh. Nó thắp nên trên những hàng cau .
Từ trước đến nay người ta đều cho rằng điểm nhìn của Hàn Mặc Tử là từ xa đến gần. Người hành khách thấy được nắng hàng cau và càng đến gần khu vườn càng thấy màu xanh ngọc của là cây. Thực ra ông trở lại bằng tâm thức thì không nhất thiết phải có một cuộc đi dạo như vậy. Đôi mắt của Hàn Mặc Tử đang ở trên cao, trên khu vườn thôn Vĩ. Nhà thơ đang xé toạc vòm trời đen để nhìn thấy bình minh nắng mới diệu kì thắp lên từ thôn Vĩ Dạ. Không gian nơi có người mình yêu là một khu vườn địa đàng, là nơi có nhiều phép màu cổ tích. Về với thôn Vĩ là trút được những nỗi phiền muộn đớn đau. Vì thế nên tâm thức của Hàn Mặc Tử đã đáp xuống khu vườn thôn vĩ .
” Vườn ai mướt quá xanh như ngọc ” Câu thơ có đến hai lần xuýt xoa, kinh ngạc. Đã ” vườn ai mướt quá ” lại còn phát hiện ra cái ” mướt quá ” ấy là ” xanh như ngọc “. Tất cả đều non tơ, toàn bộ đều xanh tươi, mọi chiếc lá ở đây đều xanh như ngọc. Nó không chỉ cho ta cảm nhận bằng thị giác mà còn cho ta cảm nhận tiếng va chạm của những chiếc lá ngọc .
” Lá trúc che ngang mặt chữ điền ”
Câu thơ cuối khổ một là câu thơ có nhiều cách hiểu khác nhau. Có người cho rằng ” mặt chữ điền ” chính là khuôn mặt của người con gái đã mời Hàn Mặc Tử về chơi thôn Vĩ. Bời vì ” vườn ai ” chính là vườn của em, nhìn thấy khuôn mặt của em trong khu vườn ấy thì rất hài hòa và hợp lý. Nhưng nhà thơ Chế Lan Viên – bạn của Hàn Mặc Tử đã rất bất mãn với cách hiểu này, ông cho rằng mặt chữ điền hoàn toàn có thể không xấu nhưng nhất định đó là khuôn mặt không theo chuẩn mực cái đẹp của người Nước Ta khi nhìn nhận phụ nữ. Cũng có quan điểm lại nói là ” mặt chữ điền ” là viên gạch có bốn ô vuông thường được xây trên bức bình phong của những ngôi nhà ở thôn Vĩ .
Thực ra nếu đọc thơ Hàn Mặc Tử tất cả chúng ta sẽ phát hiện nhiều hình tượng, quốc tế kì quặc. Việc nhà thơ gặp mình trong quá khứ cũng như trong tương lai là rất thông dụng. Vì thế dù thật khó tin nhưng ở đây Hàn Mặc Tử đã gặp lại chính mình với gương mặt chữ điền thời còn là chàng trai tài hoa nổi danh trên đất Huế. Nhà thơ muốn yêu một tình yêu trong sáng, thanh thản, đắm say thì phải trở lại là con người của quá khứ, phải là một nhà thơ đa tình giàu sang thời còn ở Huế. Nói đúng ra là nhà thơ muốn quên mình trong hiện tại với căn bệnh hiểm nghèo để được yêu. Hình tượng ” lá trúc che ngang ” càng phân phối cho gương mặt chữ điền ấy những nét ngang tàng, phóng khoáng can đảm và mạnh mẽ của người đàn ông. Lá trúc trong ý niệm xưa chính là biểu lộ cho người quân tử .
Nếu khổ thơ thứ nhất cho tất cả chúng ta ấn tượng về buổi sáng thì khổ thơ thứ hai cho tất cả chúng ta ấn tượng về buổi chiều ở một khoảng trống trống rỗng ngoài thôn Vĩ Dạ và sau đó là buổi tối với cảnh sông nước con thuyền tràn ngập ánh trăng. Cả bốn câu thơ phần nào gợi cho chúng tôi về cảnh sắc xứ Huế nhưng thực ra mọi hình tượng đều sống sót trong những quan hệ nghịch lý, trái tự nhiên .
” Gió theo lối gió, mây đường mây ”
Câu thơ thứ hai không chỉ là nghịch lý mà còn là một sự trớ trêu. Lẽ tự nhiên hoa bắp lay động thì mặt nước phải gợn sóng. Thế nhưng ở đây chỉ có hoa bắp lay động cùng giò để dòng nước một mình buồn thiu. Chẳng thà xa mặt cách lòng như gió với mây còn hơn đứng bên cạnh nhau mà cho nhau nhiều đắng cay, tủi cực .
Nếu khổ thơ đầu ta cảm nhận một tình yêu sắp nảy nở tuyệt vời nhưng đến khổ thơ sau thì ta lại gặp một cuộc tình tan nát chia lìa. Thông qua cách nói bóng gió, Hàn Mặc Tử đã chua chat phủ định người mời mình về thăm thôn Vĩ. Đó là một kẻ phụ tình bỏ rơi những lời hẹn ước, làm tan nát trái tim của kẻ yêu thương tin tường dại khờ .
Người yêu trong mộng của Hàn Mặc Tử khi thì mời đón dành sẵn một quốc tế yêu thương chờ đón, khi thì trở thành một kẻ phụ tình phũ phàng rất lạnh nhạt. Và thật giật mình con người ấy bỗng dưng hiện ra thật nhân từ và độ lượng .
” Thuyền ai đậu bến sông trăng đó
Có chở trăng về kịp tối nay ? ”
Hình tượng trăng trong thơ Hàn Mặc Tử Open rất nhiều. Trăng muôn đời là hình tượng của niềm hạnh phúc, đặc biệt quan trọng là niềm hạnh phúc lứa đôi. Quá khao khát niềm hạnh phúc nên hai câu thơ của Hàn Mặc Tử tràn ngập ánh trăng : bến trăng, sông trăng, thuyền trăng, chở trăng .
Nhân vật ” ai ” ở đây chỉ hoàn toàn có thể là người mời Hàn Mặc Tử về thăm thôn Vĩ. Người ấy đang cắm thuyền ở bến sông để chờ đón lấy được nhiều ánh trăng niềm hạnh phúc và sẽ chở trăng về cho nhà thơ tối nay. Đó là sự yêu thương cao quý, là sự đồng cảm đến tường tận những khao khát của Hàn Mặc Tử. Thế nhưng chữ ” kịp ” ở đây lững lờ một câu hỏi : liệu có chở kịp trăng về trong tối thời điểm ngày hôm nay ? Có thể kip và cũng hoàn toàn có thể không còn kịp nữa … Tối nay là một khái niệm thời hạn ngắn ngủi. Hàn Mặc Tử biết rằng sự sống của mình chỉ còn lại những khoảng thời gian ngắn ngắn ngủi ở trần gian, sẽ có người đem niềm hạnh phúc đến cho nhà thơ nhưng nếu đến trễ thì niềm hạnh phúc ấy thật không có ý nghĩa .
” Mơ khách đường xa, khách đường xa ”
Mở đầu khổ thơ thứ ba là một câu thơ thật đặc biệt quan trọng. Khách vốn đã lạ lẫm mà nhà thơ còn lặp đến hai lần sự lạ lẫm ấy ” khách đường xa, khách đường xa “. Thế mà, lại có một giấc mơ về người khách không quen ấy. Thực ra đây là người mời Hàn Mặc Tử về thăm thôn Vĩ nhưng nhà thơ hiểu rằng người ấy ngoài tầm tay với của mình. Con người đó càng lúc càng trở nên lạ lẫm và càng không níu kéo được nên Hàn lại càng gửi gắm vào giấc mơ. Có thể thấy tâm sự này qua những vần thơ khác của Hàn :
” Người đã đi rồi khôn níu lại
Tình yêu chưa đã, mến chưa bưa
Người đi 50% hồn tôi mất
Một nửa hồn tôi đến dại khờ ” .
Bởi muốn tìm một tình yêu trong mộng để được sống có ý nghĩa trong những khoảng thời gian ngắn cuối đời nên tâm trạng của Hàn Mặc Tử luôn có những đối cực. Ban đầu là kỳ vọng tràn ngập rồi lại trách móc coi người mình yêu là kẻ phụ tình ; liền sau đó nhà thơ thấy người con gái mời mình về thăm thôn Vĩ thật chung tình, chuẩn bị sẵn sàng cắm thuyền đợi chờ mong ánh trăng niềm hạnh phúc đến cho mình. Tiếp theo, Hàn Mặc Tử vô vọng nhìn tình nhân mình như ” khách đường xa “. Nhưng cũng liền sau đó, nhà thơ thấy người ấy quay trở lại với mình, cô gái ấy trọn vẹn trong sáng và thánh thiện. Đại từ ” em ” thật đơn giản và giản dị, thân mật biết bao :
” Áo em trắng quá nhìn không ra ”
Câu thơ vừa sáng bừng lên niềm kỳ vọng thì nó đã cho Hàn Mặc Tử cảm nhận ngay sự vô vọng. Đáng lẽ ” áo em trắng quá ” thì anh phải nhìn rất rõ em. Thế nhưng áo em càng trắng bao nhiêu thì anh lại càng không nhìn ra bấy nhiêu. Thực ra anh không dám nhìn chính bới em quá trong sáng, thanh cao … Mặc cảm khi yêu thương là một quy luật. Nhưng tôn thờ để rồi mặc cảm như Hàn Mặc Tử là do có nguyên do từ cuộc sống riêng. Nhà thơ hiểu thực trạng thực tại của mình, do đó mà dù nhân vật ” em ” trở lại với mình, nhà thơ cũng không dám yêu. Hàn Mặc Tử phải tự khước từ với tình yêu của mình .
Câu thơ thứ ba nhuốm sắc tố bi quan của một triết lý nhân sinh :
” Ở đây sương khói mờ nhân ảnh ”
Nguyễn Gia Thiều đã từng viết :
” Con quay búng sẵn lên trời
Mờ mờ nhân ảnh như người đi đêm ”
Đời người là một con quay đã búng sẵn, chính bản thân ta cũng không hề điều khiển và tinh chỉnh được số phận của ta. Trong mối quan hệ với người khác thì ta chỉ chớp lấy được ” nhân ảnh ” chứ không hề là chính người đó. Hàn Mặc Tử cũng vậy, nhà thơ hiểu rằng mình không dữ thế chủ động được với chính mình, mình không hề nhìn thấy rõ hình ảnh của tình nhân. Thi sĩ hiểu rằng sương khói của cuộc sống đang xóa nhòa ” nhân ảnh ” của nhân vật ” em ” … Đó là một nhận thức thật chua chát, ngậm ngùi, nó để lại sự trống vắng như một trong hoang mạc trong tâm hồn Hàn Mặc Tử. Đây chính là nguyên do khiến cho thi sĩ thốt ra một câu hỏi bơ vơ vô vọng không có chỗ nào để bám víu :
” Ai biết tình ai có đậm đà ? ”
Hai đại từ ” ai ” ở câu thơ này tạo nên nhiều cách hiểu : không biết em có hiểu được chính tình yêu của em đậm đà hay không ? Không biết bản thân anh có biết được tình yêu của chính mình đậm đà không ? Liệu em có biết tình anh đậm đà không ? Liệu anh có biết tình em có đậm đà không ? Một câu hỏi trong thơ nhưng chứa đựng biết bao nhiêu thắc mắc đằng sau nó, càng hỏi càng thấy ” mờ nhân ảnh “, càng vô vọng. Càng tha thiết một tình yêu đậm đà Hàn Mặc Tử càng thấy sự đổ vỡ vô vọng với tình yêu. Vì thế mà cảm hứng chủ yếu của ” Đây thôn Vĩ Dạ ” chính là cảm hứng đau xót về một tình yêu vô vọng .
Mọi sự vô vọng đều cho người ta bi quan, riêng tình yêu vô vọng của Hàn Mặc Tử lại dạy cho ta giá trị nhân văn cao quý. Nhà thơ níu kéo đời sống này bằng tình yêu, dù đó là một tình yêu vô vọng. Chúng ta không gặp thực trạng bi đát như Hàn Mặc Tử, nên tất cả chúng ta cần phải biết sống như thế nào, yêu như thế nào trong cuộc sống tuyệt đẹp ở trần gian đáng sống này .

Phân tích bài thơ Đây thôn Vĩ Dạ – mẫu 4

“ Ai mua trăng tôi bán trăng cho
Không bán đoàn viên, ước hẹn hò. ”
Nhắc đến những dòng thơ này, người đọc chắc rằng không còn lạ lẫm gì với hình ảnh “ bán trăng ” của Hàn Mặc Tử. Một sự nghịch lý, quái gở vì trăng cũng là chung cũng là của riêng mọi người, hà cớ sao lại “ bán ”. Thế nhưng, từ hình ảnh này người ta mới thấy tấm lòng thủy chung, son sắt của nhà thơ. Và một lần nữa sự thủy chung ấy lại được tái hiện qua “ Đây thôn Vĩ Dạ ”. Tác phẩm không những là bức tranh thủy mặc về một vùng của cố đô Huế mà nó còn là nỗi lòng gửi tới phương xa của nhà thơ Hàn Mặc Tử .
Mở đầu bài thơ, không phải là lời chào mà là lời trách móc : “ Sao anh không về chơi thôn Vĩ ? ”. Giọng điệu mang tính hỏi han, trách móc nhân vật trữ tình sao không về với thôn Vĩ, về với những kỉ niệm. Câu thơ còn nói lên sự hụt hẫng khi nhân vật trữ tình không hề chiêm ngưỡng và thưởng thức được hết vẻ đẹp thôn Vĩ .
Sự hụt hẫng của người con gái đã nhắc đến âu cũng có địa thế căn cứ vì với một loạt “ vẻ đẹp ” sau đây thì dù ai bỏ lỡ chuyến về đều phải luyến tiếc .
“ Nhìn nắng hàng cau nắng mới lên
Vườn ai mướt quá xanh như ngọc
Lá trúc che ngang mặt chữ điền ”
Ba câu thơ này đã trong bước đầu khắc họa bức tranh quê hương thôn Vĩ với vẻ đẹp trong sáng, thanh khiết. Ở câu thơ thứ hai tác giả khôn khéo dùng giải pháp điệp từ “ nắng “. Nếu như “ nắng ” ở vế đầu chỉ vị trí nó Open ( nắng trên hàng cau ) thì “ nắng ” ở vế sau lại nói về đặc thù ( nắng mới ). Khung cảnh ở thôn Vĩ Open trước mắt người đọc là vẻ đẹp vườn tược, vẻ đẹp vùng nông thôn ngoại ô thành phố. Hàng cau chính là hình ảnh nổi bật nhất cho vườn tược chốn Thừa Thiên, nhưng tác giả khôn khéo hơn khi lồng vào hình ảnh này là một “ gia vị ” đậm chất Huế. Cái nắng ở đây Open với đặc thù – mới. “ Nắng mới ” hoàn toàn có thể hiểu là nắng buổi sáng, ánh nắng mở màn cho ngày mới. Nhưng ánh nắng này không riêng gì mở màn cho một ngày mà còn khởi đầu cho một mùa xuân tươi tắn. “ Nắng mới ” đi kèm với động từ “ lên ” tạo cảm xúc tươi tắn, tràn trề sức sống và thi sĩ chính là người suôn sẻ khi được chiêm ngưỡng và thưởng thức khoảnh khắc này. Từ đó cho thấy sức sống căng tràn đang lan tỏa khắp miền quê thôn Vĩ .
Từ ánh nhìn “ nắng hàng cau “, tác giả đã chuyển qua quan sát “ đối tượng người dùng ” khác là vườn thôn Vĩ. Có thể thấy từ câu thơ này, góc nhìn của tác giả đã có sự di dời. “ Vườn ” hiện lên gần hơn, tầm nhìn của nhà thơ rất gần. Nghệ thuật tu từ “ vườn ai ” gợi lên sự tò mò, hiếu kỳ vì không xác lập gia chủ khu vườn này là ai. Nhưng cái người ta chăm sóc không phải là danh tính người chủ khu vườn, mà quan trọng mà sự trong xanh của nó. Tác giả so sánh vườn với ngọc để cho thấy sự trong xanh, tinh khiết của khu vườn vào buổi sáng ban mai. Nhìn vào hình ảnh này người đọc tự nhiên có cảm xúc nhẹ nhàng, tự do, cơ mắt cũng thực sự được thư giãn giải trí. Tuy nhiên, kĩ năng của Hàn Mặc Tử không đơn thuần chỉ có thế. Tác giả khéo “ Tặng Kèm ” chữ “ mướt ” khi miêu tả sắc tố khu vườn. Từ này tạo cho người đọc cảm xúc về sự trơn tru, tròn trịa và thêm phần mịn màng. Đã thế nó còn đi kèm với thán từ “ quá ” làm cho vườn tược của thôn Vĩ thêm phần thanh tao. Làm người đọc tò mò muốn được nhìn thấy một lần. Nếu như câu hai, câu ba giúp tất cả chúng ta có cái nhìn bao quát về vạn vật thiên nhiên xứ Huế thì tới câu thứ tư nhà thơ đã ra mắt về con người nơi đây. Hình ảnh “ mặt chữ điền ” chỉ về khuôn mặt phúc hậu, thánh thiện và đây cũng là cách tác giả ra mắt về tính cách con gái Huế. Ẩn mình sau nét đẹp ấy là chi tiết cụ thể “ lá trúc che ngang ” gợi lên sự e ấp, ngại ngùng của cô gái xứ mộng mơ. Như vậy chỉ với khổ thơ đầu người đọc đã có cái nhìn tiên phong về khung cảnh thôn Vĩ. Mảnh đất ở đây không chỉ hiện lên với vẻ đẹp tinh túy mà con người cũng bùng cháy rực rỡ muôn phần .
Đến với khổ thơ hai, fan hâm mộ liên tục tận mắt chứng kiến những đường nét mà “ thi sĩ ” vẽ nên. Bức tranh ấy đã lan rộng ra cả về khoảng trống lẫn thời hạn .
“ Gió theo lối gió, mây đường mây
Dòng nước buồn thiu, hoa bắp lay …
Thuyền ai đậu bến sông trăng đó ,
Có chở trăng về kịp tối nay ?
Mở đầu khổ hai, Hàn Mạc Tử lan rộng ra khoảng trống thôn Vĩ bằng hình ảnh từ trên cao. Ở đây tác giả rất tinh xảo khi sử dụng giải pháp điệp cấu trúc câu và điệp từ đồng thời với nhau. “ Gió ” và “ mây ” được nhấn mạnh vấn đề hai lần nhưng không phải cảm xúc gắn bó, khăng khít mà là sự chia lìa. Vì gió đi lối riêng, mây lại có đường khác. Nếu như câu đầu tác giả nói về sự chia lìa nhưng bằng cách gián tiếp thì câu tiếp theo nhà thơ đã nhấn mạnh vấn đề cảnh vật với tâm trạng sầu thảm bằng động từ “ buồn thiu ”. “ Buồn thiu ” là tâm trạng sầu thảm pha chút đơn độc. Và nhân vật mang tâm trạng này là “ dòng nước “. Bằng thủ thuật nhân hóa, tác giả đã ví dòng nước thôn Vĩ như một sinh vật có tâm lý, có tâm trạng. Cảnh vật chuyển mình can đảm và mạnh mẽ từ tươi tắn lúc ban mai và lại mang nét hoài cổ vào thời gian này. “ Hoa bắp lay ” hoàn toàn có thể là một sự rung rinh khi có đợt gió đi qua làm rõ hơn sự buồn bã, đơn côi. Không gian đang ở trên cao liền được kéo xuống dưới thấp làm cho hình ảnh thêm phần sinh động. Ý đồ của tác giả thực sự xuất sắc khi để cho cái buồn của vạn vật thiên nhiên hiện ra trước, làm người đọc tò mò, tâm lý rồi tác giả mới đưa ra cái trầm tư của con người .
“ Thuyền ai đậu bến sông Trăng đó ,
Có chở trăng về kịp tối nay ? ”
Nếu như câu hỏi tu từ ở khổ thơ tiên phong mang nét trách móc thì ở khổ này lại đượm buồn và có chút xót xa. Xuất hiện hình ảnh ẩn dụ “ thuyền “, “ bến ” cùng với hình ảnh “ sông Trăng “. Sông Hương giờ đây đã nhuốm đầy ánh trăng, làm cho cả một vùng sông tràn ngập ánh vàng. Câu hỏi cuối khổ thơ như thể chính tác giả đang hỏi bản thân. Câu thơ đã thể hiện nỗi niềm lo ngại khi trong thực trạng này tác giả đang mang trong mình căn bệnh quái ác. Và liệu nhà thơ có đủ thời hạn để chờ vầng trăng ấy về kịp. Câu hỏi khiến cho cả khổ thơ chùng xuống hẳn ! Thi sĩ buồn cho cái số phận ngắn ngủi, cho tham vọng vẫn còn dở dang .
Đành là vậy ! Như khi đến khổ thơ thứ ba tác giả liên tục sống cho mộng ước của mình
“ Mơ khách đường xa, khách đường xa
Áo em trắng quá nhìn không ra
Ở đây sương khói mờ nhân ảnh
Ai biết tình ai có đậm đà ”
Lần này tác giả sống trong mộng tưởng của mình. Hình ảnh khách đường xa nhấn mạnh vấn đề hai lần đã nói lên phần nào nỗi trông ngóng, nhớ thương của tác giả dành cho người thương. Theo 1 số ít tư liệu thì lúc làm nhân viên cấp dưới ở Quy Nhơn, Hàn Mặc Tử có thầm thương trộm nhớ cô gái Huế tên là Hoàng Thị Kim Cúc, con ông chủ sở. Một thời hạn sau, nhà thơ vào TP HCM làm báo, khi trở lại Quy Nhơn thì mái ấm gia đình cô Cúc đã về lại Vĩ Dạ ( Huế ). Trong thời hạn nhà thơ bạo bệnh, được sự gợi ý của người bạn, cô Cúc đã gửi cho nhà thơ bức ảnh chụp cảnh cô mặc áo dài trắng cùng với đó là hình ảnh sông, nước, bến, thuyền. Nhận được bức ảnh ấy, nhà thơ đã rất vui. Cũng chính do đó mà hình ảnh “ áo em trắng quá ” hoàn toàn có thể bắt nguồn từ tà áo trắng mà cô Hoàng Thị Kim Cúc đã chụp. Tuy nhiên, cái màu trắng ấy lại “ nhìn không ra “. Có 1 số ít giả thiết cho rằng lúc tác giả mắc bệnh thì con mắt đã kém đi nên nhìn mọi vật hoàn toàn có thể không rõ. Vậy nên màu trắng này có phải là sự lạ lẫm hay cái nhìn đã phần giảm xuống ?
“ Ở đây sương khói mờ nhân ảnh
Ai biết tình ai có đậm đà ”
Câu thơ thứ ba của khổ cuối đã miêu tả đúng cái khoảng trống của xứ Huế. Với vùng quê được bao quanh bởi sương và khói, màu trắng ấy đã làm mờ đi mọi thứ kể cả “ nhân ảnh “. Con người có vẻ như cũng bị khuất lấp sau màn sương ấy. Cảm giác vừa thực vừa ảo, như thể tác giả đang lạc vào quốc tế thần bí mà ở đó mọi vật đều khó hiện rõ nét sau “ tấm rèm trắng “. Và có lẽ rằng ý tứ, tình cảm của tác giả lại được gói ghém ở câu thơ sau cuối. Tiếp tục là một câu hỏi tu từ “ Ai biết tình ai có đậm đà ? ”. Nhà thơ hỏi người mà cũng giống như hỏi mình liệu tình cảm ấy còn “ đậm đà “, son sắt như rất lâu rồi. Liệu cố nhân có còn giữ tình cảm xưa cũ. Đọc câu thơ này, fan hâm mộ sẽ không biết nhân vật hỏi và được hỏi sẽ là ai. Thế nhưng cái người ta để tâm là tình cảm ấy có vĩnh cửu, và lòng người có còn giữ chút niềm riêng. Tất cả đều là một ẩn số !
Bằng cách sử dụng những giải pháp nghệ thuật và thẩm mỹ một cách xuất sắc và linh động như giải pháp điệp từ, điệp cấu trúc, câu hỏi tu từ … người đọc đã có dịp tận mắt chứng kiến cây bút tài hoa vẽ nên những đường nét thướt tha của bức họa đồ chốn Thừa Thiên một cách sinh động và có hồn nhất .
Với bài thơ “ Đây thôn Vĩ Dạ ” Hàn Mặc Tử đã đưa fan hâm mộ đến với khoảng trống xứ Huế mộng mơ mà đơn cử là cảnh thôn Vĩ Dạ. Với một khung cảnh trữ tình, nên thơ cùng với tình yêu tha thiết, nhớ mong tác giả đã giãi bày tình cảm của mình với người con gái Huế mà tác giả thầm đơn phương. Tình cảm ấy son sắt, thủy chung nhưng lại bồn chồn, lo ngại về “ người cũ ” có còn giữ nỗi niềm xưa. Tình cảm ấy còn đọng mãi và trở thành một câu hỏi không nguôi trong lòng tác giả và cho cả người đọc .

Phân tích bài thơ Đây thôn Vĩ Dạ – mẫu 5

Hàn Mặc Tử một trong những “ cây bút ” năng lực bậc nhất của trào lưu thơ mới những năm 1932 – 1945 với nhiều tác phẩm tiêu biểu vượt trội. Trong đó, tác phẩm để lại nhiều ấn tượng nhất trong lòng người đọc có lẽ rằng là ” Đây thôn Vĩ Dạ ” – một bài thơ rực rỡ trong sự nghiệp văn chương của ông. Bài thơ là bức tranh hòa giải giữa khung cảnh vạn vật thiên nhiên trong trẻo, tinh khôi xứ Huế với bức tranh tâm cảnh của một cái tôi tha thiết yêu đời, khát khao giao cảm với đời sống, con người nhưng đầy những âu lo, trăn trở .
Câu hỏi tu từ : ” Sao anh không về chơi thôn Vĩ ? ” như hờn trách nhẹ nhàng lại như lời mời đầy tha thiết của người con gái xứ Huế. Một lời hờn trách đầy dịu dàng êm ả nhưng đằng sau đó là lời mời ân cần và đầy chân thành : ” Sao anh không về chơi “. Ở đây tác giả không dùng từ ” thăm ” mà lại dùng từ ” chơi ” đủ để thấy sự thân thiện, chân thành, mộc mạc, gợi lên được tình cảm thân thiện, thân thiện. Và có vẻ như, đó cũng là câu hỏi mà nhà thơ đang tự hỏi chính mình, tự trách chính mình sao lâu nay chẳng quay trở lại với chốn cũ, người xưa để giờ đây trong cơn bạo bệnh lại chỉ còn những hụt hẫng, do dự. Trong câu thơ chất chứa cả mỗi nỗi khát khao được quay trở lại với Vĩ Dạ thân yêu .
Từ nỗi nhớ, bức tranh thôn Vĩ dần hiện ra trước mắt người đọc qua từng lời thơ, một bức tranh Vĩ Dạ đầy lộng lẫy, tươi đẹp và căng tràn sức sống :
” Nhìn nắng hàng cau nắng mới lên ”
Cau là loài cây dân dã cũng là linh hồn của làng quê Nước Ta. Trong truyện cổ tích, trầu – cau gắn với tình yêu đôi lứa. Trong câu thơ của Hàn Mặc Tử, câu gắn với nỗi nhớ, với vẻ đẹp của vạn vật thiên nhiên. Hình ảnh ” nắng hàng cau ” là một hình ảnh đẹp gợi vẻ tinh khôi, trong trẻo của những tia nắng sớm mai. Màu nắng hàng cau là màu nắng vô cùng mới lạ mà trước Hàn Mặc tử chưa có thi nhân nào gợi ra được màu nắng ấy. Những tàu cau được nắng mới bao trùm, nắng hòa vào hạt sương đọng trên phiến lá tạo nên vẻ lộng lẫy đến kiều diễm. Thiên nhiên trở nên thanh thoát, trong trẻo đến lạ lùng, khoảng trống trở nên cao ráo và đầy khoáng đạt. Ánh nắng hàng cau làm sáng bừng lên cả một khu vườn thơ mộng, hữu tình .
Xa xa là bóng hàng cau, khi lại gần, khu vườn càng thêm đẹp, thêm tươi. Có cây ngời ngợi màu xanh sáng, xanh trong, xanh mỡ màng, mềm mại và mượt mà :
“ Vườn ai mướt quá xanh như ngọc ”
Câu thơ cất lên như sự ngỡ ngàng đến xuýt xoa của tác giả trước vẻ đẹp của tạo hoá được tưới tắm bởi bàn tay khôn khéo của người làm vườn. Tính từ “ mướt ” gợi lên sắc xanh ngời ngợi, ngọc ngà, xuân sắc đầy sức sống của khu vườn. Có thể thấy qua những hình ảnh thơ thân thiện, bình dị mà bằng cách sử dụng ngôn từ độc lạ, bức tranh thôn Vĩ đầy xinh xắn, sôi động và cao quý được gợi lên .
Cảnh thôn Vĩ ngày càng trở nên hài hòa hơn khi có sự Open của con người :
“ Lá trúc che ngang mặt chữ điền ”
Lối nói cách điệu bộc lộ vẻ đẹp e ấp, kín kẽ, dịu dàng êm ả và rất Huế của người con gái. Sự Open của khuôn mặt chữ điền phúc hậu, êm ả dịu dàng đã làm cho bức tranh Vĩ Dạ trở nên sinh động hơn khi có sự hòa giải giữa cảnh vật và con người .
Khổ thơ thứ hai gợi ra cảnh sông nước êm đềm, mang nỗi niềm bâng khuâng, nỗi mong cầu hư ảo :

“Gió theo lối gió mây đường mây
Dòng nước buồn thiu, hoa bắp lay
Thuyền ai đậu bến sông trăng đó
Có chở trăng về kịp tối nay ? “

Không gian có gió, mây, sông nước, có thơ mộng, có êm đêm những gợi buồn, gợi chia tay. Cảnh chia đôi ngả “ gió theo lối gió, mây đường mây ” phải chăng chính là sự mặc cảm của nhà thơ về tình yêu xa cách, không hề sát cánh cùng người thương của mình. Vì lòng người mang sau bi nên vạn vật thiên nhiên cũng vương buồn. Dòng sông nước vẫn chảy mà “ buồn thiu ”, gió xao động, hoa bắp lay trôi vô định trên làn nước. “ Dòng nước buồn thiu hoa bắp lay ” cảnh vật gợi vẽ quạnh quẽ, thê lương, u sầu. Dòng sông buồn như chính tâm trạng thi nhân .

“Thuyền ai đậu bến sông trăng đó
Có chở trăng về kịp tối nay?”

Tứ thơ “ Có chở trăng về kịp tối nay ? ” gửi gắm cả một nỗi niềm của thi nhân, một khao khát vào tình yêu cập bến, để được cùng người tâm sự, tỏ bày. Nỗi ngóng trông, mong đợi, khát khao mãnh liệt được tâm giao được cất lên trong tiếng thơ bình dị. Có chăng, lúc này đây, tác giả đang lúng túng vì vận mệnh ngắn ngủi của cuộc sống mình. Sợ rằng thời hạn ngày một ngắn thêm mà lòng người vẫn chưa thể được khỏa lấp nỗi trống vắng, đơn độc, sầu muộn. Liệu con thuyền kia có chở kịp vầng trăng niềm hạnh phúc ấy về với kẻ mệnh bạc này không ?
Thực tại phũ phàng, đơn độc ngập lối, tác giả đành tìm đến giấc mơ, nơi đó hoàn toàn có thể nhìn thấy người con gái mình yêu, dẫu đó chỉ là chút niềm hạnh phúc trong ảo ảnh :

“Mơ khách đường xa, khách đường xa
Áo em trắng quá nhìn không ra;
Ở đây sương khói mờ nhân ảnh
Ai biết tình ai có đậm đà?”

Trong giấc mơ mang màu kỳ vọng, thi nhân thấy vị khách đường xa trong tà áo trắng tinh khôi, ẩn hiện trong sương khói. Bóng hình như nhoè đi rồi biến mất trong phút chốc. Sự thanh khiết, cao quý của người con gái trong ảo ảnh khiến thi nhân không khỏi không sợ hãi :

“Ở đây sương khói mờ nhân ảnh
Ai biết tình ai có đậm đà?”

Trong lời thơ, tác giả phân vân, lo ngại về một tình cảm không chắc như đinh. Một trái tim khao khát yêu và được yêu nhưng không khi nào có được tình yêu toàn vẹn khiến tác giả thiếu tín nhiệm về tình cảm, về tình yêu của đối phương. Không biết tình người có đậm đà như chính lòng ta chăng ?
Bài thơ khép lại bằng một câu hỏi tư từ chất chứa nỗi niềm thiếu tín nhiệm và tuyệt vọng. Vĩ Dạ đẹp nhưng buồn, lòng người buồn mà đẹp, toàn bộ tạo nên sự hòa quyện giữa cảnh và tình .
Đây thôn Vĩ Dạ qua bao thế hệ người đọc vẫn mang một sức sống dạt dào. Bài thơ không chỉ là một bức tranh êm đềm và tươi đẹp của Vĩ Dạ mà còn là bức tranh đẹp của một tấm lòng tha thiết với vạn vật thiên nhiên và khát khao được sống, được yêu của Hàn Mặc Tử .

Phân tích bài thơ Đây thôn Vĩ Dạ – mẫu 6

Mấy ai đã từng say trăng như Hàn Mạc Tử ? Cả một quốc tế trăng trong thơ ông :

Trăng nằm sóng soài trên cành liễu
Đợi gió đông về để lả lơi…”

( Bẽn lẽn )

“Bỗng đêm nay trước cửa bóng trăng quỳ
Sấp mặt xuống uốn mình theo dáng liễu”

( Hãy nhập hồn em )

“Bóng nguyệt leo song sờ sẫm gối
Gió thu lọt cửa cọ mài chăn”.

( Đêm không ngủ )
Thi sĩ còn nói đến thuyền trăng, sông trăng, sông trăng … Cả một quốc tế trăng mộng ảo, huyền diệu. Thơ Hàn Mạc Tử rợn ngợp ánh trăng, biểu lộ một tâm hồn ” say trăng ” với tình yêu tha thiết cuộc sống, vừa thực vừa mơ. Ông là một trong những nhà thơ lỗi lạc nhất của trào lưu Thơ mới ( 1932 – 1941 ). Với 28 tuổi đời ( 1912 – 1940 ), ông để lại cho nền thơ ca dân tộc bản địa hàng trăm bài thơ và một số ít kịch thơ rực rỡ. Thơ của ông như trào ra từ máu và nước mắt, có không ít hình tượng kinh dị. Cũng chưa ai biết hay về mùa xuân và thiếu nữ ( ” Mùa xuân chín ” ), về Huế đẹp và thơ ” Đây thôn Vĩ Dạ ” như Hàn Mạc Tử .
” Đây thôn Vĩ Dạ ” rút trong ” Tập thơ Điên ” xuất bản năm 1940, sau khi nhà thơ đã qua đời. Bài thơ nói rất hay về Huế, về cảnh sắc vạn vật thiên nhiên hữu tình, về con người xứ Huế, nhất là những cô gái duyên dáng, đa tình, đáng yêu. Hàn Mạc Tử đã viết về một tình yêu – tình yêu đơn phương thơ mộng đắm say, lộng lẫy trong sáng đến huyền ảo. Bài thơ giãi bày một nỗi niềm bâng khuâng, một khát khao về niềm hạnh phúc của thi sĩ đa tình, có nhiều duyên nợ với cảnh và con người Vĩ Dạ .
Câu đầu của khổ thơ thứ nhất ” dịu ngọt ” như một lời chào mời vừa mừng vui hội ngộ, vừa nhẹ nhàng trách người thương xiết bao thương nhớ, đợi chờ. Giọng thơ êm dịu, đằm thắm và tình tứ : ” Sao anh không về chơi thôn Vĩ ? “. Có mấy xa xôi. Cảnh cũ người xưa thấp thoáng trong vần thơ đẹp mang hoài niệm. Bao kỉ niệm sống dậy trong một hồn thơ. Nó gắn liền với cảnh sắc vườn tược và con người xứ Huế mộng mơ :

“Nhìn nắng hàng cau nắng mới. lên
Vườn ai mướt quá xanh như ngọc
Lá trúc che ngang mặt chữ điền?”

Cảnh được nói đến là một sáng bình minh đẹp nơi thôn Vĩ. Nhìn từ xa, thi nhân mê hồn ngắm nhìn những ngọn cau, tàu cau ngời lên dưới màu nắng mới, ” nắng mới lên ” tỏa nắng rực rỡ. Hàng cau cao ráo là hình ảnh quen thuộc của thôn Vĩ Dạ từ bao đời nay. Hàng cau như chào mời, như vẫy gọi .
Quên sao được màu xanh cây lá nơi đây. Nhà thơ trầm trồ thốt lên khi đứng trước một màu xanh vườn tược Vĩ Dạ : ” Vườn ai mướt quá xanh như ngọc “. Sương đêm ướt đẫm cây xanh, hoa lá. Màu xanh mỡ màng, non tơ ngời lên, bóng lên dưới ánh mai hồng trông ” mướt quá ” một màu xanh ngọc bích. Đất đai phì nhiêu, khí hậu thuận hòa, con người siêng năng chăm bón mới có sắc tố ” xanh như ngọc ” ấy. Thiên nhiên như rạo rực, tươi tắn và đầy sức sống. Cũng nói về màu xanh ngọc bích, trước đó ( 1938 ) Xuân Diệu đã từng viết : ” Đổ trời xanh ngọc qua muôn lá … ” ( ” Thơ duyên ” ). Hai chữ ” vườn ai ” gợi ra nhiều kinh ngạc và man mác bâng khuâng. Câu thơ thứ tư tả thiếu nữ với khóm trúc vườn xuân : ” Lá trúc che ngang mặt chữ điền “. Mặt trái xoan, mặt hoa da phấn, khuôn mặt búp sen là vẻ đẹp của giai nhân. Mặt chữ điền là khuôn mặt đầy đặn, vuông vắn, phúc hậu. ” Lá trúc che ngang ” là một nét vẽ thần tình đã tô đậm một nét đẹp của cô gái Huế duyên dáng, êm ả dịu dàng, kín kẽ, tình tứ đáng yêu. Hàn Mạc Tử hơn một lần nói về trúc và thiếu nữ. Khóm trúc như tỏa bóng xanh mát che chở cho một mối tình đẹp đang nảy nở :

“Thầm thì với ai ngồi dưới trúc
Nghe ra ý vị và thơ ngây”

( Mùa xuân chín )
Câu 3, 4 trong khổ thơ đầu tả cau, tả nắng, tả vườn, tả trúc và thiếu nữ với một gam màu nhẹ, thoáng, ẩn hiện, mơ hồ. Đặc sắc nhất là hai hình ảnh so sánh và ẩn dụ ( xanh như ngọc … mặt chữ điền ). Cảnh và người nơi Vĩ Dạ thật hồn hậu, quen thuộc đáng yêu .
Vĩ Dạ một làng quê nằm bên bờ Hương Giang, thuộc ngoại ô cố đô Huế. Vĩ Dạ đẹp với những con đò thơ mộng, những mảnh vườn xanh tươi bốn mùa, sum sê hoa trái. Những ngôi nhà xinh xắn thấp thoáng ẩn hiện sau hàng cau, khóm trúc, mà ở đây thường dìu dặt câu hát Nam ai, Nam bình, qua tiếng đàn tranh, đàn tam thập lục huyền diệu, réo rắt. Thôn Vĩ Dạ đẹp nên thơ. Hàn Mạc Tử đã dành cho Vĩ Dạ vần thơ đẹp nhất với tổng thể tấm lòng tha thiết mến thương. Xa cách Huế và Vĩ Dạ đã bao năm tháng rồi. Thế mà cảnh sắc và con người nơi thôn Vĩ vẫn được nhà thơ ôm ấp trong lòng, càng trở nên lộng lẫy, biểu lộ niềm ước mong tha thiết được trở lại cố đô thăm cảnh cũ người xưa. Bức tranh tâm cảnh đã được bộc lộ một cách tài hoa bức tranh thôn Vĩ hữu tình nên thơ .
Khổ thơ thứ hai nói về cảnh mây trời, sông nước. Một khoảng trống thẩm mỹ và nghệ thuật thoáng đãng, mơ hồ, xa xăm. Hai câu 5, 6 là bức tranh tả gió, mây, dòng sông và hoa ( hoa bắp ). Giọng thơ nhẹ nhàng, thoáng buồn. Nghệ thuật đối tạo nên bên phiên cảnh hòa giải, phù hợp và sôi động. Gió mây đôi ngả như mối tình nhà thơ, tưởng gần đấy mà xa vời, cách trở. Dòng Hương Giang êm đềm trôi lững lờ, trong tâm tưởng thi nhân trở nên ” buồn thiu “, nhiều bâng khuâng man mác. Hoa bắp lay, nhè nhẹ đung đưa trong gió thoáng. Nhịp điệu khoan thai, thơ mộng của miền sông Hương núi Ngự được diễn đạt rất tinh xảo ! Các điệp ngữ luyến láy gợi nhiều vương vấn mộng mơ. Ngoại cảnh mênh mang chia lìa như nỗi lòng, như tâm tình thi nhân vậy ;

“Gió theo lối gió, mây đường mây
Dòng nước buồn thiu, hoa bắp lay”.

Hai câu tiếp theo, nhà thơ hỏi ” ai ” hay hỏi mình khi nhìn thấy, hay nhớ tới hình ảnh con đò nằm mộng bến sông trăng. Sông Hương quê em trở thành ” sông trăng “. Hàn Mạc Tử với tình yêu Vĩ Dạ đã phát minh sáng tạo nên vần thơ đẹp nói về dòng sông Hương với những con đò dưới vầng trăng. Nguyễn Công Trứ đã từng viết : ” Gió trăng chứa một thuyền đầy “. Hàn Mạc Tử cũng góp cho nền thơ Nước Ta văn minh một vần thơ trăng độc lạ :

Thuyền ai đậu bến sông trăng đó
Có chở trăng về kịp tối nay?

Tâm hồn nhà thơ xao xuyến khi nhìn sông trăng và con thuyền. Thuyền em hay ” thuyền ai ” vừa thân quen, vừa lạ lẫm. Chất thơ mộng ảo trong ” Đây thôn Vĩ Dạ ” là ở những thi liệu ấy. Câu thơ gợi tả một hồn thơ đang rung động trước vẻ đẹp thơ mộng của xứ Huế miền Trung, nói lên một tình yêu kín kẽ, êm ả dịu dàng, thơ mộng và thoáng buồn. ở đây bức tranh tâm cảnh tràn ngập ánh trăng, thấm thía một nỗi buồn đơn độc li biệt của khách đa tình .
Khổ thơ thứ ba nói về cô gái Huế và tâm tình thi nhân. Đương thời, nhà thơ Nguyễn Bính đã viết về thiếu nữ sông Hương : ” Những nàng thiếu nữ sông
Hương – Da thơm là phấn, má hường là son … “. Vĩ Dạ mưa nhiều, những buổi sớm mai và chiều tà lắm sương khói. ” Sương khói ” trong Đường thi thường gắn liền với tình cố hương, ở đây sương khói đã làm nhòa đi, mờ đi áo trắng em, nên anh nhìn mãi vẫn không nhận ra dáng hình em ( nhân ảnh ). Người thiếu nữ Huế thoáng hiện, trắng trong, kín kẽ và duyên dáng. Gần mà xa. Thực mà mơ. Câu thơ chập chờn, trắng trong, kín kẽ và duyên dáng. Gần mà xa. Thực mà mơ. Câu thơ chập chờn, bâng khuâng. Ta đã biết Hàn Mạc Tử từng có một mối tình đẹp đơn phương với một thiếu nữ Huế mang tên một loài hoa đẹp. Phải chăng nhà thơ nói về mối tình này ?

“Mơ khách đường xa, khách đường xa
Áo em trắng quá nhìn không ra
Ở đây sương khói mờ nhân ảnh
Ai biết tình ai có đậm đà?”

” Mơ khách đường xa, khách đường xa … ai biết … ai có … ” những điệp ngữ và luyến láy ấy tạo nên nhạc điệu sâu lắng, dịu buồn, mênh mang. Sự cách biệt và nỗi buồn xa vắng chia li như lê dài trong khoảng trống và thời hạn vô tận. Người đọc thêm cảm thương cho nhà thơ tài hoa, đa tình mà bạc mệnh, từng say đắm với mối tình đơn phương nhưng suốt đời phải sống trong đơn độc và bệnh tật .
Cũng cần nói một đôi lời về chữ ” ai ” trong bài thơ này. Cả 4 lần chữ ” ai ” Open đều mơ hồ, ám ảnh : ” Vườn ai mướt quá xanh như ngọc ? ” – ” Thuyền ai đậu bến sông trăng đó ? ” – ” Ai biết tình ai có đậm đà ? ‘ ‘. Con người mà nhà thơ nói đến là con người xa vắng, trong hoài niệm, bâng khuâng. Nhà thơ luôn luôn cảm thấy mình hụt hẫng, chơi vơi trước một mối tình đơn phương mộng ảo. Một chút hy vọng mong manh mà tha thiết như đang nhạt nhòa và mờ ảo cùng sương khói ? .
Hàn Mặc Tử đã để lại cho ta một bài thơ tình thật hay và cảm động. Cảnh và người, mộng và thực, say đắm và bâng khuâng, quá bất ngờ và thẫn thờ … bao hình ảnh và cảm hứng đẹp mà buồn quy tụ trong ba khổ thơ thất ngôn, câu chữ toàn bích. ” Đây thôn Vĩ Dạ ” là một bài thơ tình tuyệt tác. Cái màu xanh như ngọc của vườn ai, cọn thuyền ai đậu bến sông trăng, và cái màu trắng của áo em như dẫn hồn ta đi về miền sương khói Vĩ Dạ thôn một thời xa vắng, tìm lại bóng giai nhân, thương nhớ nhà thơ tài hoa, đa tình mà mệnh bạc. Bức tranh tâm cảnh trong ” Đây thôn Vĩ Dạ ” vương vấn mãi lòng ta. Nhà thơ Thu Bồn đã nói hộ lòng ta .

“Xin chào Huế một lần anh đến
Để ngàn lần anh nhớ trong mơ
Em rất thực mà nắng thì mờ ảo
Xin đừng lầm em với cố đô”.

Phân tích bài thơ Đây thôn Vĩ Dạ – mẫu 7

“ Đây thôn Vĩ Dạ ” là một bài thơ hoài niệm. Theo tư liệu về Hàn Mạc Tử, khi còn thao tác ở Sở Đạc điền Quy Nhơn, Hàn Mặc Tử đã đem lòng yêu Hoàng Thị Kim Cúc – con gái ông chủ sở Đạc điền Quy Nhơn, quê ở thôn Vĩ, xứ Huế. Tất cả tình cảm của mình Hàn Mạc Tử gửi gắm vào tập Gái quê. Khi Hoàng Cúc theo cha về nghỉ hưu ở Huế – Vĩ Dạ, Hàn Mặc Tử xem như nàng đã đi lấy chồng .

Ngày mai tôi bỏ làm thi sĩ
Em lấy chồng rồi, hết ước mơ
Tôi sẽ đi tìm mỏm đá trắng,
Ngồi lên đó thả cái hồn thơ.

Hàn Mặc Tử khi lâm bệnh hủi năm 1936. Năm 1939, Hàn nhận được tấm bưu ảnh của Kim Cúc gửi khuyến mãi, đó là một bức ảnh chụp cảnh sắc xứ Huế, có sông nước, có thuyền, có bến có trăng, cùng những hàng cau cao nghều kèm theo dòng chữ của Hoàng Cúc để an ủi nhà thơ. Bức bưu thiếp đã thức tỉnh xúc cảm của thi sĩ, nên có bài thơ tuyệt bút này .
Khổ thứ nhất mở màn bằng một câu hỏi tu từ. Câu thơ thoáng như một lời trách móc nhẹ nhàng có pha chút hụt hẫng của ai đó, nhưng đằng sau đó là lời chào mời tha thiết khách đến thăm để được chiêm ngưỡng và thưởng thức cảnh đẹp của “ thôn Vĩ ” .
Về thôn Vĩ để được “ nhìn nắng hàng cau nắng mới lên ”. Nhà thơ nói đến cây cau thứ nhất vì cau là loài cây thanh nhã, xinh xắn với thân thẳng tắp, tán lá xanh tươi, gợi sự ngay thật thủy chung. Hình ảnh hàng cau ở đây còn có một cụ thể khó quên, ấy là “ Nắng hàng cau, nắng mới lên ”. Điệp từ “ nắng ” gợi cho ta ánh nắng ban mai, hình tượng cho sức sống, niềm vui đang lan tỏa tràn trề mặt đất. Trong ánh nắng ban mai, những thân cau còn đọng sương đêm sáng lên lấp lánh lung linh như đang vươn lên hút lấy những ánh vàng rực rỡ
Cảnh đẹp, lôi cuốn sự chú ý quan tâm của tác giả. Câu thơ thứ ba cất lên như một tiếng reo thú vị bộc lộ sự kinh ngạc, ngưỡng mộ. Khung cảnh Vĩ Dạ đẹp như một bức tranh : “ Vườn ai mướt quá xanh như ngọc ”. Vườn Vĩ Dạ với những cây trái được sự chăm nom bởi bàn tay khôn khéo, lại được tắm gội mưa gió tiếp tục, nên mềm mịn và mượt mà và dưới ánh nắng ban mai lấp lánh lung linh như những viên ngọc bích. Hình ảnh so sánh của tác giả trong câu thơ vừa đúng mực, vừa quyến rũ. Có thể nói, tả vườn của Hàn Mặc Tử đã đạt đến độ tinh xảo của một họa sỹ tài hoa .
Chỉ bằng vài nét vẽ chấm phá, Hàn Mạc Tử đã phác họa được khung cảnh khu vườn một làng quê xứ Huế vừa quen thuộc, bình dị, vừa thi vị độc lạ. Ngắm vườn xứ Huế trong cái “ nắng mới lên ” thật thanh thản. Nhưng cảnh vật Vĩ Dạ bổng sinh động hẳn lên, khi bóng hình con người Open : “ Lá trúc che ngang mặt chữ điền ”. Mặt chữ điền thường gợi về vẻ đẹp phúc hậu. sang trọng và quý phái, sang chảnh, còn lá trúc gợi cái hình dáng mảnh mai, xinh xắn, thanh tú. Câu thơ ngoài ý nghĩa tả thực : thấp thoáng sau khóm trúc có khuôn mặt rất phúc hậu của ai đó hình như đang dõi theo khách đường xa, còn có ý nghĩa tượng trưng, cách điệu hóa .
Cảnh và người tô điểm cho nhau : cảnh xinh xắn, thơ mộng, người phúc hậu sang trọng và quý phái. Tất cả tạo nên một vẻ đẹp kín kẽ, dịu dàng êm ả. Nhờ thế câu thơ đã làm bật được cái linh hồn vườn cây xứ Huế mà khổ thơ tập trung chuyên sâu bộc lộ .
Tóm lại, bằng những chi tiết cụ thể rất quen thuộc và bình dị, Hàn Mạc Tử đã khắc họa một bức tranh quê Vĩ Dạ tràn trề sức sống với vẻ đẹp giật mình, có sự hòa giải giữa cảnh và người. Đoạn thơ làm khơi dậy trong tâm hồn người đọc biết bao nỗi niềm quê nhà làng mạc Nước Ta .
Khổ thơ thứ hai cho thấy một quốc tế khác của Huế : Dòng sông Hương và vẻ đẹp êm đềm trầm tư của Vĩ Dạ nói riêng và Huế nói chung .
Về với Vĩ Dạ, về với Huế, với núi Ngự, sông Hương, Hàn Mạc Tử cũng cảm nhận được cái linh hồn, cái nhịp điệu rất Huế ấy. Khung cảnh Huế dưới ngòi bút của Hàn Mặc Tử có sông nước, bờ bài, có gió, có mây và con thuyền ai đó đậu dưới trăng nơi bến vắng. Tất cả tạo nên một bức tranh êm đềm, thơ mộng .

“Gió theo lối gió, mây đường mây
Dòng nước buồn thiu hoa bắp lay”

Hai câu thơ tả cảnh nhưng thấm đẫm tình người. Hai câu thơ gợi cảm giác chia tay buồn vắng đến não nề. Phải chăng một mối tình đơn phương, chưa có phút giây gặp gỡ ngọt ngào đã sớm chia li nên cảnh cũng hòa vào lòng người mà sầu tủi, phân li ? Bởi đang trong tâm trạng buồn như vậy nên nhìn vào đâu cũng thấy buồn. Gió thổi mây bay thường là một chiều, nhưng đây lại đứt gãy, như thể không có sự gặp gỡ. Điệp từ “ gió ” và “ mây ” đã bộc lộ ra điều đó. Và ngay đến dòng nước vô tri kia cũng trở nên buồn hiu cùng với hoa bắp hiu hắt khẽ “ lay ”. Hai câu thơ không chỉ tả cảnh và tình trong cảnh, mà có vẻ như còn muốn tả cái nhịp điệu của cảnh. Đó là cái nhịp điệu êm đềm, lững lờ, nét trầm tư rất nổi bật không nơi nào có được của Huế. Hai câu thơ có cái nhịp khoan thai chậm rãi cũng đã diễn đạt rất thành công xuất sắc cái xúc cảm trên .
Viết về Huế không hề không tả trăng. Trăng dưới ngòi bút của Hàn Mạc Tử huyền ảo, tràn trề ngoài hành tinh, tạo nên một không khí nửa thực, nửa hư như trong mộng :

“Thuyền ai đậu bến sông trăng đó
Có chở trăng về kịp tối nay”

Chỉ có trong mộng thì sông mới là sông trăng và thuyền mới chở trăng. Ở đây Hàn Mặc Tử là con người có con mắt rất mơ, rất ảo. Nhìn vào thực sự thì thực sự thành chiêm bao, nhìn vào chiêm bao lại thấy sẽ sang địa hạc huyền diệu. Lời thơ của Tử thanh tao quá ! Ngọt lịm cả người ” ( Bích Khê ) .
Trăng là hình tượng cho cái đẹp của cuộc sống và vạn vật thiên nhiên. Trăng cũng tượng trưng cho niềm hạnh phúc thanh thản. Vì vậy, hình ảnh thơ của Hàn Mặc Tử đã khơi dậy trong trái tim người đọc một niềm tin, niềm vui, một khát vọng hướng tới cái đẹp hoàn mỹ và thánh thiện. Những lời thơ lại cất lên như một câu hỏi vô vọng. Hai câu thơ sau của khổ thơ biểu lộ tâm trạng khát khao gặp gỡ đồng thời cũng biểu lộ nỗi niềm lo âu. phấp phỏng về sự muộn màng. Chỉ một chữ “ kịp ” câu thơ ở đầu cuối đã nói lên điều đó .
Đến với khổ thơ thứ ba cho thấy vẻ đẹp huyền ảo của xứ Huế và tình người tình đời thiết tha mà xa xăm vô vọng của tác giả .

“Mơ khách đường xa, khách đường xa
Áo em trắng quá nhìn không ra”

Điệp ngữ “ khách đường xa ” vừa biểu lộ tâm trạng khắc khoải nhớ mong tha thiết vừa miêu tả cái khoảng cách xa vời của mối tình đơn phương vô vọng. Vì vậy, “ mơ khách đường xa ” tác giả chỉ thấy “ áo ’ ’ nhưng “ nhìn không ra ”. Cô gái này là ai ? Một cô gái Huế nào đó hay chính là cô gái thôn Vĩ chập chờn trong cõi mộng của nhà thơ khiến cho tác giả có cảm xúc bâng khuâng hư thực ? Chỉ biết đây là một hình ảnh vừa rất đỗi thân thiện tha thiết vừa xa xôi. Gần gũi vì nó đã trở thành một hoài niệm thường trực, xa vời vì khoảng cách thời hạn, khoảng trống và làn khói sương của một mối tình chưa có lời ước hẹn “ Áo em trắng quá nhìn không ra ” là một câu thơ khá rực rỡ. Màu trắng là màu áo dài của nữ sinh xứ Huế và cũng là màu gợi về sự thanh khiết trắng trong rất tương thích với cô gái trong mộng tưởng. Cái màu trắng cả khoảng trống, làm nhập nhòe cả thị giác của tác giả. Và “ áo trắng quá ” lại càng khó nhận ra khi lẩn vào sương khói hư ảo của Huế lắm nắng, nhiều mưa và sương khói của mối tình chưa có ước hẹn. Vì vậy, tình cảm của người con gái thôn Vĩ hôm nào có bền chặt cho chăng ? “ Ai biết tình ai có đậm đà ? ” .
Trong đau thương tột cùng mà nhà thơ vẫn có những phút giây thả hồn trong trẻo để hướng về một miền quê thân thương và một mối tình đây mộng ảo để tạo nên một “ viên ngọc thơ tuyệt vời, chói lọi nghìn năm ” Chế Lan Viên .
Bài thơ cố nhiên có một nguồn gốc, có một nguồn cảm hứng đơn cử, nhưng qua việc nghiên cứu và phân tích, ta thấy, tác phẩm đã vượt xa ranh giới của những gì đơn cử, đạt tới sự khái quát hóa thẩm mỹ và nghệ thuật cao độ để đến với cuộc sống bát ngát .
Đây thôn Vĩ Dạ của Hàn Mặc Tử không chỉ là một bài thơ bộc lộ tình yêu với một người con gái xứ Huế, thậm chí còn không chỉ dành riêng cho một thôn Vĩ đơn cử mà còn là lời tâm sự thiết tha, là lời trăng trối của thi sĩ Hàn Mặc Tử về tình yêu day dứt và quá đỗi sâu nặng so với cuộc sống này .

Phân tích bài thơ Đây thôn Vĩ Dạ – mẫu 8

Hàn Mặc Tử một nhà thơ tài hoa của văn học Nước Ta. Nhắc đến ông, tất cả chúng ta lại nhắc tới một người nghệ sĩ tài hoa, bạc mệnh. Qua bài thơ “ Đây thôn Vĩ Dạ ”, ta càng cảm nhận rõ hơn ngòi bút tinh tế, sự tinh xảo của Hàn Mặc Tử .
Bài thơ về xứ Huế mộng mơ “ Đây thôn Vĩ Dạ ”, là tiếng lòng tha thiết về quê nhà, nhưng cũng đượm vẻ u buồn, man mác như dòng sông Hương hiền hòa với những câu hò đượm chút tình của Huế :

Sao anh không về chơi thôn Vĩ?
Nhìn nắng hàng cau nắng mới lên

Mở đầu bài thơ bằng một câu hỏi tu từ, như lời trách nhẹ nhàng, không có chút giận hờn nào của một cô gái Huế với chàng trai mà cô thầm thương trộm nhớ. Câu thơ còn tiềm ẩn sự mong đợi, sự trách móc nhẹ nhàng, sao lâu rồi anh không về thăm thôn Vĩ. Đó còn là một lời mời “ dịu ngọt ”, thôn Vĩ hiện lên, vẻ đẹp không mang nét hùng vĩ như cảnh “ Đèo Ngang ” hay mang trong mình sự huyền bí hư không, dưới ngòi bút của chính tác giả, hiện lên với vẻ đẹp trữ tình, mộng mơ, đúng chất Huế .
Cái đẹp được tả từ ánh nắng ban mai “ nắng mới ”, ánh sáng tinh khiết nhẹ nhàng buổi sớm soi rọi xuống những “ hàng cau ” xanh mướt như đón lấy những tia nắng tiên phong đó. Tất cả như được phủ kín với ánh sáng, một thử ánh sáng tinh khôi, dưới ánh sáng đó toàn bộ vạn vật như rực lên sức sống đang tuôn trào .

Vườn ai mướt quá xanh như ngọc
Lá trúc che ngang mặt chữ điền

Một khoảng chừng vườn hiện lên trước mắt tất cả chúng ta, ta hoàn toàn có thể cảm nhận được dù có nhắm mắt cũng hoàn toàn có thể cảm thấy cái màu xanh thướt tha, ngời lên dưới ánh ban mai. Nhà thơ đã dùng hình ảnh so sánh “ xanh như ngọc ” để miêu tả sức sống tươi mát, nhựa sống của cây cối đang đâm chồi nảy lộc .
Giữa khung cảnh vạn vật thiên nhiên trữ tình đó, hình ảnh con người như thấp thoáng đâu đây “ Lá trúc che ngang mặt chữ điền ”. Chúng ta thường nhắc đến mặt tròn, mặt trái xoan … hiếm ai nhắc đến “ mặt chữ điền ”, chỉ một khuôn mặt hiền lành, phúc hậu .
Con người thấp thoáng, ẩn hiện sau “ lá trúc ” mơ màng, hình ảnh hư thực. Đây có phải là người ghé thăm thôn Vĩ, là người con gái mà tác giả thầm thương trộm nhớ, một cô gái Huế êm ả dịu dàng, duyên dáng. Thôn Vĩ nằm cạnh dòng sông Hương hiền hòa, xinh đẹp, những thửa vườn xanh mát, nằm cạnh đôi bờ sông Hương, vẻ đẹp hiện lên bâng khuâng :

Gió theo lối gió mây đường mây
Dòng nước buồn thiu hoa bắp lay
Thuyền ai đậu bến sông trăng đó
Có chở trăng về kịp tối nay?

Câu thơ tả cảnh vạn vật thiên nhiên, nhưng tiềm ẩn nỗi lòng của người thi sĩ. Chúng ta thường nói “ gió thổi mây bay ”, gió và mây cùng đi chung một hướng. Vậy mà trong thơ của Hàn Mặc Tử “ gió theo lối gió, mây đường mây ”. Có một sự chia lìa đến não lòng. Dòng nước sông Hương cũng đượm vẻ buồn hiu hắt với “ hoa bắp lay ” hai bên bờ. Cảnh vật như có sự chia lìa, lay động .
Phải chăng đây cũng là tâm trạng của chính tác giả trước nỗi nhớ người mà mình thương mến, sự nuối tiếc khi không gặp được người trong mộng. Hình ảnh “ thuyền và trăng ” thường hay Open trong thơ ca “ gió trăng chưa một thuyền đầy ” – Nguyễn Công Trứ. Và trong bài thơ này, Hàn Mặc Tử cũng mượn hình ảnh đầy chất trữ tình đó để nói lên nỗi lòng của mình “ Thuyền ai đậu bến sông trăng đó ” .
Ánh trăng soi bóng dưới dòng sông Hương, dòng sông của thi nhân không còn mang hình ảnh đơn thuần mà trở thành “ sông trăng ”, làm cho cả dòng sông và cảnh vật trở nên lộng lẫy, huyền ảo. Có ai ngờ được rằng “ dòng nước buồn thiu ” vì “ hoa bắp ” bay theo ánh chiều tà lại hoàn toàn có thể trở thành một dòng “ sông trăng ” nên thơ như vậy .
“ Thuyền ai ” là thuyền của một người lạ lẫm, hay phải chăng là con thuyền mang theo người mà nhà thơ thầm thương trộm nhớ, hình ảnh vừa thân quen, vừa lạ lẫm. Câu hỏi tu từ hiện lên day dứt, khắc khoải “ Có chở trăng về kịp tối nay ”. Câu hỏi nhưng không có câu vấn đáp, là sự nuối tiếc, hay là sự lỡ dở trong tình yêu, “ kịp ” khiến cho câu thơ trở nên hấp tấp vội vàng, gấp gáp hơn, có vẻ như đang nỗ lực chạy đua để bắt kịp với những chờ mong, hay với tình yêu mà nhà thơ hằng ấp ủ ?
Nhưng tổng thể những khắc khoải, nhớ thương ấy chỉ là trong tiềm thức, thuận tiện tan biến như chính ánh trăng dưới dòng sông Hương kia. Hiện thực chỉ một giấc mơ đến phũ phàng :

Mơ khách đường xa, khách đường xa
Áo em trắng quá, nhìn không ra
Ở đây sương khói mờ nhân ảnh
Ai biết tình ai có đậm đà?

Nhà thơ đã sử dụng những điệp ngữ “ khách đường xa … khách đường xa ” làm cho giọng thơ trở nên sâu lắng, nỗi nhớ trong ký ức, nỗi buồn ở hiện tại. Tất cả như mờ đi bởi màu áo trắng, màu sáng tinh khôi ấy hiện lên dưới ánh sáng của mặt trời, là màu tượng trưng cho màu đồng phục của những nữ sinh Huế .
Và trong bài thơ này nó còn là màu nhớ nhung của chính tác giả. Dưới làn sương mờ buổi sớm mai “ sương khói mờ nhân ảnh ” hình ảnh màu trắng ấy như nhạt nhòa, như ẩn, như hiện, trở nên xa vời, khó chớp lấy. Giữa cái hư không ấy, câu thơ cuối như một sự tuyệt vọng của chính tác giả “ Ai biết tình ai có đậm đà ? ” .
Sự tuyệt vọng của một tình yêu không khi nào được đáp lại, lời thơ như phảng phất sự u sầu. Bài thơ kết thúc bằng sự ngậm ngùi. Nhà thơ không nói với ai mà chỉ nói với chính lòng mình, sự do dự không biết tình cảm kia có “ đậm đà ” hay chỉ hư ảo như màu áo trắng trong không rõ ràng trong làn sương mờ buổi sớm .
Bài thơ “ Đây thôn Vĩ Dạ ” là sự tích hợp tuyệt đối giữa cảnh và tình. Qua đó, ta càng khâm phục hơn nghị lực sống của chính tác giả, cùng sự tài hoa của một nghệ sĩ giàu tình yêu thương .

Phân tích bài thơ Đây thôn Vĩ Dạ – mẫu 9

Bài thơ Đây thôn Vĩ Dạ chính là tác phẩm mà Hàn Mặc Tử đã dùng biết bao tận tâm của mình viết lên. Bài thơ bộc lộ niềm yêu thương nhung nhớ về quê nhà xứ Huế nơi mà tác giả đã từng thao tác ở đây .
Hàn Mặc Tử ( 1912 – 1940 ) ông được sinh ra tại Tỉnh Bình Định nhưng có 1 thời hạn ông được học tập tại Huế và thao tác tại đây. Đối với ông xứ Huế chính là quê nhà thứ 2 và cũng là nơi để lại trong ông có nhiều dấu ấn và kỷ niệm nhất. Qua nghiên cứu và phân tích bài thơ Đây thôn Vĩ Dạ giúp tất cả chúng ta hoàn toàn có thể tưởng tượng được cảnh vật cũng như con người xứ Huế nơi đây .
Mở đầu bài thơ là lời nói ngọt ngào nghe sao mà tha thiết của một cô gái dành cho 1 chàng trai : “ Sao anh không về chơi thôn Vĩ ? ” Thôn Vĩ là một làng quê xinh đẹp nằm gần bên con sống Huế thơ mộng. Làng Vĩ hay còn được gọi là làng Vĩ Dạ nơi tác giả nhắc đến là một làng quê yên bình và xinh đẹp .
Đây cũng chính là nơi mà tác giả đã thao tác và học tập tại đây. Phải chăng đây chính là những lời rỉ tai nhắc nhở của cô gái dành cho chàng trai rằng hãy về làng Vĩ Dạ chơi vì có biết bao nhiêu cảnh sắc đẹp kỳ bí mà chàng trai đã lâu rồi không ghé thăm. Cảnh vật ở đây đẹp đến lạ lùng khi tác giả đã miêu tả rõ nét từng hình ảnh dung dị nhất :

“Nhìn nắng hàng cau nắng mới lên
Vườn ai mướt quá xanh như ngọc
Lá trúc che ngang mặt chữ điền”

Ở đây cảnh vật có hai màu chủ yếu chính là màu xanh và màu nắng vàng. Cảnh vật ở đây có những hàng cau mọc lên cao và mang sắc tố xanh. Hình ảnh những hàng cau mọc theo hàng lối và đến mùa ra hoa cau thật đẹp. Hoa cau vừa đẹp lại vừa thơm đó chính là nguyên do mà cây cau không hề thiếu ở Huế được. Nếu như bạn đã từng đi Huế thì sẽ có dịp được chiêm ngưỡng và thưởng thức những vườn cau đẹp đến mê hồn của những con người nơi đây .
Ở xứ Huế những bạn sẽ còn trông thấy những vườn cỏ thoáng đãng bên trong là những cây cau. Một khoảng trống toàn màu xanh và được điểm sáng bởi những ánh nắng vàng khiến cho khoảng trống trở nên thơ mộng và trữ tình. Vườn nhà đã được tác giả phải thốt lên : “ mướt quá ’ ’ một từ ngữ bộc lộ được sự xanh tươi và phì nhiêu của cảnh vật nơi đây. Những giọt sương lộng lẫy vẫn còn đọng lại ở những cây xanh và khi ấy những ánh nắng đã khẽ chiếu vào tạo nên những viên ngọc được tác giả miêu tả : “ xanh như ngọc ’ ’ .
Biện pháp so sánh được sử dụng ở đây khiến cho người đọc liên tưởng được hay tưởng tượng được một bức tranh muôn sắc tố mà tác giả đã vẽ lên. Nhưng đến khổ thơ thứ hai giọng thơ trở nên sâu lắng và pha một chút ít tâm trạng buồn bã :

“Gió theo lối gió, mây đường mây
Dòng nước buồn thiu hoa bắp lay
Thuyền ai đậu bến sông trăng đó
Có chở trăng về kịp tối nay?’’

Hai sự vật là gió và mây khi được nhắc đến luôn gợi cho tất cả chúng ta tâm lý về tình yêu đôi lứa. Mây và gió vẫn luôn không rời bộc lộ cho tình cảm khăng khít và gắn bó của lứa đôi. Nhưng ở đây thì tác giả lại biểu lộ ngược lại đó chính là sự chia tay và xa cách giữa gió và mây mỗi vật lại đi một hướng. Phải chăng đây chính là lời nhắn nhủ của nhà thơ so với người con gái Hoàng Kim Cúc ấy. Họ đã bị xa cách nhau trong 1 thời hạn dài khi Hàn Mặc Tử vào Hồ Chí Minh viết báo và cô Cúc phụ cha thao tác .
Câu thơ thứ hai trong khổ chính là khắc họa về đời sống, nhịp sống đời thường của những người xứ Huế chậm rãi và yên bình như sự miêu tả dòng nước thì buồn thiu chảy nước chầm chậm, từ từ. Hoa bắp lay động một cách nhẹ nhàng khi có gió thổi .
Câu thơ tiếp theo là một câu nhớ khiến cho người đọc liên tưởng ra được cảnh vật nhiều nhất có trăng và thuyền. Hai hình ảnh hiện lên thật trữ tình và tỏa sáng cả một dòng sông khi có ánh trăng hiện lên soi tỏ cho cả một con thuyền. Liệu rằng thuyền có chở trăng về kịp tối nay hay không hay lỡ làng ? Đây chính là cách nói ẩn của tác giả về chuyện tình yêu của mình có còn kịp để quay lại và yêu thương nữa hay không hay là hai người sẽ mất nhau mãi mãi ?
Khổ thơ sau cuối là lời thốt lên từ đáy lòng tác giả và cũng là những suy tư của tác giả về người con gái ấy :

“Mơ khách đường xa khách đường xa
Áo em trắng quá nhìn không ra
Ở đây sương khói mờ nhân ảnh
Ai biết tình ai có đậm đà?”

Câu tiên phong trong khổ thơ cuối tạo sự ấn tượng cho người đọc với sự lặp từ hai lần khách đường xa càng gợi lên sự xa cách hơn. Áo của người con gái ấy trắng quá đến nỗi mà tác giả không nhận ra nữa chính là vì người con gái ấy xinh đẹp mặc trên mình chiếc áo tinh khôi khiến tác giả không hề nhận ra được người con gái mình đã yêu năm nào. Sương khói sum sê khiến làm mờ đi hình ảnh con người và tác giả tự hỏi liệu rằng cô ấy còn yêu còn tình cảm đậm đà với mình nữa hay không ? Câu thơ cuối chính là tiếng lòng của tác giả muốn hỏi người con gái ấy .
Qua nghiên cứu và phân tích bài thơ Đây thôn Vĩ Dạ tất cả chúng ta sẽ biết được rằng đây chính là bài thơ hay nhất mà Hàn Mặc Tử đã viết lên trước khi qua đời bởi căn bệnh phong. Thông qua bài thơ tất cả chúng ta hoàn toàn có thể tưởng tượng được cảnh đẹp của vạn vật thiên nhiên cũng như con người nơi xứ Huế xinh đẹp nơi mà đã từng là cố đô của nước ta năm nào. Bài thơ cũng bộc lộ khắc họa được tình yêu chân thành mà nhà thơ đã dành Tặng Ngay cho một người con gái xứ Huế thật đậm đà mà ngọt ngào xiết bao !

Phân tích bài thơ Đây thôn Vĩ Dạ – mẫu 10

Bài thơ Đây thôn Vĩ Dạ là một trong những tuyệt phẩm mà nhà thơ Hàn Mặc Tử đã để lại cho nhân gian. Đó là những áng thơ bay bổng và ngọt ngào. Trước khi viết bài thơ thì thi sĩ đã mắc bệnh phong nhưng vẫn mang trong mình nỗi nhớ thương, đau đáu nhớ về quê nhà Vĩ Dạ đó là nơi chứa biết bao nhiêu thời hạn xinh xắn mà nhà thơ đã gắn bó ở đây .
Xứ Huế chính là quê nhà thứ hai của nhà thơ Hàn Mặc Tử khi ông đang còn làm nhân viên cấp dưới sau đó mới chuyển vào TP HCM và viết báo. Cố đô Huế hiện lên trong tác phẩm của nhà thơ có biết bao cảnh đẹp trữ tình mà con người nơi đây cũng xinh xắn. Huế cũng chính là mảnh đất có đặc trưng trồng rất nhiều cây cau ấy vậy mà trong thơ Hàn Mặc Tử có nói đến :

“Sao anh không về chơi thôn Vĩ?
Nhìn nắng hàng cau nắng mới lên”

Đó là lời trách mắng êm ả dịu dàng và nhẹ nhàng mà khi ai đọc đến cũng hoàn toàn có thể đoán được đó chính là lời trách của một cô gái so với một chàng trai. Nhưng nghe câu nói sao thấy mềm mại và mượt mà nửa dỗi hơn đáng yêu đến vậy ! Cô gái trách cứ với chàng trai rằng sao không về chơi thôn vĩ để xem những hàng cau mới mọc lên và được những ánh nắng “ rót ” vào .
Những cây cau mọc cao và có lá màu xanh mướt nhìn đã rất đẹp nay lại còn được phủ trên mình những ánh nắng màu vàng óng ả nữa ! Ôi chao thật đẹp đúng là một bức tranh vạn vật thiên nhiên tươi đẹp chan hòa ánh sáng. Chưa dừng lại ở đó mà khi đọc đến hai câu thơ tiếp theo ta lại được chiêm ngưỡng và thưởng thức cảnh đẹp hoàn mỹ đến khó tưởng :

“Vườn ai mướt quá xanh như ngọc
Lá trúc che ngang mặt chữ điền”

Nếu những bạn đã từng đi thăm quan ở Huế thì sẽ thấy những mảnh vườn xinh xắn có cỏ và những cây cau mọc bên vườn. Người Huế đơn thuần lắm họ chỉ cần sống thân mật với vạn vật thiên nhiên mộc mạc mà trữ tình vậy thôi cũng đủ cho ta thấy đời sống của họ thật nên thơ và tuyệt đẹp khi họ không cần những tòa nhà cao tầng liền kề chọc trời hay những chiếc xe xe hơi to lớn, khi vào đến Huế tất cả chúng ta mới cảm nhận hết được vẻ đẹp của thời xưa được hiện hữu như thế nào .
Đường phố thì đông đúc người qua lại người đi bộ người đi xe đạp điện không hề ồn ào cũng không hề hấp tấp vội vàng. Tác giả miêu tả : “ Vườn ai mướt quá xanh như ngọc ” chính là vẻ đẹp của những cây xanh xanh mướt được những giọt sương sớm đọng lại. Khoảnh khắc ấy đã tuyệt đẹp nay còn đẹp hơn khi có những tia nắng chiếu vào .
Cảnh vật như hoa lệ và mỹ miều hơn khi nào hết. Mướt quá chỉ sự vật cỏ cây mọc tốt mà xanh non quá đến nỗi xanh như ngọc. Mà ngọc có màu xanh biểu lộ cho màu xanh tươi. Tác giả thật khéo liên tưởng giữa màu xanh của cỏ cây và màu xanh của ngọc. Qua đây ta mới thấy được sự tinh xảo cũng như khéo quan sát của nhà thơ Hàn Mặc Tử biết bao .
Người xứ Huế hiện lên vẻ đẹp trung thực và hiền lành biết bao qua câu thơ : “ Lá trúc che ngang mặt chữ điền ”. Khuôn mặt hình chữ điền chính là sự biểu lộ cho phúc hậu, vuông vắn mà toát lên sự hiền lành và đôn hậu của những con người nơi đây. Đến khổ thơ thứ hai thì tác giả đã đặc biệt quan trọng khắc họa rõ nét hơn về nhịp sống của những con người nơi xứ Huế chậm rãi mà êm ả dịu dàng :

“Gió theo lối gió, mây đường mây
Dòng nước buồn thiu hoa bắp lay”

Dòng nước chảy chậm đến nỗi mà “ buồn thiu ” hoa bắp lay động cũng rất chậm. Câu thơ khiến ta cũng liên tưởng tới sự xa cách giữa lối gió một hướng, hướng mấy một hướng. Phải chăng đó chính là sự ly biệt, là đường thẳng song song không khi nào có điểm chung của mối tình giữa chàng trai Hàn Mặc Tử và cô gái Hoàng Thị Kim Cúc – một cô gái mà thời xưa nhà thơ đã thầm thương trộm nhớ .
Và khi đọc đến câu thơ : “ Thuyền ai đậu bến sông trăng đó, có chở trăng về kịp tối nay ? ” khiến người đọc hoàn toàn có thể liên tưởng được một thuyền nằm trên mặt sông và nơi đó có cả vầng trăng sáng. Thuyền đi đến đâu như thể chở trăng đi theo đến đó. Liệu thuyền có chở trăng kịp về hay không ?
Khổ thơ cuối chính là tình cảm của tác giả Hàn Mặc Tử dành cho cô gái xứ Huế mà ông vẫn luôn thương thầm được miêu tả đơn cử qua 4 câu thơ cuối :

“Mơ khách đường xa khách đường xa
Áo em trắng quá nhìn không ra
Ở đây sương khói mờ nhân ảnh
Ai biết tình ai có đậm đà?”

Tác giả mơ đến một giấc mơ ở đó có người khách lạ mà đó chính là cô gái mà tác giả đang yêu. Áo trắng quá khiến nhà thơ không còn nhận ra được cô gái nữa rồi. Màu áo trắng cũng làm tất cả chúng ta thuận tiện liên tưởng đến màu áo trắng của tà dài nữ sinh Huế. Câu thơ lặp từ khách đường xa đến 2 lần càng bộc lộ sự sâu lắng và lạ lẫm giữa nhà thơ với nhân vật mà tác giả nhắc đến .
Sương và khói đã làm mờ đi hình ảnh của người con gái khiến cho tác giả cảm xúc xa xôi, khó gần. Tác giả tự hỏi bản thân mình : “ Ai biết tình ai có đậm đà ? ” không biết liệu rằng cô nàng đó còn nhớ và còn thương Mặc Tử hay không ? Đọc xong câu thơ cảm thấy phảng phất nỗi buồn, đó là tình yêu dạt dào của tác giả đơn phương gửi gắm đến một cô gái mà không được đáp trả lại .

Phân tích bài thơ Đây thôn Vĩ Dạ – mẫu 11

“Ai mua trăng tôi bán trăng cho
Không bán đoàn viên, ước hẹn hò. ”

Nhắc đến những dòng thơ này, người đọc chắc rằng không còn lạ lẫm gì với hình ảnh “ bán trăng ” của Hàn Mặc Tử. Một sự nghịch lí, quái gở vì trăng cũng là chung cũng là của riêng mọi người, hà cớ sao lại “ bán ”. Thế nhưng, từ hình ảnh này người ta mới thấy tấm lòng thủy chung, son sắt của nhà thơ. Và một lần nữa sự thủy chung ấy lại được tái hiện qua “ Đây thôn Vĩ Dạ ”. Tác phẩm không những là bức tranh thủy mặc về một vùng của cố đô Huế mà nó còn là nỗi lòng gửi tới phương xa của nhà thơ Hàn Mặc Tử .
Mở đầu bài thơ, không phải là lời chào mà là lời trách móc : “ Sao anh không về chơi thôn Vĩ ? ”. Giọng điệu mang tính hỏi han, trách móc nhân vật trữ tình sao không về với thôn Vĩ, về với những kỉ niệm. Câu thơ còn nói lên sự hụt hẫng khi nhân vật trữ tình không hề chiêm ngưỡng và thưởng thức được hết vẻ đẹp thôn Vĩ .
Sự hụt hẫng của người con gái đã nhắc đến âu cũng có địa thế căn cứ vì với một loạt “ vẻ đẹp ” sau đây thì dù ai bỏ lỡ chuyến về đều phải luyến tiếc .

“Nhìn nắng hàng cau nắng mới lên
Vườn ai mướt quá xanh như ngọc
Lá trúc che ngang mặt chữ điền”

Ba câu thơ này đã trong bước đầu khắc họa bức tranh quê hương thôn Vĩ với vẻ đẹp trong sáng, thanh khiết. Ở câu thơ thứ hai tác giả khôn khéo dùng giải pháp điệp từ “ nắng “. Nếu như “ nắng ” ở vế đầu chỉ vị trí nó Open ( nắng trên hàng cau ) thì “ nắng ” ở vế sau lại nói về đặc thù ( nắng mới ). Khung cảnh ở thôn Vĩ Open trước mắt người đọc là vẻ đẹp vườn tược, vẻ đẹp vùng nông thôn ngoại ô thành phố .
Hàng cau chính là hình ảnh nổi bật nhất cho vườn tược chốn Thừa Thiên, nhưng tác giả khôn khéo hơn khi lồng vào hình ảnh này là một “ gia vị ” đậm chất Huế. Cái nắng ở đây Open với đặc thù – mới. “ Nắng mới ” hoàn toàn có thể hiểu là nắng buổi sáng, ánh nắng khởi đầu cho ngày mới .
Nhưng ánh nắng này không riêng gì mở màn cho một ngày mà còn khởi đầu cho một mùa xuân tươi tắn. “ Nắng mới ” đi kèm với động từ “ lên ” tạo cảm xúc tươi tắn, tràn trề sức sống và thi sĩ chính là người suôn sẻ khi được chiêm ngưỡng và thưởng thức khoảnh khắc này. Từ đó cho thấy sức sống căng tràn đang lan tỏa khắp miền quê thôn Vĩ .
Từ ánh nhìn “ nắng hàng cau “, tác giả đã chuyển qua quan sát “ đối tượng người tiêu dùng ” khác là vườn thôn Vĩ. Có thể thấy từ câu thơ này, góc nhìn của tác giả đã có sự di dời. “ Vườn ” hiện lên gần hơn, tầm nhìn của nhà thơ rất gần. Nghệ thuật tu từ “ vườn ai ” gợi lên sự tò mò, hiếu kì vì không xác lập gia chủ khu vườn này là ai. Nhưng cái người ta chăm sóc không phải là danh tính người chủ khu vườn, mà quan trọng mà sự trong xanh của nó .
Tác giả so sánh vườn với ngọc để cho thấy sự trong xanh, tinh khiết của khu vườn vào buổi sáng ban mai. Nhìn vào hình ảnh này người đọc tự nhiên có cảm xúc nhẹ nhàng, tự do, cơ mắt cũng thực sự được thư giãn giải trí. Tuy nhiên, năng lực của Hàn Mặc Tử không đơn thuần chỉ có thế. Tác giả khéo “ Tặng Ngay ” chữ “ mướt ” khi miêu tả sắc tố khu vườn. Từ này tạo cho người đọc cảm xúc về sự trơn tru, tròn trịa và thêm phần mịn màng .
Đã thế nó còn đi kèm với thán từ “ quá ” làm cho vườn tược của thôn Vĩ thêm phần thanh tao. Làm người đọc tò mò muốn được nhìn thấy một lần. Nếu như câu hai, câu ba giúp tất cả chúng ta có cái nhìn bao quát về vạn vật thiên nhiên xứ Huế thì tới câu thứ tư nhà thơ đã trình làng về con người nơi đây .
Hình ảnh “ mặt chữ điền ” chỉ về khuôn mặt phúc hậu, hiền hậu và đây cũng là cách tác giả ra mắt về tính cách con gái Huế. Ẩn mình sau nét đẹp ấy là cụ thể “ lá trúc che ngang ” gợi lên sự e ấp, ngại ngùng của cô gái xứ mộng mơ. Như vậy chỉ với khổ thơ đầu người đọc đã có cái nhìn tiên phong về khung cảnh thôn Vĩ. Mảnh đất ở đây không chỉ hiện lên với vẻ đẹp tinh túy mà con người cũng bùng cháy rực rỡ muôn phần .
Đến với khổ thơ hai, fan hâm mộ liên tục tận mắt chứng kiến những đường nét mà “ thi sĩ ” vẽ nên. Bức tranh ấy đã lan rộng ra cả về khoảng trống lẫn thời hạn .

“Gió theo lối gió, mây đường mây
Dòng nước buồn thiu, hoa bắp lay…
Thuyền ai đậu bến sông trăng đó,
Có chở trăng về kịp tối nay?

Mở đầu khổ hai, Hàn Mạc Tử lan rộng ra khoảng trống thôn Vĩ bằng hình ảnh từ trên cao. Ở đây tác giả rất tinh xảo khi sử dụng giải pháp điệp cấu trúc câu và điệp từ đồng thời với nhau. “ Gió ” và “ mây ” được nhấn mạnh vấn đề hai lần nhưng không phải cảm xúc gắn bó, khăng khít mà là sự chia lìa. Vì gió đi lối riêng, mây lại có đường khác .
Nếu như câu đầu tác giả nói về sự chia lìa nhưng bằng cách gián tiếp thì câu tiếp theo nhà thơ đã nhấn mạnh vấn đề cảnh vật với tâm trạng sầu thảm bằng động từ “ buồn thiu ”. “ Buồn thiu ” là tâm trạng sầu thảm pha chút đơn độc. Và nhân vật mang tâm trạng này là “ dòng nước “. Bằng thủ thuật nhân hóa, tác giả đã ví dòng nước thôn Vĩ như một sinh vật có tâm lý, có tâm trạng. Cảnh vật chuyển mình can đảm và mạnh mẽ từ tươi tắn lúc ban mai và lại mang nét hoài cổ vào thời gian này .
“ Hoa bắp lay ” hoàn toàn có thể là một sự rung rinh khi có đợt gió đi qua làm rõ hơn sự buồn bã, đơn côi. Không gian đang ở trên cao liền được kéo xuống dưới thấp làm cho hình ảnh thêm phần sinh động. Ý đồ của tác giả thực sự xuất sắc khi để cho cái buồn của vạn vật thiên nhiên hiện ra trước, làm người đọc tò mò, tâm lý rồi tác giả mới đưa ra cái trầm tư của con người .

“Thuyền ai đậu bến sông Trăng đó,
Có chở trăng về kịp tối nay?”

Nếu như câu hỏi tu từ ở khổ thơ tiên phong mang nét trách móc thì ở khổ này lại đượm buồn và có chút xót xa. Xuất hiện hình ảnh ẩn dụ “ thuyền “, “ bến ” cùng với hình ảnh “ sông Trăng “. Sông Hương giờ đây đã nhuốm đầy ánh trăng, làm cho cả một vùng sông tràn ngập ánh vàng .
Câu hỏi cuối khổ thơ như thể chính tác giả đang hỏi bản thân. Câu thơ đã thể hiện nỗi niềm lo ngại khi trong thực trạng này tác giả đang mang trong mình căn bệnh quái ác. Và liệu nhà thơ có đủ thời hạn để chờ vầng trăng ấy về kịp. Câu hỏi khiến cho cả khổ thơ chùng xuống hẳn ! Thi sĩ buồn cho cái số phận ngắn ngủi, cho tham vọng vẫn còn dở dang. Đành là vậy ! Như khi đến khổ thơ thứ ba tác giả liên tục sống cho mộng ước của mình

“Mơ khách đường xa, khách đường xa
Áo em trắng quá nhìn không ra
Ở đây sương khói mờ nhân ảnh
Ai biết tình ai có đậm đà”

Lần này tác giả sống trong mộng tưởng của mình. Hình ảnh khách đường xa nhấn mạnh vấn đề hai lần đã nói lên phần nào nỗi trông ngóng, nhớ thương của tác giả dành cho người thương. Theo một số ít tư liệu thì lúc làm nhân viên cấp dưới ở Quy Nhơn, Hàn Mặc Tử có thầm thương trộm nhớ cô gái Huế tên là Hoàng Thị Kim Cúc, con ông chủ sở .
Một thời hạn sau, nhà thơ vào Hồ Chí Minh làm báo, khi trở lại Quy Nhơn thì mái ấm gia đình cô Cúc đã về lại Vĩ Dạ ( Huế ). Trong thời hạn nhà thơ bạo bệnh, được sự gợi ý của người bạn, cô Cúc đã gửi cho nhà thơ bức ảnh chụp cảnh cô mặc áo dài trắng cùng với đó là hình ảnh sông, nước, bến, thuyền .
Nhận được bức ảnh ấy, nhà thơ đã rất vui. Cũng chính do đó mà hình ảnh “ áo em trắng quá ” hoàn toàn có thể bắt nguồn từ tà áo trắng mà cô Hoàng Thị Kim Cúc đã chụp. Tuy nhiên, cái màu trắng ấy lại “ nhìn không ra “. Có 1 số ít giả thiết cho rằng lúc tác giả mắc bệnh thì con mắt đã kém đi nên nhìn mọi vật hoàn toàn có thể không rõ. Vậy nên màu trắng này có phải là sự lạ lẫm hay cái nhìn đã phần giảm xuống ?

“Ở đây sương khói mờ nhân ảnh
Ai biết tình ai có đậm đà”

Câu thơ thứ ba của khổ cuối đã miêu tả đúng cái khoảng trống của xứ Huế. Với vùng quê được bao quanh bởi sương và khói, màu trắng ấy đã làm mờ đi mọi thứ kể cả “ nhân ảnh “. Con người có vẻ như cũng bị khuất lấp sau màn sương ấy. Cảm giác vừa thực vừa ảo, như thể tác giả đang lạc vào quốc tế thần bí mà ở đó mọi vật đều khó hiện rõ nét sau “ tấm rèm trắng ” .
Và có lẽ rằng ý tứ, tình cảm của tác giả lại được gói ghém ở câu thơ ở đầu cuối. Tiếp tục là một câu hỏi tu từ “ Ai biết tình ai có đậm đà ? ”. Nhà thơ hỏi người mà cũng giống như hỏi mình liệu tình cảm ấy còn “ đậm đà “, son sắt như rất lâu rồi. Liệu cố nhân có còn giữ tình cảm xưa cũ. Đọc câu thơ này, fan hâm mộ sẽ không biết nhân vật hỏi và được hỏi sẽ là ai. Thế nhưng cái người ta để tâm là tình cảm ấy có vĩnh cửu, và lòng người có còn giữ chút niềm riêng .
Tất cả đều là một ẩn số ! Bằng cách sử dụng những giải pháp nghệ thuật và thẩm mỹ một cách xuất sắc và linh động như giải pháp điệp từ, điệp cấu trúc, câu hỏi tu từ … người đọc đã có dịp tận mắt chứng kiến cây bút tài hoa vẽ nên những đường nét mềm mịn và mượt mà của bức họa đồ chốn Thừa Thiên một cách sinh động và có hồn nhất. Với bài thơ “ Đây thôn Vĩ Dạ ” Hàn Mặc Tử đã đưa fan hâm mộ đến với khoảng trống xứ Huế mộng mơ mà đơn cử là cảnh thôn Vĩ Dạ .
Với một khung cảnh trữ tình, nên thơ cùng với tình yêu tha thiết, nhớ mong tác giả đã giãi bày tình cảm của mình với người con gái Huế mà tác giả thầm đơn phương. Tình cảm ấy son sắt, thủy chung nhưng lại bồn chồn, lo ngại về “ người cũ ” có còn giữ nỗi niềm xưa. Tình cảm ấy còn đọng mãi và trở thành một câu hỏi không nguôi trong lòng tác giả và cho cả người đọc .

Phân tích bài thơ Đây thôn Vĩ Dạ – mẫu 12

Bài thơ đây thôn Vĩ Dạ được sinh ra từ một nguyên cớ rất đặc biệt quan trọng. Khi Hàn Mặc Tử lâm bệnh nặng chờ đón những khoảng thời gian ngắn đến với tử thần ở trại phong Quy Hòa, Quy Nhơn, thì nhà thơ đã giật mình nhận được một tấm bưu ảnh do người bạn gái là Hoàng Thị Kim Cúc gửi Tặng từ thôn Vĩ Dạ. Tấm bưu ảnh ấy có cảnh sắc sông nước đêm trăng, có thuyền và bến. Phía sau kèm theo mấy lời thăm hỏi động viên để an ủi nhà thơ lúc này đang mang căn bệnh hiểm nghèo .
Đối với người thông thường tấm bưu ảnh chỉ là một quan hệ xã giao thăm hỏi động viên nhau nhưng với Hàn Mặc Tử thì có ý nghĩa rất riêng. Nó đã cho nhà thơ được yêu người trong mộng với một tình yêu sâu kín nỗi lòng. Vì thế mà, siêu phẩm ” Đây thôn Vĩ Dạ ” đã sinh ra. Khổ thứ nhất mở màn là câu hỏi của một người con gái .
” Sao anh không về chơi thôn Vĩ ? ” Thực ra đây là một lời trách yêu, một sự dỗi hờn bộc lộ nỗi trông ngóng da diết của cô gái ở thôn Vĩ. Nhưng trong thực thế thì không có người con gái nào đang trực tiếp so với Hàn Mặc Tử cả. Lời nói dịu dàng êm ả và chứa đầy yêu thương ấy chính là những dòng chữ trong tấm bưu ảnh kia, nó rối loạn, sống dậy, nó trở thành giai điệu và phát ra lời nói .
Ở câu thơ thứ hai tất cả chúng ta rất là giật mình vì lời mới vừa cất lên thì ngay lập tức Hàn Mặc Tử đã xuất hiện ngay ở khoảng trống thôn Vĩ Dạ. Rõ ràng đây là một cuộc hành trình dài trong tâm thức. ” Nhìn nắng hàng cau nắng mới lên ”
Câu thơ này Open hai từ ” nắng “. Một cái nắng được phát hiện được miêu tả ” nhìn nắng hàng cau ” và một cái nắng tinh khôi mới lạ, nó khiến nhà thơ phải xuýt xoa reo lên như trẻ con ” nắng mới lên “. Đây không phải là thứ nắng của mặt trời mà ngày nào tất cả chúng ta cũng thấy. Đây là một thứ nắng rất mới vì nó Open trong buổi bình minh. Nó thắp nên trên những hàng cau .
Từ trước đến nay người ta đều cho rằng điểm nhìn của Hàn Mặc Tử là từ xa đến gần. Người hành khách thấy được nắng hàng cau và càng đến gần khu vườn càng thấy màu xanh ngọc của là cây. Thực ra ông trở lại bằng tâm thức thì không nhất thiết phải có một cuộc đi dạo như vậy .
Đôi mắt của Hàn Mặc Tử đang ở trên cao, trên khu vườn thôn Vĩ. Nhà thơ đang xé toạc vòm trời đen để nhìn thấy bình minh nắng mới diệu kì thắp lên từ thôn Vĩ Dạ. Không gian nơi có người mình yêu là một khu vườn địa đàng, là nơi có nhiều phép màu cổ tích. Về với thôn Vĩ là trút được những nỗi phiền muộn đớn đau. Vì thế nên tâm thức của Hàn Mặc Tử đã đáp xuống khu vườn thôn vĩ .
” Vườn ai mướt qua xanh như ngọc ” Câu thơ có đến hai lần xuýt xoa, kinh ngạc. Đã ” vườn ai mướt quá ” lại còn phát hiện ra cái ” mướt quá ” ấy là ” xanh như ngọc “. Tất cả đều non tơ, toàn bộ đều xanh tươi, mọi chiếc lá ở đây đều xanh như ngọc. Nó không chỉ cho ta cảm nhận bằng thị giác mà còn cho ta cảm nhận tiếng va chạm của những chiếc lá ngọc. ” Lá trúc che ngang mặt chữ điền ” .
Câu thơ cuối khổ một là câu thơ có nhiều cách hiểu khác nhau. Có người cho rằng ” mặt chữ điền ” chính là khuôn mặt của người con gái đã mời Hàn Mặc Tử về chơi thôn Vĩ. Bời vì ” vườn ai ” chính là vườn của em, nhìn thấy khuôn mặt của em trong khu vườn ấy thì rất phải chăng .
Nhưng nhà thơ Chế Lan Viên – bạn của Hàn Mặc Tử đã rất bất mãn với cách hiểu này, ông cho rằng mặt chữ điền hoàn toàn có thể không xấu nhưng nhất định đó là khuôn mặt không theo chuẩn mực cái đẹp của người Nước Ta khi nhìn nhận phụ nữ. Cũng có quan điểm lại nói là ” mặt chữ điền ” là viên gạch có bốn ô vuông thường được xây trên bức bình phong của những ngôi nhà ở thôn Vĩ .
Thực ra nếu đọc thơ Hàn Mặc Tử tất cả chúng ta sẽ phát hiện nhiều hình tượng, quốc tế kì khôi. Việc nhà thơ gặp mình trong quá khứ cũng như trong tương lai là rất thông dụng. Vì thế dù thật khó tin nhưng ở đây Hàn Mặc Tử đã gặp lại chính mình với gương mặt chữ điền thời còn là chàng trai tài hoa nổi danh trên đất Huế .
Nhà thơ muốn yêu một tình yêu trong sáng, thanh thản, đắm say thì phải trở lại là con người của quá khứ, phải là một nhà thơ đa tình giàu sang thời còn ở Huế. Nói đúng ra là nhà thơ muốn quên mình trong hiện tại với căn bệnh hiểm nghèo để được yêu. Hình tượng ” lá trúc che ngang ” càng cung ứng cho gương mặt chữ điền ấy những nét ngang tàng, phóng khoáng can đảm và mạnh mẽ của người đàn ông. Lá trúc trong ý niệm xưa chính là bộc lộ cho người quân tử .
Nếu khổ thơ thứ nhất cho tất cả chúng ta ấn tượng về buổi sáng thì khổ thơ thứ hai cho tất cả chúng ta ấn tượng vè buổi chiều ở một khoảng trống trống rỗng ngoài thôn Vĩ Dạ và sau đó là buổi tối với cảnh sông nước con thuyền tràn ngập ánh trăng. Cả bốn câu thơ phần nào gợi cho chúng tôi về cảnh sắc xứ Huế nhưng thực ra mọi hình tượng đều sống sót trong những quan hệ nghịch lí, trái tự nhiên. ” Gió theo lối gió, mây đường mây ” .
Câu thơ thứ hai không chỉ là nghịch lí mà còn là một sự trớ trêu. Lẽ tự nhiên hoa bắp lay động thì mặt nước phải gợn sóng. Thế nhưng ở đây chỉ có hoa bắp lay động cùng giò để dòng nước một mình buồn thiu. Chẳng thà xa mặt cách lòng như gió với mây còn hơn đứng bên cạnh nhau mà cho nhau nhiều đắng cay, tủi cực .
Nếu khổ thơ đầu ta cảm nhận một tình yêu sắp nảy nở tuyệt vời nhưng đến khổ thơ sau thì ta lại gặp một cuộc tình tan nát chia lìa. Thông qua cách nói bóng gió, Hàn Mặc Tử đã chua chat phủ định người mời mình về thăm thôn Vĩ. Đó là một kẻ phụ tình bỏ rơi những lời hẹn ước, làm tan nát trái tim của kẻ yêu thương tin tường dại khờ .
Người yêu trong mộng của Hàn Mặc Tử khi thì mời đón dành sẵn một quốc tế yêu thương chờ đón, khi thì trở thành một kẻ phụ tình phũ phàng rất hờ hững. Và thật giật mình con người ấy bỗng dưng hiện ra thật nhân từ và độ lượng .

“Thuyền ai đậu bến sông trăng đó
Có chở trăng về kịp tối nay?”

Hình tượng trăng trong thơ Hàn Mặc Tử Open rất nhiều. Trăng muôn đời là hình tượng của niềm hạnh phúc, đặc biệt quan trọng là niềm hạnh phúc lứa đôi. Quá khao khát niềm hạnh phúc nên hai câu thơ của Hàn Mặc Tử tràn ngập ánh trăng : bến trăng, sông trăng, thuyền trăng, chở trăng .
Nhân vật ” ai ” ở đây chỉ hoàn toàn có thể là người mời Hàn Mặc Tử về thăm thôn Vĩ. Người ấy đang cắm thuyền ở bến sông để chờ đón lấy được nhiều ánh trăng niềm hạnh phúc và sẽ chở trăng về cho nhà thơ tối nay. Đó là sự yêu thương cao quý, là sự đồng cảm đến tường tận những khao khát của Hàn Mặc Tử .
Thế nhưng chữ ” kịp ” ở đây lững lờ một câu hỏi : liệu có chở kịp trăng về trong tối thời điểm ngày hôm nay ? Có thể kip và cũng hoàn toàn có thể không còn kịp nữa … Tối nay là một khái niệm thời hạn ngắn ngủi. Hàn Mặc Tử biết rằng sự sống của mình chỉ còn lại những khoảng thời gian ngắn ngắn ngủi ở trần gian, sẽ có người đem niềm hạnh phúc đến cho nhà thơ nhưng nếu đến trễ thì niềm hạnh phúc ấy thật không có ý nghĩa .
” Mơ khách đường xa, khách đường xa ” Mở đầu khổ thơ thứ ba là một câu thơ thật đặc biệt quan trọng. Khách vốn đã lạ lẫm mà nhà thơ còn lặp đến hai lần sự lạ lẫm ấy ” khách đường xa, khách đường xa “. Thế mà, lại có một giấc mơ về người khách không quen ấy. Thực ra đây là người mời Hàn Mặc Tử về thăm thôn Vĩ nhưng nhà thơ hiểu rằng người ấy ngoài tầm tay với của mình. Con người đó càng lúc càng trở nên lạ lẫm và càng không níu kéo được nên Hàn lại càng gửi gắm vào giấc mơ. Có thể thấy tâm sự này qua những vần thơ khác của Hàn :

“Người đã đi rồi không níu lại
Tình yêu chưa đã, mến chưa bưa
Người đi một nửa hồn tôi mất
Một nửa hồn tôi đến dại khờ”.

Bởi muốn tìm một tình yêu trong mộng để được sống có ý nghĩa trong những khoảng thời gian ngắn cuối đời nên tâm trạng của Hàn Mặc Tử luôn có những đối cực. Ban đầu là hy vọng tràn ngập rồi lại trách móc coi người mình yêu là kẻ phụ tình ; liền sau đó nhà thơ thấy người con gái mời mình về thăm thôn Vĩ thật chung tình, sẵn sàng chuẩn bị cắm thuyền đợi chờ mong ánh trăng niềm hạnh phúc đến cho mình .
Tiếp theo, Hàn Mặc Tử vô vọng nhìn tình nhân mình như ” khách đường xa “. Nhưng cũng liền sau đó, nhà thơ thấy người ấy quay trở lại với mình, cô gái ấy trọn vẹn trong sáng và thánh thiện. Đại từ ” em ” thật giản dị và đơn giản, thân thiện biết bao : ” Áo em trắng quá nhìn không ra ” .
Câu thơ vừa sáng bừng lên niềm hy vọng thì nó đã cho Hàn Mặc Tử cảm nhận ngay sự vô vọng. Đáng lẽ ” áo em trắng quá ” thì anh phải nhìn rất rõ em. Thế nhưng áo em càng trắng bao nhiêu thì anh lại càng không nhìn ra bấy nhiêu. Thực ra anh không dám nhìn do tại em quá trong sáng, thanh cao …
Mặc cảm khi yêu thương là một quy luật. Nhưng tôn thờ để rồi mặc cảm như Hàn Mặc Tử là do có nguyên do từ cuộc sống riêng. Nhà thơ hiểu thực trạng thực tại của mình, cho nên vì thế mà dù nhân vật ” em ” trở lại với mình, nhà thơ cũng không dám yêu. Hàn Mặc Tử phải tự khước từ với tình yêu của mình. Câu thơ thứ ba nhuốm sắc tố bi quan của một triết lí nhân sinh : ” Ở đây sương khói mờ nhân ảnh “. Nguyễn Gia Thiều đã từng viết :

“Con quay búng sẵn lên trời
Mờ mờ nhân ảnh như người đi đêm”

Đời người là một con quay đã búng sẵn, chính bản thân ta cũng không hề điều khiển và tinh chỉnh được số phận của ta. Trong mối quan hệ với người khác thì ta chỉ chớp lấy được ” nhân ảnh ” chứ không hề là chính người đó. Hàn Mặc Tử cũng vậy, nhà thơ hiểu rằng mình không dữ thế chủ động được với chính mình, mình không hề nhìn thấy rõ hình ảnh của tình nhân .
Thi sĩ hiểu rằng sương khói của cuộc sống đang xóa nhòa ” nhân ảnh ” của nhân vật ” em ” … Đó là một nhận thức thật chua chát, ngậm ngùi, nó để lại sự trống vắng như một trong hoang mạc trong tâm hồn Hàn Mặc Tử. Đây chính là nguyên do khiến cho thi sĩ thốt ra một câu hỏi bơ vơ vô vọng không có chỗ nào để bám víu : ” Ai biết tình ai có đậm đà ? ” .
Hai đại từ ” ai ” ở câu thơ này tạo nên nhiều cách hiểu : không biết em có hiểu được chính tình yêu của em đậm đà hay không ? Không biết bản thân anh có biết được tình yêu của chính mình đậm đà không ? Liệu em có biết tình anh đậm đà không ? Liệu anh có biết tình em có đậm đà không ?
Một câu hỏi trong thơ nhưng chứa đựng biết bao nhiêu thắc mắc đằng sau nó, càng hỏi càng thấy ” mờ nhân ảnh “, càng vô vọng. Càng tha thiết một tình yêu đậm đà Hàn Mặc Tử càng thấy sự đổ vỡ vô vọng với tình yêu. Vì thế mà cảm hứng chủ yếu của ” Đây thôn Vĩ Dạ ” chính là cảm hứng đau xót về một tình yêu vô vọng .
Mọi sự vô vọng đều cho người ta bi quan, riêng tình yêu vô vọng của Hàn Mặc Tử lại dạy cho ta giá trị nhân văn cao quý. Nhà thơ níu kéo đời sống này bằng tình yêu, dù đó là một tình yêu vô vọng. Chúng ta không gặp thực trạng bi đát như Hàn Mặc Tử, nên tất cả chúng ta cần phải biết sống như thế nào, yêu như thế nào trong cuộc sống tuyệt đẹp ở trần gian đáng sống này .

Phân tích bài thơ Đây thôn Vĩ Dạ – mẫu 13

Khi được gọi tên cho Phong trào thơ mới, Đỗ Lai Thúy đã gọi đó là một ” Cây nấm lạ trên gia hệ của văn mạch dân tộc bản địa “. Cái ” lạ ” của thơ mới, có người biết, có người chưa biết, nhưng cái ” lạ ” mà người thi sĩ Hàn Mặc Tử mang theo khi bước vào làng thơ, thì hẳn ai cũng rõ .
Những vần thơ điên cuồng với ngập tràn ý tưởng sáng tạo của hồn, trăng, và máu đã không thôi ám ảnh những ai yêu thơ Hàn, đọc thơ Hàn. Nhưng chẳng ai hoàn toàn có thể tưởng đến giữa một rừng thơ ma quái và lạ mắt ấy, lại mọc lên một bông hoa trong sáng tinh khôi, còn vương bao hương sắc ở đời. Bông hoa ấy Hàn đặt tên ” Đây thôn Vĩ Dạ “, trong nó chứa chở bao xúc cảm và hoài nhớ về một miền quê từng gắn bó biết bao …
Thi phẩm chỉ vỏn vẹn ba khổ, nhưng là sự kết đọng của bao nhiêu nỗi nhớ, bao nhiêu khát khao, có cả bao nhiêu không tin và vô vọng. Bài thơ gắn với chuyện tình giữa thi sĩ và người con gái Huế tên Hoàng Cúc. Giữa những ngày đau đớn nhất cuộc sống, chàng lại nhận được bức ảnh sông nước xứ Huế đêm trăng, nhận thêm mấy dòng thư tín từ người con gái chàng từng thầm thương. Bao cảm hứng ùa về, cuộc hành hương trong tâm tưởng cũng từ đó, và những vần thơ hay nhất được gợi hứng từ xứ Huế mộng mơ đã bật trào trong nỗi nhớ …
Thi phẩm mở màn bằng một câu hỏi mang đầy ý vị của Huế mộng và Huế thơ. Không phải là hàng loạt câu hỏi tự vấn đầy quằn quại và đau đớn như ta từng gặp :

Tôi vẫn ở đây hay ở đâu
Ai đem bỏ tôi xuống trời sâu
Sao bông phượng nở trong màu huyết
Nhỏ xuống lòng tôi những giọt châu?

Câu hỏi cất lên ở đây vừa như một lời mời, một lời hỏi, lại như một lời trách móc, lời than phiền : ” Sao anh không về chơi thôn Vĩ ? “. Là người con gái Huế hỏi chăng ? Hay là Hàn tự phân thân ra hỏi mình ? Dù là gì thì cái điều cốt nhất ta thấy được ở đây cũng chỉ là một niềm tha thiết, một nỗi xúc động của người thi sĩ khi được trở lại với mảnh đất nhiều kỉ niệm, dù chỉ là trong tâm tưởng .
Câu thơ chơi vơi trong sáu thanh bằng và vút lên ở thanh cuối đủ gieo vào lòng người đọc những xúc cảm khó mờ. Là ” không về ” chứ không phải ” chưa về “, là ” về chơi ” chứ không phải ” về thăm “. Nếu đọc cho kĩ, ngẫm cho sâu, ta sẽ thấy một câu thơ mà hàm ẩn bao ý niệm .
” Chưa về ” nghĩa rằng sẽ còn về được nữa, ” về thăm ” nghe thật lạ lẫm biết bao. Đứng ở tâm thế của một người con từng rất gắn bó với xứ Huế, Hàn đã dùng chính tâm thức của mình để viết những câu thơ tiếp theo. Cảnh vườn thôn Vĩ hiện ra, ngời ngời sắc xanh, lộng lẫy ánh sáng :

Nhìn nắng hàng cau nắng mới lên
Vườn ai mướt quá xanh như ngọc
Lá trúc che ngang mặt chữ điền

Ấn tượng sâu nhất vương lại từ câu thơ chính là khoảng trống ngập tràn sắc nắng. Không phải ” nắng ửng ” trong làn khói mơ tan, không phải ” nắng chang chang ” dọc theo bờ sông trắng, nắng ở đây, là thứ ” nắng mới “, không huyền hồ ảo diệu, không đậm màu đậm hương, nó tinh khôi và trong trẻo đến lạ .
Nắng đổ xuống hàng cau, cau hướng lên hứng nắng nhẹ nhàng, một khu vườn mướt xanh được gội sạch bởi sương đêm, sáng sớm nay được đắm mình trong nắng mới. Cái ” mượt ” mà Hàn gọi dậy ở khu vườn, cái ” ngọc ” mà Hàn ví với màu xanh, chúng gợi ra bao nhiêu là sắc điệu. Vừa gợi màu mà vừa gợi ánh, vừa óng chuốt lại thật tinh khôi. Người ta ngỡ ngàng về một cảnh vườn thôn từng quen nay trong trẻo đến lạ .
Nhớ về thôn Vĩ còn là nhớ về những nét dáng thân thương của con người nơi đây. Không tả mà chỉ gợi, bằng bút pháp cách điệu hóa, thi sĩ đủ cho ta cảm nhận về con người Huế chân thực, êm ả dịu dàng, về con gái Huế đằm thắm, dịu dàng êm ả, thấp thoáng sau một mành trúc che ngang là gương mặt chữ điền rất Huế. Ta từng gặp hình dáng ấy trong câu thơ của Bích Khê :

Vĩ Dạ thôn, Vĩ Dạ thôn
Biếc che cần trúc không buồn mà say.

Những nét vẽ thanh tao, những cảm nhận tinh xảo, chúng gọi dậy một hồn thơ thánh thiện, nặng tình nặng nỗi với một mảnh đất thân thương. Tìm đâu xa tình yêu quê nhà xứ sở, nhiều lúc niềm thương mở màn từ những ấn tượng ngọt ngào quá đỗi thông thường như vậy. Hóa ra, không riêng gì Hoàng Phủ, không riêng gì Trịnh Công Sơn mới viết hay về Huế. Hàn cũng góp cho Huế mấy vần thơ thật chân tình đượm nồng những yêu thương …
Nhưng liệu có phải sẽ thật thiếu sót khi nhắc về Huế mà bỏ quên cảnh sông nước đêm trăng vốn đã thành mảnh hồn riêng nơi đây ? Bắt trọn được cái hồn riêng ấy, thi sĩ đã kéo cái nhìn của người đọc sang một miền khoảng trống khác, chơi vơi giữa gió mây, lặng mình theo dòng nước :

Gió theo lối gió mây đường mây
Dòng nước buồn thiu hoa bắp lay

Một bức tranh gợi buồn, gợi sầu. Gió nhẹ thổi, mây nhẹ trôi, hoa bắp nhẹ lay, dòng Hương giang trầm mặc. Cái dáng Huế qua mấy mươi thế kỉ cơ hồ cũng chỉ có thế. Không khí trầm tịch của đất cố đô được gợi lại chỉ qua mấy nét chấm phá. Nhưng hãy thử đọc kĩ, và nhìn đằng sau câu thơ xem còn bao nhiêu nét nghĩa nữa .
Quả vậy, đây không chỉ là một bức tranh ngoại cảnh, nó là tranh tâm cảnh, là điệu tâm hồn. Cứ nghe cái điều ngang trái trong câu thơ là rõ. Lẽ thường gió thổi mây bay, ở đây gió mây đôi ngả, xa cách như chẳng thể chung đường. Cảnh đã được nội tâm hóa, thấm đượm sự chia li. Đến nỗi mà, cái buồn đã được gọi thành tên : ” buồn thiu “. Hai chữ ” buồn thiu ” đã gói trọn nỗi buồn đau của con người, của mối trần duyên tê tái. Thấp thoáng nơi ấy câu dân ca thuở nào :

Ai về Giồng Dứa qua truông
Gió lay bông sậy bỏ buồn cho em?

Nhưng không biết vì nỗi buồn đã choán ngập tâm hồn, hay vì nhớ mong không hề làm chủ, mà ngay hai câu thơ sau, cảnh trở nên thật hư ảo huyền hồ :

Thuyền ai đậu bến sông trăng đó
Có chở trăng về kịp tối nay?

Thuyền, trăng, bờ bãi vốn không phải lần đầu đồng hiện. Thơ xưa từng có ai viết :

Nước biếc non xanh thành gối bãi
Đêm thanh nguyệt bạc khách lên lầu.

Nhưng cái độc lạ ở đây là, thi sĩ không đứng đó mà ngắm trăng hay ngắm sông, người đang chìm dần trong cảm xúc ảo hóa. Trăng Open trở lại, nhưng không phải ” trăng vàng trăng ngọc “, ” trăng nằm sóng soãi “, mà là trăng huyền hồ tan trên mặt nước. Trong cảm xúc mông lung của thi nhân, sông trở thành sông trăng, thuyền trở thành thuyền trăng, bóng người cũng trở thành hình ai thấp thoáng, mờ nhòe trong trăng .
Tất cả ngập một màu trắng. Trăng ở đây mang chở nỗi niềm khắc khoải, lo âu, nuối tiếc trước nỗi đau sắp phải xa lìa thực tại. Sự phấp phỏm âu lo và những mong được níu giữ thời hạn ấy hiện lên rõ nhất ở chữ ” kịp ” và câu hỏi đầy tội nghiệp kia .
Ta nhìn thấy ở đây một cuộc chạy đua với thời hạn, thời hạn đang dồn đuổi từng bước, nhưng chạy đua không phải để tận thưởng tối đa thanh sắc cuộc sống như mong ước của Xuân Diệu, mà chỉ mong tận thưởng cái tối thiểu – đó là được sống. Được sống không thôi đã thỏa nguyện rồi. Trong câu thơ là bao nhiêu sự âu lo, cũng là bấy nhiêu niềm khao khát. Nhân văn của thi phẩm cũng là ở đó : Hãy luôn sống trọn từng ngày khi còn đang được sống .
Niềm khao khát tình đời, tình người của thi nhân cất lên rõ nhất ở khổ thơ thứ ba, khi mà quốc tế đã về với thực tại, ngập chìm trọn vẹn ở cõi mơ :

Mơ khách đường xa khách đường xa
Áo em trắng quá nhìn không ra
Ở đây sương khói mờ nhân ảnh
Ai biết tình ai có đậm đà?

Chữ ” mơ ” đặt ở đầu, chơi vơi sau đó là tiếng gọi ” khách đường xa ” đầy khắc khoải, mang theo sự chơ vơ hụt hẫng, bỏ lại bao ngẩn ngơ buồn tiếc. Hình ảnh khách thể Open trở lại, ngỡ như cứ bước xa dần khỏi vòng tay Hàn, đi về một cõi xa xăm không hề chạm đến. Người con gái mang sắc áo trắng tuyệt đối, trinh nguyên vô ngần, suốt đời Hàn tôn sùng nay lại trở nên mờ nhạt, khó giữ. Tất cả như mờ ảo hơn : Ở đây sương khói mờ nhân ảnh .
Không gian mông lung, lạnh lẽo, mịt mùng trong sương khói, huyền hồ trong ảo ảnh. Nó choán trùm lên cả ý thức và tiềm thức, thắt buộc lòng người đến tê dại. Nghe câu hỏi khắc khoải ở đầu cuối : ” Ai biết tình ai có đậm đà ? “, ta thảng thốt nhận ra, hóa ra lâu nay người thi sĩ cũng chỉ mong đợi điều ấy, khao khát điều ấy, đó là tình người, tình đời .
Đời thi sĩ sống đã vốn chẳng được vui, đến cuối đời cũng chỉ mong tìm được mảnh hồn tri ngộ. Hàn Mặc Tử của tất cả chúng ta, không ” kì quặc ” như bao người nói. Chàng có trái tim rất người, có những tình cảm rất người, mà có lẽ rằng đến nhiều năm sau này vẫn có không ít người ghi nhận điều ấy .
Bài thơ như một khúc đoản ca về tình yêu và niềm khao khát, hướng về một mảnh vườn, cũng là hướng về một mảnh đời. Đặc sắc của thi phẩm còn được tạo nên ở những nghệ thuật và thẩm mỹ mang phong thái riêng của Hàn Mặc Tử. Với những hình ảnh tượng trưng đầy hàm nghĩa, với những câu hỏi tu từ trải đều trên những khổ thơ mang theo ý niệm riêng, cùng lối viết cách điệu hóa, pha lồng ảo thực, ” Đây thôn Vĩ Dạ ” xứng là một thi phẩm có những thi từ đẹp nhất, trong sáng nhất .
” Mai sau, những thứ tầm thường mực thước sẽ biến mất đi, và còn lại của thời kì này một chút ít gì đáng kể, thì đó là Hàn Mặc Tử “. Lời trân trọng mà người bạn thơ Chế Lan Viên gửi cho Hàn đã nói thay về những gì Hàn để lại cho đời. Mãi mãi là như vậy .

Phân tích bài thơ Đây thôn Vĩ Dạ – mẫu 14

Hàn Mặc Tử – một trái tim, một tâm hồn lãng mạn dạt dào yêu thương đã bật lên những tiếng thơ, tiếng khóc của thẩm mỹ và nghệ thuật trước cuộc sống. Những phút giây xót xa và sung sướng, những phút giây mà ông đã thả hồn mình vào trong thơ, những khoảng thời gian ngắn ông đã chắt lọc, đã thăng hoa từ nỗi đau của tâm hồn mình để viết lên những bài thơ tuyệt bút. Và bài thơ Đây thôn Vĩ Dạ đã được sinh ra ngay trong những phút giây tuyệt diệu ấy. Ở bài thơ, cái tình mặn nồng trong sáng đã hòa quyện với vạn vật thiên nhiên tươi đẹp, mối tình riêng đã ở trong mối tình chung hồn thơ vẫn đượm vẻ buồn đau .
Đây thôn Vĩ Dạ là một trong những bài thơ tình hay nhất của Hàn Mặc Tử. Một tình yêu thiết tha man mác, đượm vẻ u buồn ẩn hiện giữa khung cảnh vạn vật thiên nhiên hòa vào lòng người, cái thực và mộng, huyền ảo và đơn cử hoà vào nhau. Mở bài đầu thơ là một lời trách móc nhẹ nhàng của nhân vật trữ tình .
Sao anh không về chơi thôn Vĩ. Chỉ một câu hỏi thôi ! Một câu hỏi của cô gái thôn Vĩ nhưng chan chứa bao yêu thương mong đợi. Câu thơ vừa có ý trách móc vừa có ý hụt hẫng của cô gái so với người yêu vì đã bỏ lỡ được chiêm ngưỡng và thưởng thức vẻ đẹp mặn mà, ấm cúng tình quê của thôn Vĩ – vùng nông thôn ngoại ô xinh xắn thơ mộng, một phương diện của cảnh Huế. Chúng ta hãy quan tâm quan sát, tận thưởng vẻ đẹp của thôn Vĩ :

Nhìn nắng hàng cau nắng mới lên
Vườn ai mướt quá xanh như ngọc
Lá trúc che ngang mặt chữ điền.

Nét rực rỡ của thôn Vĩ – quê nhà người con gái gợi mở ở câu tiên phong đã được tả rõ nét. Một bức tranh vạn vật thiên nhiên tuyệt tác rộng mở trước mắt người đọc. Hình ảnh nắng tưới lên trên ngọn cau tươi đẹp, tràn trề sức sống. Nắng mới là nắng sớm khởi đầu của một ngày, những hàng cau cao nghều vươn mình đón lấy những tia nắng sớm kia, và tổng thể tràn ngập ánh nắng và buổi bình minh. Cái nắng hàng cau nắng mới lên sao lại gợi một nỗi niềm làng quê nhà đến thế. Câu thơ này bất chợt khiến ta nghĩ tới những câu thơ Tố Hữu trong bài thơ Xuân lòng .
Nắng xuân tươi trên thân dừa xanh dịu Tàu cau non lấp loáng muôn gươm xanh Ánh nhởn nhơ đùa quả non trắng phếu Và chảy tan qua kẽ lá cành chanh. Nắng mới cũng còn có ý nghĩa là nắng của mùa xuân, mở màn cho một năm mới nên khi nào nó cũng bừng lên rực rõ nồng nàn .
Đó là những tia nắng tiên phong rọi xuống làng quê mà trước nó chiếu vào những vườn cau làm cho những hạt sương đêm đọng lại sáng lên, lấp lánh lung linh như những viên ngọc được đính vào chiếc choàng nhung xanh mịn : Vườn ai mướt quá xanh như ngọc .
Cái nhìn như chạm khẽ vào sắc màu của sự vật để rồi bật lên một sự quá bất ngờ đến thẫn thờ. Đến câu thơ này, ta phát hiện cái nhìn của thi nhân đã hạ xuống thấp hơn và bao quát ở chiều rộng. Một khoảng chừng xanh của vườn tược hiện ra, nhắm mắt lại ta cũng tưởng tượng ra ngay cái màu xanh quyến rũ, mỡ màng của vườn cây. Ta không chỉ cảm nhận ở đó màu xanh của vẻ đẹp mà nó còn tràn ngập sức sống mơn mởn .
Những tán lá cành cây được sương đêm gột rửa trở thành cành lá ngọc. Không phải xanh mượt, cũng không phải xanh mỡ màng mà chỉ có xanh như ngọc mới miêu tả được vẻ đẹp ngồn ngộn, sự sống của vườn tược. Một màu xanh cao quí, lấp lánh lung linh, trong trẻo làm cho vườn cây càng sáng bóng lên .
Hình như cả vườn cây đều tắm trong luồng không khí đang còn run rẩy sự trinh bạch nguyên sơ chưa hề nhuốm bụi. Lăng kính không khí ấy làm hiện rõ hơn đường nét sắc tố của cảnh sắc mà mắt thường tất cả chúng ta bỏ lỡ. Nếu không có một tình yêu sâu nặng nồng nàn so với Vĩ Dạ thì Hàn Mặc Tử không hề có được những vần thơ trong trẻo như vậy. Ai từng sinh ra và lớn lên ở Nước Ta, đặc biệt quan trọng ở xứ Huế thì mới thấm thìa những vần thơ này : Lá trúc che ngang mặt chữ điền .
Trong vườn thôn Vĩ Dạ kia, nhành lá trúc và khuôn mặt chữ điền sao lại có mối tương quan giật mình mà đẹp thế : những chiếc lá trúc thanh mảnh, thon thả che ngang gương mặt chữ điền. Mặt chữ điền – khuôn mặt ấy càng hiện ra thấp thoáng sau lá trúc mơ màng, hư hư thực thực .
Thôn Vĩ Dạ nằm cạnh ngay bờ sông Hương êm đềm. Vì thế mà từ cách tả cảnh làng quê ở khổ thơ đầu hé mở tình yêu, tác giả chuyển sang tả cảnh sông với niềm bâng khuâng, nỗi nhớ mong sầu muộn hư ảo như trong giấc mộng :

Gió theo lối gió mây đường mây
Dòng nước buồn thiu, hoa bắp lay
Thuyền ai đậu bến sông trăng đó
Có chở trăng về kịp tối nay?

Gió và mây để gợi buồn vì nó trôi nổi, long dong thì nay lại càng buồn hơn gió đi theo đường gió, mây đi theo đường mây, gió và mây xa nhau ; không hề là bạn sát cánh, không hề gặp gỡ và sự xa cách của nhà thơ so với tình nhân hoàn toàn có thể là vĩnh viễn. Phải chăng đây là cảm xúc của nhà thơ trong xa cách nhớ thương, và đây cũng là mặc cảm của những con người xưa trong đời sống .
Nỗi buồn về sự chia li, tiễn biệt đọng lại trong lòng người phảng phất buồn và mang một nỗi niềm xao xác. Chúng ta không còn thấy giọng tươi mát đầy sức sống ở đoạn trước nữa, tất cả chúng ta gặp lại Hàn Mặc Tử – một tâm hồn đau buồn, u uất : Dòng nước buồn thiu hoa bắp lay
Dòng sông Hương hiện ra mới buồn làm thế nào với những bông hoa bắp màu xám tẻ nhạt, ảm đạm như màu khói. Với một tâm hồn mãnh liệt như Hàn Mặc Tr thì dòng sông trôi lững lờ của xứ Huế chỉ là dòng sông buồn thiu gợi cảm giác buồn lặng, quạnh quẽ. Hoa bắp cũng lay nhè nhẹ trong một nỗi buồn xa vắng. Sự đổi khác tâm trạng chính là thái độ của những người sông trong vòng đời tối tăm, bế tắc .
Mặt nước sông Hương êm quá gợi đến những bế bờ xa vắng, những mảnh bèo trôi dạt lênh đênh của số kiếp người. Tâm trạng thoắt vui – thoắt buồn mà buồn thì nhiều hơn, ta đã gặp rất nhiều ở những nhà thơ lãng mạng khác sống cùng với thời Hàn Mặc Tử. Ý thơ thật buồn, được tiếp nối đuôi nhau trong hai câu sau nhưng với cách diễn đạt, thật tuyệt diệu, thực đấy mà mộng đấy :

Thuyền ai đậu bến sông trăng đó
Có chở trăng về kịp tối nay?

Tất cả như tan loãng trong vầng trăng quen thuộc của Hàn Mặc Tử. Cảnh vật vạn vật thiên nhiên tràn ngập ánh sáng, một ánh trăng vàng sáng bóng loáng chiếu xuống dòng sông, làm cho cả dòng sông và những bãi bồi lộng lẫy, huyền ảo. Cảnh nên thơ quá, thơ mộng quá ! Và cũng đa tình quá ! Dòng nước buồn thiu đã hóa thành dòng sông trăng lộng lẫy, con thuyền khách đã trở thành thuyền trăng .
Tác giả đã gửi gắm một tình yêu khát khao, nỗi ngóng trông, mong nhớ vào con thuyền trăng, vào cả dòng sông trăng. Thơ lồng trong ngôn từ thơ thật là tài tình, thật là đẹp với xứ Huế mộng mơ. Tác giả đã lướt bút viết nên những câu thơ nhẹ nhàng, sâu kín nhưng hàm chứa cả tình yêu bát ngát, nồng cháy đến vô cùng .
Vầng trăng trong hai câu thơ này là vầng trăng nguyên vẹn của thi nhân trước mảnh tình yêu chưa bị phôi pha. Hàn Mặc Tử rất yêu trăng nhưng vầng trăng ở những bài thơ khác không giống thế này. Một ánh trăng gắt gao, kì quặc, một ánh trăng khêu gợi, lả lơi :

Gió tít tầng cao trăng ngã ngửa
Vờ tan thành vũng đọng vàng kho.

Hay :

Trăng nằm sóng soãi trên cành liễu
Đợi gió đông về để lả lơi.

Trăng trở thành một khí quyển bao quanh mọi cảm xúc, mọi tâm lý của Hàn Mặc Tử, không chỉ có vậy nó còn lẫn vào thân xác ông. Nó là ông là trời đất, là người ta. Trăng biến thành vô lượng trong thơ ông, khi hữu thể khi vô hình dung, khi mê hoặc khi kinh hoàng :

Thuyền ai đậu đên sông trăng đó
Có chở trăng về kịp tôi nay?

Vầng trăng ở đây phải chăng là vầng trăng niềm hạnh phúc và con thuyền không kịp trở lại cho người trên bến đợi ? Câu hỏi biểu lộ niềm lo ngại của một số phận không có tương lai. Hàn Mặc Tử hiểu căn bệnh của mình nên ông mặc cảm về thời hạn cuộc sống ngắn ngủi, vầng trăng không về kịp và Hàn Mặc Tử cũng không đợi vầng trăng niềm hạnh phúc đó nữa, một năm sau ông vĩnh biệt cuộc sống. Nhưng hiện tại, con người đang sống và đang liên tục giấc mơ :

Mơ khách đường xa, khách đường xa
Áo trắng quá nhìn không ra;
Ở đây sương khói mờ nhân ảnh
Ai biết tình ai có đậm đà?

Trái tim khao khát yêu thương, những nỗi đau kỉ niệm tình yêu ấy, ông đã gửi tổng thể vào những trang thơ. Và rồi toàn bộ như trôi trong những giấc mơ của ước ao, hy vọng. Màu áo trắng cũng là màu ánh nắng của Vĩ Dạ mà nhìn vào đó tác giả choáng ngợp, thấy ngây ngất trước sự trong sáng, thanh khiết, cao quý của tình nhân. Hình như giữa những giai nhân áo trắng ấy với thi nhân có một khoảng cách nào đó khiến thi nhân không khỏi không hoài nghi :

Ở đây sương khói mờ nhân ảnh
Ai biết tình ai có đậm đà?

Câu thơ đã tả thực cảnh Huế – kinh thành sương khói. Trong màn sương khói đó con người như nhòa đi và hoàn toàn có thể tình người cũng nhòa đi ? Nhà thơ không tả cảnh mà tả tâm trạng mình, biết bao tình cảm trong câu thơ ấy. Những cô gái Huế kín kẽ quá, ẩn hiện trong sương khói, trở nên xa vời quá, liệu khi họ yêu họ có đậm đà chăng ? Tác giả đâu dám chứng minh và khẳng định về tình cảm của người con gái Huế, ông chỉ nói : Ai biết tình ai có đậm đà ?
Lời thơ như nhắc nhở, không phải thể hiện một sự vô vọng hay kỳ vọng, đó chỉ là sự tuyệt vọng. Sự tuyệt vọng của một trái tim khao khát yêu thương mà không khi nào và mãi mãi không có tình yêu toàn vẹn. Bài thơ càng hay càng ngậm ngùi, nó đã khép lại nhưng lòng người vẫn thổn thức. Cả bài thơ được link bởi từ ai khởi đầu : Vườn ai mướt quá xanh như ngọc ; tiếp đến Thuyền ai đậu bến sông trăng đó ; và kết thúc là Ai biết tình ai có đậm đà ? Càng làm cho ” Đây thôn Vĩ Dạ ” sương khói hơn, huyền bí hơn .
” Đây thôn Vĩ Dạ ” là một bức tranh đẹp về cảnh người và người của miền quốc gia qua tâm hồn giàu tưởng tượng và đầy yêu thương của nhà thơ với thẩm mỹ và nghệ thuật gợi liên tưởng, hòa quyện vạn vật thiên nhiên với lòng người. Trải qua bao năm tháng, cái tình Hàn Mặc Tử vẫn còn nguyên nóng nực, lay động day dứt lòng người đọc .

Phân tích bài thơ Đây thôn Vĩ Dạ – mẫu 15

Nhắc đến Hàn Mặc Tử không hề không nhắc đến bài thơ Đây thôn Vĩ Dạ – một trong những tuyệt phẩm bất hủ của ông. Bài thơ được bắt nguồn cảm hứng từ bức bưu ảnh của Hoàng Thị Kim Cúc – người con gái ông từng thầm yêu. “ Đây thôn Vĩ Dạ ” được sáng tác trong thời hạn ông đang điều trị bệnh ở Quy Hòa nên mỗi tứ thơ trong câu từ của tác phẩm đều mang một nỗi niềm khát khao được giao cảm của nhà thơ .
” Sao anh không về chơi thôn Vĩ ? ”
Câu hỏi tu từ được sử dụng mở đầu bài thơ biểu lộ sự trông ngóng, nỗi mong đợi của người con gái đang thôn Vĩ. Câu hỏi vừa như lời trách móc kèm chút hờn dỗi, lại vừa như lời mời gọi, mong đợi. Lời thơ nhẹ nhàng như tiếng lòng của người xứ Huế, vừa da diết lại quá đỗi dịu dàng êm ả .
Sau câu hỏi từ từ là bức tranh tươi đẹp của thôn Vĩ hiện lên đầy sôi động, tươi mắt, tinh khôi :

“Nhìn nắng hàng cau nắng mới lên
Vườn ai mướt quá xanh như ngọc
Lá trúc che ngang mặt chữ điền”

Phải chăng vì lời mời gọi thiết tha ấy, mà dù đôi chân không hề bước về Huế, Hàn Mặc Tử vẫn quyết quay trở lại trong tâm thức để ngắm nhìn và tận thưởng vẻ đẹp của chốn cũ, người thương. Hình ảnh tiên phong ta là “ nắng hàng cau ” – một màu nắng thật đặc biệt quan trọng trong thơ ca. Đó là cái nắng đầy mới mẻ và lạ mắt, trong trẻo của buổi sớm bình minh xứ Huế – “ nắng mới lên ”, những hàng cau vừa thức giấc sương còn đọng trên lá lộng lẫy dưới nắng ban mai. Từ xa ngắm nhìn nắng hàng cau, khi tới gần, được cảm nhận rõ hơn về vẻ đẹp của cảnh vật. Màu xanh ngọc bích vừa tươi tắn vừa sang chảnh được gợi lên từ vẻ đẹp khu vườn. Tính từ “ mướt ” càng gợi lên vẻ non tơ, quyến rũ, mỡ màng nhựa sống của cây lá. Phải chăng, mảnh vườn được tưới tắm bởi mùi vị của tạo hoá, được chăm nom bởi bàn tay khôn khéo của con người mà đẹp càng thêm đẹp, tươi càng thêm tươi. Bóng dáng người con gái kín kẽ, e ấp bước ra từ khu vườn cổ tích, ẩn hiện dưới lá trúc xanh lại càng tôn lên vẻ đẹp của khoảng trống và con người đất Huế. Ẩn sâu trong từng lời thơ trong sáng, thanh thoát và tươi tắn ấy là một tâm hồn với khát khao mãnh liệt được giao cảm, được quay trở lại chốn cũ, gặp lại người xưa sau những tháng ngày xa cách. Nhưng có lẽ rằng điều đó thật khó hoàn toàn có thể có được .
Nếu khổ thơ đầu gợi cho ta ấn tượng về buổi sáng trong ngần thì khổ thơ thứ hai cho dẫn tất cả chúng ta về với khoảng trống thuyền nước, sông trăng vào buổi xế chiều – đêm hôm :

“Gió theo lối gió, mây đường mây
Dòng nước buồn thiu, hoa bắp lay
Thuyền ai đậu bến sông trăng đó
Có chở trăng về kịp tối nay

Gió và mây gợi sự trôi nổi, long dong, giải pháp đối “ gió theo lối gió, mây đường mây ” càng nhấn mạnh vấn đề sự chia lìa đôi ngả. Phải chăng, đó là hình ảnh ẩn dụ cho sự xa cách của nhà thơ với người mình thầm thương mến, dù yêu nhưng không hề cùng là bạn sát cánh trong quãng đời ngắn ngủi còn lại của kiếp người. Nghệ thuật nhân hóa “ Dòng nước buồn thiu, hoa bắp lay ” càng chứng minh và khẳng định nỗi sầu giăng trong lòng người thi sĩ, nỗi buồn thấm vào cảnh vật, hay chính tâm hồn nhà thơ đang sầu muộn, mà cảm nhận vạn vật thiên nhiên cũng sầu thương, buồn bã đến nặng lòng, bởi vốn dĩ :

“Cảnh nào cảnh chẳng đeo sầu
Người buồn cảnh có vui đâu bao giờ”

Nếu khổ thơ đầu, nỗi buồn nhẹ nhàng, cảnh vật còn mang sự tươi tắn thì đến với khổ thơ hai, cảnh vật nhuốm màu buồn hơn, nỗi buồn và đơn độc cũng do đó mà thấm đẫm hơn :

“Thuyền ai đậu bến sông trăng đó
Có chở trăng về kịp tối nay?”

Chữ ” kịp ” được đặt trong câu hỏi tu từ “ Có chở trăng về kịp tối nay ? ” cho thấy được nỗi hoài vọng của tác giả về một niềm hạnh phúc, về một người hoàn toàn có thể cùng thi nhân giao cảm. Trong câu thơ, ta thấy được sự bất lực trước thời hạn của tác giả. Dường như, nhà thơ đã đem nỗi mặc cảm về căn bệnh quái ác của bản thân vào trong cả tứ thơ của mình .

“Mơ khách đường xa, khách đường xa
Áo em trắng quá nhìn không ra.”

“Ở đây sương khói mờ nhân ảnh
Ai biết tình ai có đậm đà.”

Từ “ mơ ” được đặt ở đầu câu càng nhấn mạnh vấn đề giấc mộng của tác giả về một điều đẹp tươi, có vị khách đường xa tới thăm, cùng đồng điệu, tâm sự với kẻ đơn độc trong cảnh bệnh tật. Điệp từ “ khách đường xa ” được tái diễn càng chứng minh và khẳng định khao khát được gặp gỡ của Hàn Mặc Tử nhưng có lẽ rằng giấc mộng ấy không thể nào thành bởi vị khách đã xa lại càng xa .
Bằng ngòi bút đầy kĩ năng và nội tâm đa dạng chủng loại của mình, Hàn Mặc Tử đã mang đến cho fan hâm mộ những vần thơ xinh xắn. Trong chữ có tình, trong tình có chữ, những cảm quan đầy tinh xảo gợi cho người đọc bao dư vị về tình đời qua bài thơ .

Source: https://thcsbevandan.edu.vn
Category : Phương pháp học tập