Sinh 11 Bài 17: Hô hấp ở động vật | Hay nhất Giải bài tập Sinh học 11

I. HÔ HẤP LÀ GÌ?

– Hô hấp là tập hợp những quy trình, trong đó khung hình lấy O2 từ bên ngoài vào để ôxi hóa những chất trong tế bào và giải phóng nguồn năng lượng cho những hoạt động giải trí sống, đồng thời thải CO2 ra ngoài .

– Quá trình hô hấp ở động vật hoang dã gồm có hô hấp ngoài, luân chuyển khí và hô hấp trong .

– Hô hấp ngoài là quá trình trao đổi khí giữa cơ thể với môi trường sống thông qua bề mặt trao đổi khí của các cơ quan hô hấp như phổi, mang, da…

II. BỀ MẶT TRAO ĐỔI KHÍ

– Bộ phận cho O2 từ thiên nhiên và môi trường ngoài khuếch tán vào trong tế bào ( hoặc máu ) và CO2 khuếch tán từ tế bào ( hoặc máu ) ra ngoài gọi là mặt phẳng trao đổi khí .
– Bề mặt trao đổi khí của cơ quan hô hấp ở động vật hoang dã là khác nhau nên hiệu suất cao trao đổi khí của chúng cũng khác nhau. Các đặc thù của mặt phẳng trao đổi khí quyết định hành động hiệu suất cao trao đổi khí :
+ Bề mặt trao đổi khí rộng ( tỉ lệ giữa diện tích quy hoạnh mặt phẳng trao đổi khí và thể tích khung hình lớn )
+ Bề mặt trao đổi khí mỏng mảnh và khí ẩm giúp O2 và CO2 thuận tiện khuếch tán qua .
+ Bề mặt trao đổi khí có nhiều mao mạch và máu có sắc tố hô hấp
+ Có sự lưu thông khí tạo ra sự chênh lệch về nồng độ khí O2 và CO2 để những khí đó thuận tiện khuếch tán qua mặt phẳng trao đổi khí .

III. CÁC HÌNH THỨC HÔ HẤP

Căn cứ vào mặt phẳng trao đổi khí, hoàn toàn có thể phân loại thành 4 hình thức hô hấp đa phần : hô hấp qua mặt phẳng khung hình, hô hấp bằng mạng lưới hệ thống ống khí, hô hấp bằng mang, hô hấp bằng phổi

1. Hô hấp qua bề mặt cơ thể

Động vật đơn bào hoặc đa bào có tổ chức triển khai thấp như ruột khoang, giun tròn, giun dẹp có hình thức hô hấp qua mặt phẳng khung hình .

2. Hô hấp bằng hệ thống ống khí

– Nhiều loài động vật hoang dã sống trên cạn như côn trùng nhỏ … sử dụng mạng lưới hệ thống ống khí để hô hấp .
– Hệ thống ống khí được cấu trúc từ những ống dẫn chứa không khí. Các ống dẫn phân nhánh nhỏ dần. Các ống nhỏ nhất tiếp xúc với tế bào của khung hình .

– Hệ thống ống khí thông ra bên ngoài nhờ các lỗ thở

3. Hô hấp bằng mang

– Mang là cơ quan hô hấp thích nghi với thiên nhiên và môi trường nước của cá, thân mềm ( trai, ốc … ) và của những loài chân khớp ( tôm, cua … ) sống trong nước .

Ngoài 4 đặc thù của mặt phẳng trao đổi khí, cá xương còn có thêm 2 đặc thù làm tăng hiệu suất cao trao đổi khí, đó là :
– Miệng và diềm nắp mang đóng mở uyển chuyển tạo nên dòng nước chảy một chiều và gần như liên tục từ miệng qua mang
– Cách sắp xếp của mao mạch trong mang giúp cho dòng máu chảy trong mao mạch song song và ngược chiều với dòng nước chảy bên ngoài mao mạch của mang .
Nhờ những đặc thù trên, cá xương hoàn toàn có thể lấy được hơn 80 % lượng O2 của nước khi đi qua mang .

4. Hô hấp bằng phổi

– Động vật sống trên cạn thuộc lớp Bò sát, Chim, Thú ( kể cả người ) có cơ quan trao đổi khí là phổi. Không khí đi vào và đi ra khỏi phổi qua đường dẫn khí ( khoang mũi, hầu, khí quản và phế quản )
– Vì sống ở cả thiên nhiên và môi trường cạn và môi trường tự nhiên nước nên lưỡng cư trao đổi khí qua cả phổi và da .

– Ở chim, hô hấp nhờ phổi và hệ thống túi khí. Phổi chim cấu tạo bởi các ống khí có mao mạch bao quanh. Nhờ hệ thống túi khí nên khi thở ra và hít vào đều có không khí giàu O2 đi qua phổi. Vì vậy, chim là động vật trên cạn trao đổi khí hiệu quả nhất.

– Phổi thú có nhiều phế nang, phế nang có mặt phẳng mỏng dính và có mạng lưới mao mạch chi chít .

– Sự thông khí ở phổi của lưỡng cư nhờ sự nâng lên và hạ xuống của thềm miệng. Sự thông khí ở phổi của bò sát, chim và thú hầu hết nhờ những cơ hô hấp co dãn làm đổi khác thể tích của khoang bụng hoặc lồng ngực .

Source: https://thcsbevandan.edu.vn
Category : Thông tin cần biết