Phương thức biểu đạt là gì | Ngữ Văn 10 – Trường THPT Trịnh Hoài Đức

Câu hỏi : Phương thức biểu đạt là gì
Trả lời :
Phương thức biểu đạt là chiêu thức, phương pháp mà người viết truyền tải những thông tin, thông điệp đến với người khác. Qua đó bộc lộ, bày tỏ những tình cảm, tâm tư nguyện vọng và tâm lý của chính mình với những đối tượng người tiêu dùng đang đọc tác phẩm đó .

Các em cùng tìm hiểu thêm về Phương thức biểu đạt trong văn bản nhé!

1. Các phương thức biểu đạt

– Tự sự

Kể lại một chuỗi những vấn đề. Sự viêc này dẫn đến vấn đề kia, tạo nên một mạch hoàn hảo ,. Có thể nhận ra phương thức biểu đạt tự sự qua nét đặc trưng sau :

+ Có diễn biến
+ Có nhân vật tự sự, vấn đề
+ Có ngôi kể thích hợp .
+ Rõ tư tưởng, chủ đề .

– Miêu tả

Là dùng ngôn từ làm cho người nghe, người đọc hoàn toàn có thể tưởng tượng được đơn cử sự vật, vấn đề như đang hiện ra trước mắt hoặc nhận ra được quốc tế nội tâm của con người .

– Biểu cảm

Dùng ngôn từ để thể hiện cảm hứng, tình cảm của mình về một sự vật, vấn đề. Biểu cảm là một nhu yếu của con người trong đời sống bởi trong trong thực tiễn sống luôn có những điều khiến ta rung động ( cảm ) và muốn thể hiện ( biểu ) ra với một hay nhiều người khác .

– Thuyết minh

Là phân phối, trình làng, giảng giải, … những tri thức về một sự vật, hiện tượng kỳ lạ nào đó cho những người cần biết nhưng còn chưa biết .

– Nghị luận

là phương thức đa phần được dùng để tranh luận phải trái, đúng sai nhằm mục đích thể hiện rõ chủ ý, thái độ của người nói, người viết rồi dẫn dắt, thuyết phục người khác đống ý với quan điểm của mình .

– Hành chính – công vụ

Là phương thức dùng để tiếp xúc giữa Nhà nước với nhân dân, giữa nhân dân với cơ quan Nhà nước, giữa cơ quan với cơ quan, giữa nước này và nước khác trên cơ sở pháp lí ( thông tư, nghị định, đơn từ, báo cáo giải trình, hóa đơn, hợp đồng … )

2. Ví dụ về những phương thức biểu đạt

– Tự sự:

+ Một hôm, mẹ Cám đưa cho Tấm và Cám mỗi đứa một cái giỏ, sai đi bắt tôm, bắt tép và hứa, đứa nào bắt được đầy giỏ sẽ thưởng cho một cái yếm đỏ. Tấm vốn chăm chỉ, lại sợ dì mắng nên mải miết suốt buổi bắt đầy một giỏ cả tôm lẫn tép. Còn Cám quen được nuông chiều, chỉ ham chơi nên mãi đến chiều chẳng bắt được gì.”

(Truyện cổ tích Tấm Cám)

+ Thế rồi Gióng mặc giáp sắt, đội nón sắt, tay cầm gươm múa quanh mấy vòng. Đoạn từ biệt mẹ và dân làng, nhảy lên lưng ngựa. Ngựa sắt bỗng chồm lên, phun thẳng ra đằng trước một luồng lửa đỏ rực. Gióng thúc chân, ngựa phi như bay, sải từng bước dài hàng chục con sào. Chỉ trong chớp mắt, ngựa đã xông đến đồn trại giặc đang đóng la liệt cả mấy khu rừng. Lưỡi gươm của Gióng vung lên loang loáng như chớp giật. Quân giặc xông ra chừng nào chết chừng ấy. Ngựa thét ra lửa thiêu cháy từng dãy đồn trại, lửa thiêu luôn cả mấy khu rừng.

(Trích truyện cổ tích Thánh Gióng)

– Miêu tả:

“Trăng đang lên. Mặt sông lấp loáng ánh vàng. Núi Trùm Cát đứng sừng sững bên bờ sông thành một khối tím sẫm uy nghi, trầm mặc. Dưới ánh trăng, dòng sông sáng rực lên, những con sóng nhỏ lăn tăn gợn đều mơn man vỗ nhẹ vào hai bên bờ cát”. 

(Trong cơn gió lốc, Khuất Quang Thụy)

– Biểu cảm:

Nhớ ai bổi hổi bồi hồi

Như đứng đống lửa như ngồi đống than. 

Hôm nay nhận được tin em 

Không tin được dù đó là sự thật: 

Giặc bắn em rồi quăng mất xác 

Chỉ vì em là du kích em ơi! 

Đau xé lòng anh chết nửa con người! 

Xưa yêu quê hương vì có chim, có bướm 

Có những ngày trốn học bị đòn roi 

Nay yêu quê hương vì trong từng nắm đất 

Có một phần xương thịt của em tôi. 

(Trích Quê hương – Giang Nam)

– Thuyết minh

Trong muôn vàn loài hoa mà thiên nhiên đã tạo ra trên thế gian này, hiếm có loài hoa nào mà sự đánh giá về nó lại được thống nhất như là hoa lan. Hoa lan đã được người phương Đông tôn là ‘loài hoa vương giả” (vương giả chi hoa). Còn với người phương Tây thì lan là “nữ hoàng của các loài hoa”.

Họ lan thường được chia thành hai nhóm: nhóm phong lan bao gồm tất cả những loài sống bám trên đá, trên cây, có rễ nằm trong không khí.Còn nhóm địa lan lại gồm những loài có rễ nằm trong đất hay lớp thảm mục ….

(Trích trong SGK Ngữ văn  lớp 10)

– Nghị luận

“Muốn xây dựng một đất nước giàu mạnh thì phải có nhiều người tài giỏi. Muốn có nhiều người tài giỏi thì học sinh phải ra sức học tập văn hóa và rèn luyện thân thể, bởi vì chỉ có học tập và rèn luyện thì các em mới có thể trở thành những người tài giỏi trong tương lai”. 

(Trích trong hướng dẫn đội viên)

– Hành chính- công vụ

“Điều 5.

– Xử lý vi phạm đối với người có thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính

Người có thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính mà sách nhiễu nhân dân, dung túng, bao che cho cá nhân, tổ chức có hành vi vi phạm hành chính, không xử phạt hoặc xử phạt không kịp thời, không đúng mức, xử phạt quá thẩm quyền quy định thì tùy theo tính chất, mức độ vi phạm mà bị xử lý kỷ luật hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự; nếu gây thiệt hại vật chất thì phải bồi thường theo quy định của pháp luật.”

Đăng bởi : trung học phổ thông Trịnh Hoài Đức

Source: https://thcsbevandan.edu.vn
Category : Phương pháp học tập