Phân tích khổ 2 bài thơ Tây Tiến

Hướng dẫn lập dàn ý Phân tích khổ 2 Tây Tiến hay nhất. Với các bài dàn ý và văn mẫu được Top tài liệu tổng hợp và biên soạn dưới đây, các em sẽ có thêm nhiều tài liệu hữu ích phục vụ cho việc học môn Ngữ Văn. Cùng tham khảo nhé!

Dàn ý Phân tích khổ 2 bài thơ Tây Tiến

Đề bài: Lập dàn ý Phân tích khổ 2 bài thơ Tây Tiến

Gợi ý:

1. Mở bài:

– Giới thiệu đôi nét về tác giả Quang Dũng và tác phẩm Tây Tiến .
– Khổ 2 Tây Tiến biểu lộ một quốc tế lãng mạn và trữ tình ở vùng Tây Bắc với những kỉ niệm đẹp .
– Trích thơ :
“ Doanh trại bừng lên hội đuốc hoa
… …
Trôi dòng nước lũ hoa đong đưa ”
2. Thân bài :

* Tổng:

– Sơ lược về đoàn quân Tây Tiến
– Đôi nét về tác phẩm Tây Tiến

* Phân tích:

– Hai câu thơ đầu :
+ “ Doanh trại ” : nơi sống và thao tác của bộ đội, khô khan, nghiêm khắc
+ Động từ “ bừng ” : ánh sáng can đảm và mạnh mẽ, rực rỡ tỏa nắng
+ “ Hội đuốc hoa ” : mang sắc tố tình yêu ( từ chữ Hán có nghĩa là hoa chúc ) vừa duyên dáng, vừa rạng rỡ
+ “ Kìa em ” : Ngỡ ngàng, kinh ngạc, trìu mến
+ “ Xiêm áo ” : Trang phục xinh xắn, xinh xắn
– Hai câu thơ sau :
+ “ Khèn ” : nhạc cụ mang truyền thống riêng của Tây Bắc
+ “ Man điệu ” : điệu nhạc, điệu múa mang âm hưởng Tây Bắc
+ “ E ấp ” : sự ngại ngùng, thẹn thùng của những thiếu nữ dân tộc bản địa
+ “ Xây hồn thơ ” : vẻ đẹp thơ mộng, trữ tình của tâm hồn người chiến sỹ
– Bốn câu thơ tiếp theo :
+ Chiều sương ” : hình ảnh lãng mạn, nhẹ nhàng, thơ mộng khác với sự hùng vĩ kinh hoàng ở đầu bài
+ “ Ấy ” : đại từ khiến hình ảnh buổi chiều sương trở nên đặc biệt quan trọng
+ “ Hồn lau ” : Tả dáng lau qua màn sương, đồng thời đem lại linh hồn cho cây xanh
+ “ Nẻo bến bờ ” : Nẻo – hướng đi, lối đi. Đi đâu cũng thấy bát ngát, bát ngát
+ Điệp ngữ : “ Có thấy-có nhớ ” biểu lộ nỗi lưu luyến, nhớ nhung da diết
+ “ Dáng người trên độc mộc ” : Dáng vẻ uyển chuyển, thướt tha với sự làm duyên của cánh hoa đong đưa theo dòng nước lũ .
+ “ Dòng nước lũ – hoa đong đưa ” : Hình ảnh tưởng chừng trái chiều mà hòa giải nên thơ
→ Bút pháp gợi mà không tả

* Hợp:

– Ngòi bút tài hoa, tinh xảo nhưng không kém phần lãng mạn, trữ tình của Quang Dũng
– Tình cảm của tác giả dành cho vạn vật thiên nhiên và con người Tây Bắc cùng với những kỉ niệm đẹp .
3. Kết bài :
– Suy nghĩ, tình cảm của em Quang Dũng và tác phẩm Tây Tiến .

Bài văn Phân tích khổ 2 bài thơ Tây Tiến – Mẫu số 1

Thơ ca muôn đời nay luôn là tiếng lòng của người nghệ sĩ, là cây đàn muôn điệu đa bậc nhiều cung xúc cảm khác nhau. Thơ ca cũng là cầu nối giữa trái tim đến với trái tim, đi tìm chân trời của một người đến chân trời của triệu người. Bài thơ “ Tây Tiến ” của Quang Dũng cũng đã thực sự trở thành lời nói tri âm của fan hâm mộ. Đọc đoạn 2 của bài thơ ta ấn tượng thâm thúy về những kỉ niệm và nỗi nhớ qua đó tác giả biểu lộ sinh động vẻ đẹp lãng mạn hào hoa của chiến sỹ Tây Tiến .
Bốn câu thơ đầu miêu tả những ấn tượng thâm thúy, những cảm nhận tinh xảo của chiến sỹ Tây Tiến về một đêm lửa trại :

“Doanh trại bừng lên hội đuốc hoa
Kìa em xiêm áo tự bao giờ
Khèn lên man điệu nàng e ấp
Nhạc về viên chăn xây hồn thơ”

Câu thơ đầu tựa như một tiếng reo vui. Đây là lần thứ hai, “ lửa ” và “ đuốc ” được liên tưởng tới hoa trong đêm sương ở Mường Lát, chiến sỹ Tây Tiến nhìn đuốc soi đường lộng lẫy, huyền ảo mà thấy như “ hoa về trong đêm hơi ” thì lần này trong đêm lửa trại giữa bản làng miền Tây. Nghệ thuật ẩn dụ và cảm hứng lãng mạn đã khiến ánh lửa bập bùng nơi bóng quân trở thành đuốc hoa tỏa nắng rực rỡ gợi liên tưởng thi vị, tình tứ, đem đến niềm vui náo nức, rạo rực cho lòng người, niềm vui khiến đêm liên hoan giữa bộ đội và dân làng trở thành đêm hội tưng bừng. Cụm từ “ bừng lên ” như một nốt nhấn tươi đẹp cho cả câu thơ, nó không chỉ đem đến ấn tượng về ánh sáng chói lóa, bất thần của lửa, của đuốc, xua đi cái tối tăm, lạnh lẽo của núi rừng mà còn biểu lộ niềm vui sướng rạo rực trong lòng người. Người đọc hoàn toàn có thể tưởng tượng những ánh mắt ngỡ ngàng, những khuôn mặt bừng sáng của những anh chiến sỹ là do phản chiếu của ánh lửa, ấm lòng chiến sỹ, ngọn lửa của niềm vui, tươi tắn, sáng sủa, tin cậy vào tương lai .
Hình ảnh TT của hội đuốc hoa là những cô thiếu nữ miền sơn cước “ Kìa em xiêm áo tự khi nào ”. Từ “ kìa ” và từ nghi vấn “ tự khi nào ” thể hiện cảm xúc vừa ngỡ ngàng mê hoặc, với ngưỡng mộ trìu mến của những chiến sỹ trước sự Open của những cô gái miền Tây. Đó là cảm xúc rất chân thực trong một dịp khan hiếm sau bao ngày hành quân giữa rừng già với núi cao, dốc thẳm, sương dày, với mưa rừng và thú dữ, … “ Man điệu ” hoàn toàn có thể hiểu là những vũ điệu uyển chuyển của những sơn nữ, cũng hoàn toàn có thể hiểu là giai điệu say đắm, ngọt ngào vừa hoang sơ, vừa huyền bí, vừa mới mẻ lạ lủng làm mê hoặc lòng người. Với tâm hồn hào hoa, nghệ sĩ đặc biệt quan trọng nhạy cảm với cái đẹp, người lính Tây Tiến say đắm chiêm ngưỡng và thưởng thức và cảm nhận những hình ảnh rực rỡ tỏa nắng, những âm thanh ngọt ngào của đêm lửa trại để được thả hồn phiêu diêu, bay bổng trong quốc tế mộng mơ, để xây “ hồn thơ ” .
Trong dòng chảy miên viễn của thời hạn, những hoài niệm bỗng lắng lại thật sâu ở một buổi chiều sương mộc :

“Người đi Châu Mộc chiều sương ấy
Có thấy hồn lau nẻo bến bờ
Có nhớ dáng người trên độc mộc
Trôi dòng nước lũ hoa đong đưa”

Những nét vẽ quyến rũ, tinh xảo đã tạo nên một bức tranh thuỷ mặc với hồn lau bến nách, hơi sương giăng mờ mờ ảo ảo cùng con người trên chiếc thuyền độc mộc và cánh hoa trôi trong dòng nước lũ. “ Chiều sương ” gói trọn khoảng trống phủ một lớp u buồn phảng phất lên cảnh vật. Chữ “ ấy ” bắt vần với chữ “ thấy ” làm cho âm điệu câu thơ trĩu nặng xuống như một nốt nhấn, như một sự nhắc nhở trong hoài niệm những bâng khuâng. Chịu sự tác động ảnh hưởng của nỗi nhớ, những bông hoa lau chập chờn, lay động trên những bến bờ có vẻ như cũng có hồn hơn. Nếu từ láy “ đung đưa ” gợi hình hơn biểu cảm và đa phần gợi tả những cánh hoa rập rờn đôi bờ sông thì hình ảnh “ hoa đong đưa ” không dừng lại ở nét nghĩa đơn cử ấy mà còn đưa đến những liên tưởng thi vị về hình dáng dịu mềm, tình tứ của sơn nữ miền Tây, đó là một phát minh sáng tạo mới lạ về ngôn từ bộc lộ chất lãng mạn rất rực rỡ của hồn thơ “ Quang Dũng .
Bức tranh vạn vật thiên nhiên trong Tây Tiến đã được Quang Dũng thổi hồn vào cái nồng nàn của cảm hứng, những đường nét ấn tượng về hội hoạ và thanh âm trong trẻo của nhạc tính. Bức tranh ấy chính là nền tuyệt đẹp để người lính Tây Tiến Open một cách hiên ngang và hùng dũng. Cũng trên cái nền ấy tâm hồn và kĩ năng của nhà thơ đã được chắp cánh bởi sự mê hồn trong cảm hứng và tài hoa của thẩm mỹ và nghệ thuật .
Gấp trang sách lại mà những vần thơ của Quang Dũng vẫn văng vẳng để rồi những xúc cảm chân thực nhất của nhà thơ gửi gắm mãi neo động trong tâm hồn con người trở thành một nỗi niềm chung .

Bài văn Phân tích khổ 2 bài thơ Tây Tiến – Mẫu số 2

Quang Dũng vốn là lính của đơn vị chức năng Tây Tiến, một đơn vị chức năng có trách nhiệm phối hợp với bộ đội Lào để giải phóng và bảo vệ miền biên cương phía Tây Tổ quốc. Sau đó Quang Dũng chuyển đơn vị chức năng công tác làm việc. Năm 1948, một lần ngồi ở làng Phù Lưu Chanh ( một địa điểm cũ thuộc tỉnh HĐ Hà Đông ), nhớ lại những kỉ niệm về đoàn quân Tây Tiến, tác giả xúc cảm viết lên bài thơ tuyệt bút – Tây Tiến. Tây Tiến không chỉ là bài thơ hay nổi tiếng của Quang Dũng nói riêng, của thơ ca kháng chiến chống Pháp nói chung mà còn là một trong những tác phẩm tiêu biểu vượt trội viết về đề tài người lính, vẻ đẹp lãng mạn và niềm tin bi tráng được bộc lộ qua vạn vật thiên nhiên Tây Bắc và hình tượng người lính là hai nét rực rỡ trong cảm hứng và bút pháp nghệ thuật và thẩm mỹ của Tây Tiến. Đoạn thơ sau viết về những kỉ niệm tình quân dân đầy thi vị và vẻ đẹp thơ mộng của sông nước Tây Bắc bằng những nét vẽ tinh xảo thướt tha :

Doanh trại bừng lên hội đuốc hoa
Kìa em xiêm áo tự bao giờ
Khèn lên man điệu nàng e ấp
Nhạc về Viên Chăn xây hồn thơ
Người đi Châu Mộc chiều sương ấy
Có thấy hồn lau nẻo bến bờ
Có nhớ dáng người trên độc mộc
Trôi dòng nước lũ hoa đong đưa

Từ “ bừng ” trong câu thơ tiên phong của đoạn thơ đã gợi cho ta cảm xúc bất thần. Đó là sự “ bừng ” sáng của hội đuốc hoa, của lửa trại hay sự tưng bừng rộn ràng của tiếng khèn, tiếng hát ? “ Đuốc hoa ” vốn là một từ cổ để chỉ cây nến đốt lên trong phòng cưới đêm tân hôn “ Đuốc hoa chẳng thẹn với chàng Mai xưa ”. Hình ảnh này Open trong đêm vui liên hoan của người lính đã tạo nên một sắc tố vừa cổ kính vừa tân tiến, vừa thiêng liêng vừa ấm cúng tình keo sơn quân dân gắn bó .
Đây là đoạn thơ thể hiện rất rõ nét tài hoa của ngòi bút Quang Dũng. Hồn thơ lãng mạn của ông bị mê hoặc trước những vẻ đẹp mang sắc tố huyền bí của con người và cảnh vật nơi xứ lạ. Vì thế, cảnh là cảnh trong hoài niệm vậy mà lời thơ lại cho ta cảm xúc đó là cảnh đang diễn ra ngay trước mắt. Và nhà thơ như đang nói với người vũ nữ “ Kìa em xiêm áo tự khi nào ! ” – một giọng thơ thật trìu mến, thú vị, vui sướng ! Vui sướng đến kinh ngạc ngỡ ngàng trước vẻ đẹp vừa e thẹn, vừa tình tứ ( nàng e ấp ) với bộ xiêm y lộng lẫy trong một vũ điệu mang đậm sắc tố xứ lạ ( man điệu ). Chỉ bằng 4 câu thơ mà Quang Dũng đã dựng được một bức tranh vừa đa dạng chủng loại về sắc tố đường nét, vừa phong phú về âm thanh .
Nếu khung cảnh đêm liên hoan văn nghệ trong những câu thơ trên đem đến cho người đọc không khí mê say ngây ngất thì cảnh sông nước Tây Bắc lại gọi lên được cảm xúc mênh mang, hoang dại, yên bình và mờ ảo thật chứa chan thi vị. Ở đây một lần nữa càng khẳng định chắc chắn rõ hơn nét tài hoa, lãng mạn, giấc mộng mơ của người lính. Thiên nhiên ở nơi chốn chỉ có “ Núi sương giăng, đèo mây phủ ” khi cảnh chiều về vốn đã mờ ảo lại càng mờ ảo thêm khi có lớp sương mờ bảng lảng choàng thêm một tấm áo như thực như mơ. Qua hoài niệm, khung cảnh Tây Bắc như hiện về trong kí ức của tác giả làm cho giọng thơ của tác giả cất lên như lời tự hỏi “ có nhớ ? có thấy ? ” day dứt càng gợi cảm giác bâng khuâng xa vắng, đầy lưu luyến. Con người tài hoa và lãng mạn ấy thấy bạt ngàn hồn lau trong gió trong cây như rối loạn một nỗi niềm :

Người đi Châu Mộc chiều sương ấy
Có thấy hồn lau nẻo bến bờ

Hình ảnh này tất cả chúng ta đã từng gặp trong thơ của Chế Lan Viên :

Ai đi biên giới cho lòng ta theo với
Thăm ngàn lau chỉ trắng có một mình
Bạt ngàn trắng ở tận cùng bờ cõi
Suốt một đời cùng với gió giao tranh

( Lau biên giới )
Hay những câu thơ viết về hồn lau trong gió gợi cảm giác về cảnh buồn vắng lặng tờ như thời tiền sử lịch sử một thời của thi sĩ kiêm họa sỹ Hoàng Hữu :

Trường vắng mưa mờ buông dốc xa
Dày leo nửa mái sắc rêu nhoà
Người xa phơ phất hồn lau gió
Thổi trắng chân đồi như khói pha

(Hoa lau trường cũ)

Trong khung cảnh sông nước, chiều sương mang đậm sắc tố cổ kính lịch sử một thời ấy hiện lên hình ảnh con thuyền độc mộc với cái dáng quyến rũ của cô gái và bông hoa trôi theo dòng nước lũ :

Có nhớ dáng người trên độc mộc
Trôi dòng nước lũ hoa đong đưa

Câu nói của người xưa : “ Thi trung hữu họa ” thật đúng với trường hợp này. Ngòi bút tinh xảo của Quang Dũng chỉ phác hoạ một vài nét mà không chỉ gợi được cái “ hồn ” của ngàn lau mà còn cả cái dáng rất tạo hình của cô gái lái đò người Mèo, người Thái, cái dáng ngả nghiêng rất tình tứ “ đong đưa ” chứ không phải “ đung đưa ” của những bông hoa rừng như muốn làm duyên bên dòng nước lũ. Hai từ “ thấy ” và “ nhớ ” được tác giả dùng trong hai câu thơ trên cũng khá tinh xảo. Dường như cái hồn thiêng của bông hoa lau đã in hình rõ nét trong mắt tác giả còn cái dáng mềm mại và mượt mà thon thả của cô lái đò cùng bông hoa rừng đong đưa lại khắc sâu vào tâm lý nhà thơ vốn giàu tình yêu cảnh đẹp giang sơn quốc gia này. Không có một tâm hồn nhạy cảm tài hoa thì không hề bắt rất nhạy những hình ảnh giàu hình sắc của hoa như vậy .
Bốn câu thơ như một bức tranh thủy mặc với những nét vẽ chấm phá, tinh xảo, thướt tha, tài hoa đã truyền được cái hồn của cảnh vật. Hơn thế, đọc đoạn thơ này lên, người đọc có cảm xúc đoạn thơ không riêng gì được khắc, được phổ vào những nốt nhạc tinh xảo mà nhạc điều đó còn được cất lên từ một tâm hồn say đắm với cảnh và người miền Tây Tổ quốc của người lính Tây Tiến. Cho nên rất có lí khi Xuân Diệu nhận xét “ Đọc bài thơ Tây Tiến ta có cảm xúc như ngậm âm nhạc trong miệng ” .
Đoạn thơ bộc lộ bút pháp tài hoa của tác giả. Qua đó, người đọc thấy cảnh đêm liên hoan văn nghệ, cái sông nước Tây Bắc mang vẻ đẹp hiện thực lãng mạn mà huyền ảo với từng vần thơ vừa giàu chất nhạc vừa giàu chất họa. Đó cũng chính là sự tích hợp hòa giải tuyệt diệu giữa ba yếu tố : thơ, nhạc, họa trong thi phẩm của Quang Dũng .

Bài văn Phân tích khổ 2 bài thơ Tây Tiến – Mẫu số 3

Quang Dũng là nghệ sĩ đa tài : viết văn, làm thơ, vẽ tranh, soạn nhạc … nhưng thành công xuất sắc nhất vẫn là thơ ca. Các tập thơ tiêu biểu vượt trội của Quang Dũng được bạn đọc biết đến nhiều như “ Mây đầu ô ”, “ Mùa hoa gạo ” … Nhưng tên tuổi của Quang Dũng có lẽ rằng đã gắn liền với bài thơ Tây Tiến. Bài thơ sinh ra vào năm 1948 in trong tập “ Mây đầu ô ” là bài thơ tiêu biểu vượt trội nhất của thơ ca kháng chiến chống Pháp .
Bài thơ có giá trị nội dung và nghệ thuật và thẩm mỹ rực rỡ mà tiêu biểu vượt trội là đoạn thơ sau đây : “ Doanh trại bừng lên hội đuốc hoa … Trôi dòng nước lũ hoa đong đưa ”. Tây Tiến là một phân hiệu bộ đội được xây dựng đầu năm 1947. Thành phần hầu hết là người trẻ tuổi tri thức TP.HN. Nhiệm vụ của họ là phối hợp với bộ đội Lào bảo vệ biên giới phía Tây. Năm 1948, Tây Tiến giải thể để xây dựng trung đoàn 52. Quang Dũng cũng chuyển sang đơn vị chức năng khác .
Sau khi rời đơn vị chức năng cũ chưa được bao lâu Quang Dũng đã sáng tác bài thơ này. Đoạn thơ ta bình giảng là đoạn thơ thứ hai trong bài Tây Tiến. Bốn câu đầu, nhà thơ mang đến cho người đọc không khí vui tươi của đêm liên hoan văn nghệ đậm tình quân dân .

“Doanh trại bừng lên hội đuốc hoa.
Kìa em xiêm áo tự bao giờ.
Khèn lên man điệu nàng e ấp.
Nhạc về Viên Chăn xây hồn thơ”

“ Doanh trại ” là nơi đóng quân của Tây Tiến cũng là nơi diễn ra liên hoan văn hóa truyền thống đậm đà tình quân dân. Đồng bào dân tộc bản địa đã tụ họp về đây để hoạt động và sinh hoạt và góp vui ý thức với bộ đội Tây Tiến. Từ “ bừng ” gợi cảm giác ấm cúng, gợi niềm vui lan tỏa. Đêm rừng núi thành đêm hội. Ngọn đuốc nứa, đuốc lau thành “ đuốc hoa ” ( “ Đuốc hoa ” là hoa chúc – cây nến đốt lên trong phòng cưới, đêm tân hôn ) .
Ở đây, “ đuốc hoa ” có ý nghĩa là gợi không khí ấm cúng, gợi niềm vui, niềm niềm hạnh phúc trong lòng những chiến sỹ. “ Bừng ” chỉ ánh sáng của đuốc hoa, của lửa trại sáng bừng lên ; cũng còn có nghĩa là tiếng khèn, tiếng hát, tiếng cười nói tưng bừng rộn ràng. Tố Hữu khi nhớ về Việt Bắc cũng từng viết về đêm liên hoan :

“Nhớ sao lớp học i tờ
Đồng khuya đuốc sáng những giờ liên hoan”.

Có thể tưởng tượng đêm hội mà Quang Dũng viết trên đây như một đám cưới tập thể. Từ “ Kìa em ” trong câu thơ thứ hai biểu lộ sự kinh ngạc, ngỡ ngàng của lính Tây Tiến trước vẻ đẹp của cô gái vùng cao trong phục trang “ xiêm áo ” lộng lẫy cùng hình dáng “ e ấp ” rất thiếu nữ .
Quang Dũng phát hiện ra vẻ đẹp rực rỡ tỏa nắng của cô gái bằng cả niềm yêu, niềm say đến cảm phục. Yêu say từ tầm vóc đến phục trang. Chính phục trang truyền thống cuội nguồn đậm đà truyền thống văn hóa truyền thống của những thiếu nữ Tây Bắc càng tôn vinh lên vẻ đẹp của họ. Quang Dũng không khỏi không thán phục đến kinh ngạc trước vẻ đẹp ấy. Em trở thành hạt nhân của bức tranh với vẻ đẹp xứ lạ phương xa .
Những thiếu nữ Mường, những thiếu nữ Thái, những cô gái Lào xinh đẹp, duyên dáng “ e ấp ”, Open trong bộ xiêm áo rực rỡ tỏa nắng. Cũng hoàn toàn có thể hiểu người lính đang đóng giả con gái trong những phục trang dân tộc bản địa rất độc lạ, tạo tiếng cười vui cho đêm văn nghệ. Ngỡ ngàng nữa là tiếng khèn “ man điệu ” .
Khèn là một loại nhạc cụ của người dân tộc bản địa miền núi Tây Bắc còn “ man điệu ” là một điệu nhạc “ lạ ” đặc trưng văn hoá của những con người nơi đây. Và hòa vào tiếng khèn ngất ngây ấy là điệu múa Lăm vông điệu đàng của những cô gái Lào đã “ xây hồn thơ ” trong lòng những chàng lính trẻ. Chính cái lạ ấy làm đắm say tâm hồn những chàng trai Tây Tiến gốc Thành Phố Hà Nội hào hoa. Chính trong không khí của âm nhạc, vũ điệu ấy đã chắp cánh cho tâm hồn những người lính Tây Tiến thăng hoa, mọi mỏi mệt như bị đẩy lùi, thêm vào đó là lòng yêu đời, yêu miền đất lạ .
Chính cho nên vì thế mọi cảm xúc mỏi mệt, mọi khó khăn vất vả đều tan biến. Thay vào đó là niềm sáng sủa, yêu đời nâng bước họ can đảm và mạnh mẽ hơn trên con đường hướng về “ Viên Chăn xây hồn thơ ”. Từ đó, ta hoàn toàn có thể thấy được rằng những chiến sỹ của tất cả chúng ta dù trong những giờ phút vui tươi, tự do nhất thì tâm hồn của họ vẫn luôn hướng về lí tưởng cách mạng cao đẹp. Bốn câu sau là khung cảnh chia tay trên nền sông nước Tây Bắc vừa thực vừa mộng hoang vắng, yên bình, buồn thi vị .
Cả bốn câu là cảnh sắc Tây Bắc gợi cảm giác mênh mang, huyền ảo :

Người đi Châu Mộc chiều sương ấy
Có thấy hồn lau nẻo bến bờ
Có nhớ dáng người trên độc mộc
Trôi dòng nước lũ hoa đong đưa.

So với bốn câu thơ trên là hình ảnh không khí đêm tiệc tùng tưng bừng hoà hợp với ánh sáng lộng lẫy và tâm hồn tươi tắn, yêu đời của những chiến sỹ Tây Tiến thì bốn dòng thơ tiếp theo, Quang Dũng đưa người đọc đến với hình ảnh của con người và núi rừng Tây Bắc trong một buổi chiều sương … Một khoảng trống bảng lảng khói sương như trong cõi mộng cứ thế hiện ra .
Thiên nhiên Tây Bắc hiện lên theo khunh hướng nhẹ hoá. Cái kinh hoàng, quyết liệt được đẩy lùi đi và thay vào đó là những hình ảnh nhẹ nhàng và thơ mộng. Hình ảnh tiên phong là hình ảnh chiều sương cho ta thấy nét đặc trưng vốn có của núi rừng nơi đây. Nhưng sương ở đây ko phải là sương lấp, sương che hay sương phủ mà là “ Người đi Châu Mộc chiều sương ấy ”. Nó gợi sắc tố bảng lảng, sương khói vừa có nỗi buồn man mác. Đại từ “ ấy ” làm rõ nghĩa hơn cho từ chiều sương để nhấn mạnh vấn đề rằng đây là một buổi chiều sương rất đặc biệt quan trọng, chiều sương trong nỗi nhớ đã thành kỷ niệm nên tình người cũng man mác, bâng khuâng .
Đoạn thơ đậm sắc tố hội họa. Cái thực của khí trời Tây Bắc, cái mộng của không khí bảng lảng sương khói hiện lên như một miền cổ tích. Có lẽ chất họa sỹ của Quang Dũng đã ăn vào thơ ở đoạn này. Nét bút phác thảo của Quang Dũng thật là tài hoa. Chỉ một vài nét chấm phá vậy mà cái hồn của cảnh vật và con người hiện lên thật sinh động đầy sức hấp dẫn. Sông nước hoang dại như một bờ tiền sử, bên bờ lau lách và tác giả đã cảm nhận những cánh lau qua hai từ vô cùng tinh xảo, đó là ” hồn lau ” … gợi cảm giác hoang vắng, yên bình, giàu chất thơ sâu lắng vừa có chút gì đó thiêng liêng phảng phất chút tâm linh rừng núi .
“ Nẻo bến bờ ” có nghĩa là : nẻo – lối đi. Nẻo bến bờ là nhìn đâu cũng thấy mênh mang hồn lau. “ Hồn lau ” – những cây lau không còn vô tri vô giác mà có linh hồn. Phải là một hồn thơ nhạy cảm, tinh xảo, tài hoa và lãng mạn mới cảm nhận được vẻ đẹp nên thơ ấy .

“Ngàn lau cười trong nắng
Hồn của mùa thu về
Hồn của mùa thu đi
Ngàn lau xao xác trắng”

( Chế Lan Viên )
Không gian nên thơ ấy làm nền cho người thơ Open : Giữa hình ảnh vạn vật thiên nhiên Tây Bắc hiện lên đầy sức sống và lãng mạn thì hình ảnh con người nơi đây hiện lên mang một vẻ đẹp trẻ khỏe, quật cường, kiên cường : “ Có nhớ dáng người trên độc mộc ” .
Điệp ngữ “ có thấy – có nhớ ” luyến láy như chạm khắc vào lòng người một nỗi nhớ da diết, cháy bỏng khôn nguôi. Độc mộc là một loại thuyền được làm từ thân cây gỗ lớn, dài. Dáng người trên độc mộc ở đây hoàn toàn có thể là hình ảnh mềm mịn và mượt mà, uyển chuyển của những cô gái Thái, Mèo đang đưa những chiến sỹ vượt sông. Cũng hoàn toàn có thể hiểu là dáng hình quả cảm của những chiến sỹ Tây Tiến đang chèo chống con thuyền vượt sông, vượt thác dữ tiến về phía trước. Tất cả những hình ảnh ấy đều đã để lại trong lòng của Quang Dũng một hình ảnh khó phai nhoà …
Thiên nhiên Tây Bắc vốn nổi tiếng với con sông Mã, một dòng sông đã chứa trong nó biết bao kinh hoàng. Nhưng ở đây, dòng sông Mã đã hiện lên với sự nhẹ nhàng đến kỳ lạ. Những cánh hoa rừng không bị ” dồi lên dập xuống ” mà là “ Trôi dòng nước lũ hoa đong đưa ”. Từ láy “ đong đưa ” được sử dụng rất quyến rũ : Cánh hoa rừng như cũng quyến luyến con người. Cánh hoa rừng như bàn tay vẫy chào người lính, tiễn người lính vượt sông đi đánh giặc. Đoạn thơ để lại một dấu ấn xinh xắn về thơ ca kháng chiến mà sự thành công xuất sắc là tích hợp hài hòa giữa khuynh hướng sử thi và cảm hứng lãng mạn. Bên cạnh đó còn có những yếu tố nghệ thuật và thẩm mỹ : Ngôn ngữ thơ mộc mạc, đơn giản và giản dị, hồn thơ mang đậm chất lãng mạn, hào hoa …
Những từ ngữ như “ có nhớ ”, “ có thấy ” luyến láy, khắc họa thêm nỗi nhớ : lưu luyến, bồi hồi. Tất cả đã tạo nên một bài thơ hay và giàu giá trị. Tóm lại, tám câu thơ của khổ hai đã vẽ nên khung cảnh vạn vật thiên nhiên, con người miền Tây với vẻ đẹp mĩ lệ, thơ mộng, trữ tình .
Chất nhạc, chất hoạ, chất mơ mộng hoà quyện ngặt nghèo với nhau trong đoạn thơ tạo nên một quốc tế của cái đẹp. Từng nét vẽ của Quang Dũng đều mềm mịn và mượt mà, tinh xảo, uyển chuyển. Đây là đoạn thơ thể hiện rõ nhất sự tài hoa, lãng mạn của Quang Dũng trong toàn diện và tổng thể bài thơ .

Bài văn Phân tích khổ 2 bài thơ Tây Tiến – Mẫu số 4

Quang Dũng là một hồn thơ lãng mạn, tài hoa, là nhà thơ của xứ Đoài mây trắng, là nghệ sĩ của những vần thơ giàu chất nhạc, chất họa. “ Tây Tiến ” là thi phẩm nổi tiếng nhất của ông, được bao nhiêu thế hệ bạn đọc thương mến. Cảm xúc bao trùm bài thơ là nỗi nhớ trải theo những cung đường dãi dầu mà mỹ lệ nơi đoàn binh Tây Tiến đã đi qua và để lại bao kỉ niệm đẹp. Có những kỉ niệm thật kinh hoàng nhưng cũng có những kỉ niệm thật êm đềm. Kỉ niệm êm đềm ấy giúp ta cảm nhận rõ hơn vẻ đẹp lãng mạn của những người lính Tây Tiến thuở nào :

“Doanh trại bừng lên hội đuốc hoa
Kìa em xiêm áo tự bao giờ
Khèn lên man điệu nàng e ấp
Nhạc về Viên Chăn xây hồn thơ
Người đi Châu Mộc chiều sương ấy
Có thấy hồn lau nẻo bến bờ
Có nhớ dáng người trên độc mộc
Trôi dòng nước lũ hoa đong đưa”

Bài thơ được sáng tác tại Phù Lưu Chanh vào cuối năm 1948 – một năm sau khi Quang Dũng rời đoàn binh Tây Tiến. Nỗi nhớ thương những người chiến sỹ đồng đội cùng những tháng năm gắn bó với đoàn quân đã thôi thúc nhà thơ cầm bút ghi lại những cảm hứng chân thực, tự nhiên, mãnh liệt, dâng trào .
Tây Tiến là một cuộc trường chinh vô cùng khó khăn. Nhưng vượt lên mọi khó khăn vất vả, tâm hồn người lính Tây Tiến vẫn đầy chất lãng mạn và không phôi pha đi cái hình dáng của người nghệ sĩ hào hoa. Sau chặng đường dài hành quân gian nan, những người lính mang trong mình tâm hồn nghệ sĩ ấy đã hòa nhập vào hoạt động và sinh hoạt bình dị mà đầy chất thơ cùng nhân dân trên những nẻo đường hành quân. Không có chất nghệ sĩ bẩm sinh của chàng trai đất Thăng Long nghìn năm văn hiến sẽ không có những giờ phút thăng hoa theo tiếng khèn, theo những vũ điệu của đêm hội đuốc hoa .
Vẻ đẹp lãng mạn của người lính Tây Tiến trước hết biểu lộ ở tâm hồn mộng mơ, đa tình khi đắm mình trong không khí của đêm liên hoan văn nghệ : “ Doanh trại bừng lên hội đuốc hoa ”
Chỉ một từ “ bừng ” trong câu thơ mà nói lên được cả một xúc cảm dào dạt, mừng cuống. Đâu chỉ là ánh sáng của ngọn lửa hồng lên, mà đó là sự bừng sáng trong tâm hồn, đó là niềm vui rạng rỡ. Cảnh được miêu tả lại là cảnh hồi tưởng từ quá khứ nên “ bừng ” còn là bừng thức cả một vùng kỷ niệm. Trong cái nhìn lãng mạn của người lính, đêm liên hoan văn nghệ trở thành “ đêm hội đuốc hoa ”. “ Đuốc ” trước hết là những bó lửa đuốc được thắp lên trong đêm liên hoan. “ Đuốc hoa ” là hình ảnh đẹp vừa tươi đẹp, bùng cháy rực rỡ, ấm cúng, vừa lộng lẫy ảo huyền thơ mộng, đó là cái tình, cái ý của những chàng trai trẻ tuổi trẻ lòng. “ Đuốc hoa ” từ hán còn là hoa chúc, xa xôi gợi về lễ hợp cẩn lứa đôi. Vậy là tình quân dân cá nước cũng say đắm, rạo rực như tình lứa đôi buổi đầu gặp mặt. Quả là một sự liên tưởng táo bạo, mê hoặc và đầy giật mình. Đêm hội vừa đông đúc, vừa đông vui, vừa có vẻ như tưng bừng náo nhiệt của những đêm hội trai gái mở hội lòng .
Đang say sưa trong đêm hội liên hoan, người lính phải thốt lên : “ Kìa em xiêm áo tự khi nào ”
“ Xiêm áo ” là từ Hán Việt đủ để Quang Dũng miêu tả sự bùng cháy rực rỡ, lộng lẫy của người con gái vùng sơn cước vừa như từ trang truyện cổ bước ra, vừa như từ trang đời bước lại. Từ “ kìa ” bật lên thể hiện cả một niềm thú vị, một sự mê hồn ngỡ ngàng, một cái nhìn đam mê ngưỡng vọng trước vẻ đẹp đầy điệu đàng. Sự hóm hỉnh tươi tắn của người lính đã được bộc lộ một cách đầy tinh xảo như vậy. Cảnh quá khứ mà sôi động như thực tại chứng tỏ những kí ức về Tây Tiến trong lòng tác giả nguyên vẹn không một chút ít phai nhạt .

“Khèn lên man điệu nàng e ấp
Nhạc về Viên Chăn xây hồn thơ”

Viết về nhạc nên câu thơ của Quang Dũng cũng đầy chất nhạc. Một thứ nhạc êm ái dìu dặt khiến hồn ta lâng lâng bay bổng. Thứ nhạc ấy được tạo nên nhờ sự hòa phối thanh điệu tài tình với thanh bằng là đa phần. Nhưng đó còn là một thứ nhạc đặc biệt quan trọng khác ở ngoài lời, là nhạc tâm hồn của những anh lính trẻ mộng mơ. “ Hồn thơ ” đã biến người lính thành thi sĩ, còn “ nàng thơ ” – cảm hứng của những thi sĩ hào hoa đó là những sơn nữ vùng sơn cước duyên dáng yêu kiều trong tiếng khèn “ man điệu ” điệu đàng gọi mời .
Người chiến binh ra đi chiến đấu với một tâm hồn nghệ sĩ. Họ cầm súng chiến đầu là vì thực trạng không hề khác được, còn về thực chất, họ thật sự là nghệ sĩ. Anh hùng mà nghệ sĩ, khó khăn mà vẫn hào hoa, đó là những nét cơ bản trong tính cách con người Nước Ta mà những chàng trai Thành Phố Hà Nội mang trong mình rất đậm. Phút chốc bao nhiêu gian nan nhọc nhằn dọc đường hành quân được gột sạch để chỉ còn tràn ngập trong hồn người chiến binh Tây Tiến niềm bâng khuâng xao xuyến và những rung động đầy chất thơ .
Từ đêm lửa trại, Quang Dũng bất ngờ đột ngột chuyển cảnh về một miền sông nước Tây Bắc đầy chất thơ :

“Người đi Châu Mộc chiều sương ấy
Có thấy hồn lau nẻo bến bờ
Có nhớ dáng người trên độc mộc
Trôi dòng nước lũ hoa đong đưa”

Chất nhạc, chất họa như được nhân lên trong những vần thơ sâu lắng gợi khung cảnh Châu Mộc chiều sương. Nơi đoàn quân Tây Tiến đi qua, có những khung cảnh cực kỳ kinh hoàng, khó khăn vất vả, có những cảnh thật thơ mộng trữ tình. Có những buổi chiều oai linh thác gầm thét, có những lúc sương lấp đoàn quân mỏi nhưng cũng có những Châu Mộc chiều sương đẹp bảng lảng, mơ hồ. Nỗi nhớ Châu Mộc được gắn với khoảng trống thời hạn đơn cử. Thời gian là “ chiều ” – khoảng chừng thời hạn gợi nỗi nhớ, gợi khát khao sum vầy. Độc đáo trong câu thơ là đại từ “ ấy ”, một từ vô danh về ngữ pháp nhưng hữu tình về ngữ nghĩa. Tố Hữu đã dùng từ “ ấy ” để ghi lại thời gian đáng nhớ :
“ Từ ấy trong tôi bừng nắng hạ ”
Hay trong thơ Thế Lữ :

“Buổi ấy lòng ta nghe tiếng bạn
Ngàn năm chưa dễ đã ai quên”

Hai tiếng “ chiều sương ” phối hợp với đại từ phiếm định “ ấy ” vừa làm tăng thêm vẻ xa vắng bâng khuâng, vừa khiến buổi chiều sương Châu Mộc hiện ra rõ ràng, không lẫn vào muôn buổi chiều vô danh khác của loài người .
Trong nỗi nhớ về Châu Mộc, hình ảnh ngàn lau bỗng trở nên có hồn :
“ Có thấy hồn lau nẻo bến bờ ”
Câu thơ Quang Dũng gợi nhớ đến những vần thơ nổi tiếng trong bài “ Lau biên giới ” của nhà thơ Chế Lan Viên :

“Ai lên biên giới cho lòng ta theo với
Thăm ngàn lau chỉ trắng có một mình
Bạt ngàn trắng ở tận cùng bờ cõi
Suốt một đời cùng với gió giao tranh”

Nếu “ lau ” trong thơ Chế Lan Viên hầu hết thiên về ấn tượng thị giác thì trong thơ Quang Dũng lại nghiêng về những cảm nhận từ tâm hồn. Miêu tả hoa lau, Quang Dũng viết “ hồn lau ” chứ không phải bờ lau hay triền lau. Bởi nếu như vậy thì chỉ tả hình sắc, còn “ hồn lau ” hiện lên cả tâm hồn, linh hồn của Tây Bắc đại ngàn. Lau không còn vô tri vô cảm nữa, nó làm thành hồn riêng của chiều sương Châu Mộc .
Tâm tình của con người không chỉ gửi vào hồn lau nẻo bến bờ mà còn trong những hình ảnh duyên dáng đáng yêu của con người : “ Có nhớ dáng người trên độc mộc ”
Trên cái nền huyền ảo của sương và lau trắng, điển hình nổi bật lên dáng người lom khom trên con thuyền độc mộc. Đó là cái dáng của những cô lái đò người Mèo, người Thái, cái dáng mềm mịn và mượt mà duyên dáng thật hợp với con thuyền độc mộc, hợp với bức tranh có sự hòa giải từ sắc tố đến đường nét. Một lần nữa, Quang Dũng lại bật lên câu hỏi “ có nhớ ” làm câu thơ càng thêm da diết, bâng khuâng .
Khép lại nỗi nhớ về buổi chiều sương Châu Mộc là một hình ảnh vô cùng ấn tượng :

“Trôi dòng nước lũ hoa đong đưa”

“ Hoa ” ở đây trước hết là hiện thực, là hoa rừng vì Tây Bắc là xứ sở của những loài hoa : hoa đào, hoa mơ, “ bung nở hoa ban, hoa gạo tháng hai và cuồn cuộn mù núi khói Mèo đốt nương xuân ”. Miêu tả hoa, tác giả chọn “ đong đưa ” chứ không phải “ đung đưa ” vì “ đung đưa ” chỉ gợi lên hoạt động cơ học, có đặc thù vật lý, còn “ đong đưa ” gợi bao nhiêu tình tứ, gọi mời. Đến cả bông hoa rừng trên dòng nước lũ cũng không vô tình bởi nó được nhìn bằng cặp mắt đa tình và mơ mộng của anh lính Tây Tiến. Nhưng bước vào thơ ca nói chung, thơ Quang Dũng nói riêng thì hoa muôn đời là ẩn dụ cho cái đẹp, cho người con gái. Bóng hoa là bóng người con gái trên thuyền soi xuống dòng nước, đong đưa tình tứ nhưng vẫn kín kẽ, duyên dáng. Như vậy, cái tình tứ của cảnh suy cho cùng là do người ngắm cảnh .
Như vậy, qua những kỉ niệm êm đềm, ngọt ngào về đêm liên hoan văn nghệ và cảnh Châu Mộc chiều sương, ta càng cảm nhận rõ hơn vẻ đẹp lãng mạn của người lính Tây Tiến : mộng mơ, đa tình, giàu rung cảm trước cái đẹp của vạn vật thiên nhiên, đời sống, con người, trong hiện thực nhiều gian khó, quyết liệt, họ luôn mơ về những điều tốt đẹp, về ngày mai thắng lợi. Chất nhạc, chất họa, chất thơ đã hòa vào nhau, tạo ra sự những vần thơ tuyệt đẹp. Đoạn thơ đã góp thêm phần làm ra thành công xuất sắc của cả bài thơ, đưa “ Tây Tiến ” xứng danh với vị trí là một trong những tác phẩm mở màn xuất sắc của nền thơ cách mạng Nước Ta .
Gấp lại đoạn thơ đầy chất lãng mạn trữ tình, fan hâm mộ cảm nhận được những kỉ niệm thời chiến cũng có lúc không vương khói bụi mặt trận, không thấy bóng hình của sự quyết liệt, của hiện thực nghiệt ngã. Nhà thơ đã giúp tất cả chúng ta hiểu rằng : mặt trận đâu chỉ có thiếu thốn, khó khăn với bao mất mát, quyết tử ?

Source: https://thcsbevandan.edu.vn
Category : Thông tin cần biết