Phân tích đoạn thơ Nhớ khi giặc đến giặc lùng đến Vui lên Việt Bắc, đèo De, núi Hồng

Phân tích đoạn thơ Nhớ khi giặc đến giặc lùng. đến Vui lên Việt Bắc, đèo De, núi Hồng với dàn ý và văn mẫu tìm hiểu thêm giúp em hoàn thành xong bài thuận tiện .Đề bài. Em hãy nghiên cứu và phân tích đoạn thơ sau :Nhớ khi giặc đến giặc lùng

Rừng cây núi đá ta cùng đánh Tây

Núi giăng thành lũy sắt dàyRừng che bộ đội rừng vây quân địchMênh mông bốn mặt sương mùÐất trời ta cả chiến khu một lòng .Ai về ai có nhớ không ?Ta về ta nhớ Phủ Thông, đèo GiàngNhớ sông Lô, nhớ phố RàngNhớ từ Cao-Lạng nhớ sang Nhị Hà …Những đường Việt Bắc của taÐêm đêm rầm rập như là đất rungQuân đi điệp điệp trùng trùngÁnh sao đầu súng bạn cùng mũ nanDân công đỏ đuốc từng đoànBước chân nát đá, muôn tàn lửa bay .Nghìn đêm thăm thẳm sương dàyÐèn pha bật sáng như ngày mai lên .Tin vui thắng lợi trăm miềnHoà Bình, Tây Bắc, Ðiện Biên vui vềVui từ Ðồng Tháp, An KhêVui lên Việt Bắc, đèo De, núi Hồng .( ” Trích Việt Bắc của Tố Hữu ” ) .

Dàn ý phân tích đoạn thơ Nhớ khi giặc đến giặc lùng

Mở bài

* Giới thiệu khái quát về tác giả, tác phẩm+ Là nhà thơ tiêu biểu vượt trội của nền văn học Nước Ta+ Là nhà thơ trưởng thành trong cuộc kháng chiến chống Pháp của dân tộc bản địa+ Phong cách sáng tác : lãng mạn, đậm chất trữ tình chính trị- Bài thơ Việt Bắc : là một trong những bài thơ được xếp vào hạng những bài thơ “ tiễn đưa ” của Tố Hữu, sinh ra trong cuộc chia tay đặc biệt quan trọng giữa nhân dân Việt Bắc và cán bộ kháng chiến vào tháng 10/1954 .- Dẫn dắt tới đoạn trích thơ : ” Nhớ khi giặc đến giặc lùng …. Vui lên Việt Bắc, đèo De, núi Hồng ” là khúc ca ân tình qua khung cảnh hùng tráng của Việt Bắc trong kháng chiến dưới hồi tưởng đầy xúc động và ân tình của Tố Hữu .

Thân bài

* Bức tranh to lớn hào hùng của những ngày kháng chiến .

1, Tái hiện một cách cụ thể hoàn cảnh căng thẳng đầy khó khăn

Nhớ khi giặc đến giặc lùng- Cảm xúc bao trùm của đoạn thơ là nỗi nhớ. Nhưng khác với đoạn trước, nỗi nhớ trong đoạn thơ này như mang cả âm điệu sục sôi của ngày kháng chiến. Đó là nhớ khi “ giặc đến giặc lùng ”. Ý thơ như đã mở ra một không khí đầy gay cấn, căng thẳng mệt mỏi, khi giặc tìm mọi cách để truy sát, để hòng dập tắt trào lưu cách mạng, trào lưu kháng chiến của đồng bào Việt Bắc .

2, Cụ thể hóa vai trò của thiên nhiên và con người Việt Bắc trong những ngày kháng chiến

Rừng cây núi đá ta cùng đánh TâyNúi giăng thành lũy sắt dàyRừng che bộ đội rừng vây quân địch- Trong bài thơ “ Việt Bắc ”, Tố Hữu đã nhiều lần nhắc đến đại từ “ ta ”. Nhưng so với đoạn thơ trước, đại từ “ ta ” thường Open cùng đại từ “ mình ” để tạo nên một âm điệu trữ tình ngọt ngào. Ở câu thơ này, đại từ “ ta ” Open nhưng mang nghĩa bao hàm là tất cả chúng ta, là dân tộc bản địa, là quốc gia. Vì thế nó mang âm điệu sử thi hào hùng. Không chỉ dừng lại ở đó, nhà thơ còn sử dụng biện pháp nhân hóa đã khiến cho vạn vật thiên nhiên núi rừng như hòa cùng với lòng người để tạo nên một khối sức mạnh đánh đuổi quân xâm lược. Nhờ thế mà rừng cây không còn là hình tượng vạn vật thiên nhiên vô tri mà nó hiện lên vô cùng sôi động, nó bộc lộ tình cảm gắn bó, sự đoàn kết đồng lòng của những con người Việt Bắc với vạn vật thiên nhiên .- Sang câu thơ thứ hai “ Núi giăng thành lũy sắt dày ”. Cũng giống như rừng cây ở câu thơ trên, núi non không chỉ là hình tượng cho sự hùng vĩ đại ngàn mà còn mang sức mạnh để bảo vệ quốc gia. Núi đã trở thành một tấm lá chắn vững chãi tựa như sắt như đồng để không có quân địch nào hoàn toàn có thể vượt qua. Đọng lại trong lòng người đọc là câu thơ “ Rừng che bộ đội, rừng vây quân địch ”. Một lần nữa, Tố Hữu lại sử dụng hình ảnh nhân hóa phối hợp với cách ngắt nhịp 4/4 làm cho câu thơ chia làm hai vế phù hợp đã tái hiện hai trách nhiệm rất rõ ràng của rừng cây, núi đá. Rừng có khi hiểm trở, có khi êm ả dịu dàng để che chở bảo phủ cho những người kháng chiến. Có khi rừng lại can đảm và mạnh mẽ như một thứ vũ khí sắc nhọn để tàn phá quân địch bảo vệ quốc gia .=> Tố Hữu thực sự đã thổi hồn vào vạn vật thiên nhiên Việt Bắc khiến cho mỗi cánh rừng, ngọn núi trở thành người sát cánh với người kháng chiến trong cuộc kháng chiến trường kì của dân tộc bản địa. Sức mạnh vạn vật thiên nhiên hòa quyện với sức mạnh con người đã tạo thành sức mạnh của cả dân tộc bản địa, cả thời đại .

3, Chiến khu Việt Bắc với thiên nhiên khắc nghiệt, vừa hùng tráng vừa thơ mộng ở cặp lục bát tiếp theo là hình ảnh thiên nhiên, đất trời Việt Bắc trong giai đoạn kháng chiến.

Mênh mông bốn mặt sương mùĐất trời ta cả chiến khu một lòng- Trời đất bị chìm lấp trong cả màn sương giăng khắp nơi, khiên cho khung cảnh chiến đấu trở nên uy linh và không kém phần lãng mạn. Những dù giữa một biển sương mù khó khăn vất vả, con người vẫn không mất đi vẻ đẹp lãng mạn của lòng mình .+ Với hình ảnh tinh lọc “ bát ngát bốn mặt sương mù ”, chiến khu mang nét đặc trưng to lớn, đồng thời bộc lộ sự tăng trưởng của kháng chiến, chiến khu giải phóng được lan rộng ra hơn .+ Cùng với cụm từ “ Đất trời ta cả ” chứng minh và khẳng định quyền làm chủ vùng giải phóng, và sự tương phản “ Mênh mông bốn mặt ” và “ chiến khu một lòng ” : Cả ngoài hành tinh, núi rừng Việt Bắc giờ đây đang cùng nhìn về một hướng, đang hướng về cuộc chiến đấu, hướng về thiên chức bảo vệ quê nhà quốc gia yêu dấu của mình thầm bộc lộ ý thức đoàn kết của dân tộc bản địa trong cuộc kháng chiến chống Pháp .

4, Sức mạnh của khối đại đoàn kết dân tộc đã làm nên những chiến công vang dội, hàng loạt những địa danh vang lên, mỗi nơi đều gắn với một thắng lợi vinh quang.

Ai về ai có nhớ không ?Ta về ta nhớ Phủ Thông, đèo GiàngNhớ sông Lô, nhớ Phố RàngNhớ từ Cao – Lạng, nhớ sang Nhị Hà .- Bằng câu hỏi tu từ, hỏi nhưng không cần vấn đáp, biểu lộ niềm vui to lớn trước thắng lợi vẻ vang của dân tộc bản địa. Sau đó là câu vấn đáp : “ Ta về ta nhớ ” vừa là câu vấn đáp, đồng thời cũng là câu nói khẳng định chắc chắn chứa đựng biết bao niềm tự hào không nhỏ .- Bằng phép liệt kê những địa điểm ở Việt Bắc gắn liền với những sự kiện quan trọng như Phủ Thông, đèo Giàng, là nơi đã diễn ra những trận hồi đầu cuộc kháng chiến chống pháp. Sông Lô phố Ràng : Trận sông Lô đánh tàu chiếm Pháp trong chiến dịch Việt Bắc và trận đánh đồn phố Ràng. Cao – Lạng : Cao Bằng và TP Lạng Sơn, năm 1950 ta mở chiến dịch giải phóng biên giới Việt – Trung .+ Đó là những chiến công tiêu biểu vượt trội góp thêm phần quan trọng, mang tính quyết định hành động thắng lợi của cuộc kháng chiến. Những trong bước đầu quan trọng ấy đã làm biến hóa cục diện mặt trận, tạo thế và lực cho cuộc kháng chiến, củng cố niềm tin vào thắng lợi ở đầu cuối .- Cùng với điệp từ “ nhớ ” nhớ đến những trận đánh, những chiến công oanh tạc như thế là niềm tự hào của cá thể những người tham gia kháng chiến. Chiến thắng nào mà chẳng phải trả giá. Có lẽ họ không những nhớ đến những chiến công oanh liệt như thế mà còn nhớ về những kỉ niệm buồn bên đồng đội của mình, họ đã phải chia tay ra đi vĩnh viễn trong nước mắt và sự xót thương của cả dân tộc bản địa .=> Qua đó nhà thơ như cũng muốn thắp lên nén tâm hương để tưởng niệm những người đã ngã xuống vì nghĩa lớn vì sự nghiệp của dân tộc bản địa, của quốc gia. Với điệp từ “ nhớ ” cùng với thể thơ lục bát âm điệu nhẹ nhàng, ngọt ngào, sâu lắng, diễn đạt nỗi nhớ vơi đầy dào dạt trong kí ức của nhà thơ. Giọng thơ đổi khác linh động, lúc ngưng trệ, lúc can đảm và mạnh mẽ mãnh liệt trong niềm vui, khiến đọc giả như đang hòa mình vào niềm vui lớn của dân tộc bản địa, niềm vui toàn vẹn khi quốc gia trọn vẹn tự do .=> Tóm lại, bằng nhiều giải pháp thẩm mỹ và nghệ thuật, qua nỗi nhớ của người cán bộ về xuôi đã mang lại cho đọc giả không khí nóng giãy từ những cuộc kháng chiến đỉnh điểm của dân tộc bản địa ta trong thời kì kháng chiến chống Pháp. Đoạn thơ cũng khắc họa được hình ảnh vạn vật thiên nhiên Việt Bắc phong phú, giữ dội nhưng cũng rất lãng mạn và “ bát ngát ” khắc họa được hình ảnh người cán bộ về xuôi có tình cảm sâu nặng gắn bó với vạn vật thiên nhiên, với cách mạng. Đồng thời bộc lộ niềm tin vào thắng lợi sau cuối của quân và dân ta và chứng minh và khẳng định một điều : Việt Bắc chính là cái nôi, nuôi dưỡng cách mạng .

5. Khí thế dũng mãnh của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp ở Việt Nam

– 2 câu đầu : Mở ra một cảnh tượng sôi động của Việt Bắc trong những đêm hành quân vào chiến dịch :Những đường Việt Bắc của taÐêm đêm rầm rập như là đất rung+ “ Những đường Việt Bắc ” : khoảng trống vô cùng to lớn .+ Điệp từ “ đêm đêm ” : thời hạn liên tục tiếp nối .+ So sánh “ như là đất sét ” + từ láy “ rầm rập ” : Khí thế hào hùng làm rung đất chuyển trời .+ Sự vững mạnh của quân đội ta về lực lượng, khí thế .- 6 câu tiếp : Sự phối hợp những lực lượng chiến đấu :Quân đi điệp điệp trùng trùngÁnh sao đầu súng bạn cùng mũ nanDân công đỏ đuốc từng đoàn

Bước chân nát đá, muôn tàn lửa bay.

Nghìn đêm thăm thẳm sương dàyÐèn pha bật sáng như ngày mai lên .+ Đoàn quân :

• Từ láy “điệp điệp trùng trùng”: những đoàn quân tiếp nhau bước đi như những đợt sóng trào kéo dài vô tận.
• Hình ảnh “ánh sao đầu súng” là một tứ thơ đẹp gợi nhiều liên tưởng:
• Nghệ thuật nhân hóa: ánh sao theo chân đoàn quân, treo lơ lửng trên đầu súng, soi sáng khắp các ngả đường hành quân – thiên nhiên đã thành người bạn đồng hành cùng chiến sĩ.
• Ẩn dụ: ánh sao – lí tưởng cách mạng luôn soi sáng dẫn đường, đến tương lai tươi sáng – niềm tin tưởng lạc quan đầy khí thế.

+ Đoàn dân công :

• Những bó đuốc đỏ rực soi đường, làm sáng bừng lên hình ảnh những đoàn quân dân công tiếp lương, tải đạn với đủ cả: già, trẻ, gái, trai… họ đến từ những miền quê với đủ mọi phương tiện chuyên chở: xe đạp thồ, gùi, cáng… quyết tâm kiên cường vượt qua khó khăn nguy hiểm để bảo đảm vũ khí, thuốc men, lương thực… cho tiến tuyến.
• Cách nói cường điệu “bước… bay”: vừa diễn tả lực lượng đông đảo vừa diễn tả một sức mạnh hùng hậu phục vụ chiến trường. Cuộc chiến đấu của ta là đấu tranh nhân dân, đã phát huy sức mạnh toàn dân.
• Hình ảnh thơ thật đẹp “muôn tàn lửa bay”, “đỏ đuốc”:  xua tan những lạnh lẽo, tăm tối nơi rừng núi.
• Từ láy “điệp điệp”, “trùng trùng” + từ “nát đá” : góp phần tạo nên âm điệu hùng tráng mạnh mẽ.

+ Đoàn xe hơi quân sự chiến lược :

• Xe kéo pháo, chở súng đạn, thuốc men, lương thực, chở quân rùng rùng ra trận:
• Hình ảnh “đèn pha bật sáng”, “ánh sáng rực rỡ xuyên thủng đêm dài tăm tối”.
• Hình ảnh ẩn dụ “nghìn đêm” – quá khứ nô lệ; “sương dày” : những khó khăn vất vả, thiếu thốn trong hiện tại.
• So sánh “Như ngày mai lên”, “niềm tin tưởng, lạc quan : hình ảnh thơ mang ý nghĩa biểu trưng cho tương lai tươi sáng của đất nước.
• Nhịp điệu dồn dập, mạnh mẽ, gấp gáp.  m hưởng hào hùng, sôi nổi náo nức; hình ảnh thơ hoành tráng, mỹ lệ.
• Đoạn thơ tràn ngập ánh sáng: ánh sao, ánh đuốc, ánh đèn pha…, ánh sáng của niềm tin tưởng, niềm vui tràn ngập. Tất cả tạo thành khúc hùng ca chiến thắng. Việt Bắc không còn là của mình hay là của riêng ta mà là của ta – của chúng ta, của tất cả mọi người Việt Nam kháng chiến.

6. Niềm vui khi tin chiến thắng của mọi miền đất nước tiếp nối báo về:

Tin vui thắng lợi trăm miềnHoà Bình, Tây Bắc, Ðiện Biên vui vềVui từ Ðồng Tháp, An KhêVui lên Việt Bắc, đèo De, núi Hồng .

• Điệp từ ”vui” như tiếng reo mừng chiến thắng, cảm xúc náo nức, vui sướng, tự hào khi tin vui chiến thắng dồn dập đổ về từ khắp mọi miền đất nước.
• Liệt kê những địa danh kết hợp từ “trăm miền” mở ra không gian rộng lớn của chiến thắng từ miền núi đến đồng bằng, từ bắc tới nam.
• Nhịp điệu thơ dồn dập, tươi vui, náo nức cho thấy tốc độ thần kỳ, nhanh chóng của những chiến thắng.
• Những từ: “vui về”, “vui lên”, ‘vui từ” đã đặt Việt Bắc làm tâm điểm của mọi niềm vui.
• Giọng thơ say mê, náo nức tràn ngập niềm vui sướng trong lòng hàng triệu con người từ bắc chí nam.

Kết bài

– Nhận xét về chất trữ tình chính trị :+ Đoạn thơ đã nói lên nỗi nhớ của tác giả Tố Hữu. Đằng sau nỗi nhớ ấy chính là những tâm tư nguyện vọng, tình cảm của Tố Hữu .+ Chất trữ tình chính trị đã được bộc lộ rõ nét trong nỗi nhớ của người ra đi ấy. Hơn thế nữa, nó còn được bộc lộ qua sự hoạt động từ nội dung đến thẩm mỹ và nghệ thuật của đoạn thơ .+ Chất trữ tình chính trị chính là phong thái tiêu biểu vượt trội của hồn thơ Tố Hữu .- Khẳng định giá trị đoạn trích thơ đem lại : là khúc ca ân huệ qua khung cảnh hùng tráng của Việt Bắc trong kháng chiến dưới hồi tưởng đầy xúc động và ân tình của Tố Hữu về chặng đường mười lăm năm đã qua của quốc gia, từ đó mà hướng về tương lai tươi đẹp, nhắc nhớ tâm nguyện thuỷ chung. Hay Việt Bắc là khúc tình ca và cũng là khúc hùng ca về cách mạng, về cuộc kháng chiến và con người kháng chiến mà cội nguồn sâu xa của nó là tình yêu quê nhà quốc gia, là niềm tự hào về sức mạnh của nhân dân, là truyền thống lịch sử ân huệ, đạo lí thuỷ chung của dân tộc bản địa Nước Ta .

Văn mẫu tìm hiểu thêm phân tích đoạn thơ Nhớ khi giặc đến giặc lùng

( Nguồn : sưu tầm )Trong gian nan, khó khăn vất vả, ý chí quật cường và tính thần đoàn kết của dân tộc bản địa ta càng được nhân lên gấp bội. Cũng chính nhờ sức mạnh của khối đại đoàn kết toàn dân, nhân dân ta đã đánh tan những thế lực ngoại xâm hùng mạnh nhất. Cuộc kháng chiến trường kì chống thực dân Pháp của cả dân tộc bản địa đã khép lại tuy nhiên lớp lớp thế hệ người Nước Ta ngày hôm nay và tương lai vẫn luôn được nhắc nhớ về quá khứ hào hùng của cha ông. Theo dòng hồi tưởng của nhà thơ Tố Hữu trong bài Việt Bắc, bạn đọc lại một lần nữa cảm nhận về cuộc kháng chiến của dân tộc bản địa ta với sức mạnh vô song của khối đại đoàn kết của tình quân dân để tạo nên những chiến công lẫy lừng. Tình đoàn kết và sức mạnh của nhân dân ta được bộc lộ rất đậm nét trong đoạn thơ :Nhớ khi giặc đến giặc lùngRừng cây núi đá ta cùng đánh Tây… ..Vui lên Việt Bắc, đèo De, núi Hồng .Trong mạch hồi tưởng của tác giả, những kỉ niệm thời kháng chiến cứ từ từ hiện lên trong tâm lý nhà thơ trong đó có nỗi nhớ về những ngày tháng cách mạng còn trong trứng nước, về con người Việt Bắc ân tình, thủy chung và cả những nỗi nhớ về những trận đánh :Nhớ khi giặc đến giặc lùngRừng cây núi đá ta cùng đánh TâyLàm sao quên được cái cảnh càn quét, săn lùng của quân địch như một bầy chó săn khát máu. Đã bao lần chúng tắm nhân dân ta trong những bể máu, trong tiếng kêu khóc đau thương dậy cả đất trời. Quân giặc tìm mọi cách đàn áp, khủng bố hòng làm nhụt chí vùng lên tự giải phóng của nhân dân ta. Không chỉ trong thơ Tố Hữu mà trong tác phẩm của những nhà thơ khác, bao tiếng thơ ai oán, căm hờn đã nêu bật tội ác quân xâm lược :Quê hương ta từ ngày kinh khủngGiặc kéo lên ngùn ngụt lửa hung tànRuộng ta khôNhà ta cháyChó ngộ một đànLưỡi dài lê sắc máuKiệt cùng ngõ thẳm bờ hoang .( Hoàng Cầm – Bên kia sông Đuống )Những thủ đoạn nham hiểm và dã tâm của quân địch không hề cản trở tấm lòng yêu quê nhà quốc gia của nhân dân ta. Trong giờ khắc quyết định hành động số phận của mình, quân dân ta đã vùng lên. Không chỉ con người mà cả rừng núi cũng chung sức đánh Tây. Thiên nhiên đất trời Việt Bắc đã trở thành những người đồng đội, những chiến sỹ anh hùng trong đại chiến :Núi giăng thành lũy sắt dàyRừng che bộ đội, rừng vây quân địch .Những dãy núi trùng điệp giàn trải như thành lũy bền vững và kiên cố bất khả xâm phạm che chở bộ đội, dân quân, du kích, … Núi rừng vừa vây hãm quân địch, vừa chở che bộ đội. Núi rừng vốn là những vật vô tri, tuy nhiên dưới con mắt của nhà thơ, trong cuộc kháng chiến trường kì toàn dân, tổng lực, núi rừng vạn vật thiên nhiên cũng trở nên có ý chí, có tình người. Chúng cùng quân dân ta tham gia chiến đấu. Tư thế hiên ngang kiêu hùng của những vách núi làm cho quân địch bất lực. Cái dáng ngay thật của tre nứa đầy dũng khí đâm thẳng lên trời xanh như thử thách quân địch. Với nghệ thuật và thẩm mỹ nhân hóa, Tố Hữu đã biên núi rừng, vạn vật thiên nhiên thành những người lính can đảm kiên cường :Mênh mông bốn mặt sương mùÐất trời ta cả chiến khu một lòng .Khung cảnh chiến đấu vừa hào hùng vừa thơ mộng, đất trời bát ngát chìm trong sương mù xum xê. Màn sương ấy như che chở cho quân ta và cản bước quân địch. Cả núi rừng Việt Bắc giờ đây đang cùng chung một nhịp đập trái tim. Tất cả đang hướng về cuộc chiến đấu, hướng về thiên chức bảo vệ Tổ quốc, bảo vệ quê nhà yêu dấu. Cụm từ “ cả chiến khu một lòng ” đã nhấn mạnh vấn đề tình đoàn kết quân dân, sự gắn bó giữa con người và vạn vật thiên nhiên. Tất cả bừng lên ngọn lửa căm hờn, ngọn lửa hừng hực ý thức quyết chiến, quyết thắng. Qua câu thơ này, Tố Hữu biểu lộ lòng tự hào trước sức mạnh của dân tộc bản địa ta. Khi Tổ quốc, quê nhà cần, toàn bộ vạn vật thiên nhiên và con người đều chuẩn bị sẵn sàng chiến đấu, sẵn sàng chuẩn bị hi sinh. Sáu câu thơ đã phần nào bộc lộ lòng yêu quý, tự hào và cảm phục của nhà thơ trước mảnh đất và con người Việt Bắc nói riêng cũng nhân dân Nước Ta nói chung .Sức mạnh của khối đại đoàn kết toàn dân cùng ý chí quyết chiến quyết thắng đã tạo nên sức mạnh của nhân dân ta, tạo ra sự những chiến công anh hùng. Hàng loạt những địa điểm được nhắc tới. Mỗi nơi đều gắn với một thắng lợi vinh quang. Đây Phủ Thông, kia đèo Giàng, rồi những trận thủy chiến trên sông Lô … Cuộc kháng chiến đã nổ ra khắp mọi nơi. Những thắng lợi đó không những trải dài theo chiều rộng khoảng trống mà còn trải cả trong chiều dài nỗi nhớ. Nhà thơ đặt câu hỏi, nói đúng hơn là người ở lại hỏi người ra đi : “ Ai về ai có nhớ không ? ”. Người ra đi làm thế nào mà quên được những trận đánh, những chiến công ấy bởi trong những vinh quang đó có máu của đồng đội, bạn hữu. Nhớ về những chiến công cũng là tường nhớ về những người anh hùng đã ngã xuống để thời điểm ngày hôm nay, đồng đội, bè bạn và con cháu được sống và được tự hào về thắng lợi, về sức mạnh anh hùng của dân tộc bản địa. Bằng giải pháp liệt kê, nhà thơ đã nhắc lại những chiến công hào hùng của quân và dân ta. Thật tự hào và đáng trân trọng xiết bao .Từ những chiến công, trong nỗi nhớ của người ra đi và người ở lại, những đêm hành quân thật hùng dũng đã hiện về :Những đường Việt Bắc của taĐêm đêm rầm rập như là đất rungCả núi rừng, đất trời vang dậy bước hành quân. Thiên nhiên chuyên mình cũng chính là lúc nhân dân ta chuyển sang quá trình phản công của cuộc kháng chiến. Từng đoàn quân nối nhau ra tiền tuyến. Trong trái tim họ, những lời thề vang vọng, mãi thúc giục họ đi lên, chiến đấu và thắng lợi quân địch .Tất cả những lo toan bộn bề của đời sống hằng ngày đều được dẹp lại sau sống lưng. Từng dòng chữ trong câu thơ như cũng đang run lên theo nhịp bước quân hành của những đoàn quân ra trận. Những người chiến sỹ anh hùng cứ tiến lên phía trước, tiến đến một ngày mai tươi đẹp, vẻ đẹp hùng dũng của đoàn quân được tái hiện rất đơn cử qua phép so sánh :Đêm đêm rầm rập như là đất rungHình tượng người lính trong đêm hành quân gợi nhớ tới câu thơ của Quang DũngTây Tiến đoàn binh không mọc tócQuân xanh màu lá dữ oai hùm .( Tây Tiến )Trong bài Tây Tiến, hình ảnh người lính hiện lên hào hùng trong khó khăn. thơ Tố Hữu, những khó khăn vất vả gian nan đã phẩn nào được làm mò để nêu bật chân dung của một đoàn quân dũng mãnh :Quân đi điệp điệp trùng trùngÁnh sao đầu súng bạn cùng mũ nan .Từng đoàn binh “ điệp điệp, trùng trùng ” tiên đi. Trong họ là cả một bầu dũng khí Cảnh tượng đoàn quân phần đông, trùng điệp như những dãy núi tiếp nối nhau. Miêu tả cảnh hành quân, nhà thơ sử dụng cụm từ “ điệp điệp, trùng trùng ”. Có lẽ chẳng còn từ ngữ nào hoàn toàn có thể diễn đạt được sức mạnh của đoàn binh hơn thế. Trong đoàn quân đó có những con người không chi biết cầm súng chiến đấu mà còn có tâm hồn lãng mạn. Họ làm bạn với trăng sao. Trong đêm hôm, ánh sao soi đường cho những chiến sỹ, san sẻ với họ những tâm tư nguyện vọng. Cảnh thật đẹp và mơ mộng quả, khoảng trống đang sục sôi bỗng như lặng đi trước một cảnh tượng đậm chất lãng mạn. m điệu câu thơ trở nên trì trệ dần. Hình ảnh “ ánh sao đầu súng ” không mới. Chính Hữu đã từng viết :Đầu súng trăng treoSong sự quy đổi uyển chuyển giữa hai câu thơ : “ Quân đi điệp điệp trùng trùng / Ánh sao đầu súng bạn cùng mũ nan ” khiến hình ảnh người lính bỗng đẹp thêm lên. Ở họ có cốt cách của người chiến sỹ và tâm hồn của người thi sĩ. Họ thật đáng cảm phục biết bao. Trong đêm hôm hình ảnh đoàn binh hiện lên càng rõ nét. Họ làm chủ đất trời, thiên hà bát ngát. Đó là những con người anh hùng của mảnh đất anh hùng. Cùng với bộ đội nòng cốt, những đoàn dân công cũng xung phong ra tiền tuyến :Dân công đỏ đuốc từng đoànBước chân nát đá, muôn tàn lửa bay .Anh đuốc bập bùng sáng lên trong đêm hôm. Đoàn dân công trên con đường ra trận được miêu tả thật hùng dũng, hiên ngang. Họ muốn đem tiếng hát của mình, sức lực lao động của mình góp chung vào sự nghiệp chung của dân tộc bản địa. Khắc họa hình tượng những đoàn dân công, tác giả sử dụng hình ảnh “ Bước chân nát đá ” cho thấy sức mạnh của họ thật khác thường. Muôn tàn lửa bay sau sống lưng họ như những khó khăn vất vả đã bị dẹp lại phía sau. Đoàn binh và những người dân công là hình ảnh tượng trưng cho quân dân Nước Ta. Với sức mạnh khác thường, dân tộc bản địa ta đã vượt qua :Nghìn đêm thăm thẳm sương dàyđể nghênh tiếp tương lai tươi đẹp :Đèn pha bật sáng như ngày mai lên .Khó khăn khó khăn như bóng đêm đã khép lại. Trước mắt đoàn quân, ánh đèn pha bật sáng như niềm tín tưởng vào thắng lợi tất yếu của cuộc kháng chiến và tương lai tươi tắn của dân tộc bản địa. Đoàn quân cứ bước tiến trong niềm tin và hy vọng. Toàn bộ tâm lý và dũng khí của họ đều hướng về tương lai. Có thể nói, câu thơ biểu lộ niềm sáng sủa của nhà thơ và cũng là dự cảm về ngày thắng lợi .

Chỉ với một đoạn thơ ngắn, Tố Hữu đã tái hiện được vẻ đẹp anh hùng của nhân dân, núi rừng Việt Bắc nói riêng và sức mạnh anh hùng của dân tộc Việt Nam nói chung trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp. Sức mạnh của khối đại đoàn kết dân tộc chính là sức mạnh làm nên chiến thắng. Vì thế, đoạn thơ nói riêng, cả bài Việt Bắc nói chung mang âm hưởng sử thi khá đậm nét. Và đây cũng chính là một nét tiêu biểu của phong cách thơ Tố Hữu: vừa giàu chất lí tưởng vừa ngọt ngào tha thiết và thấm đẫm chất dân tộc.

( Phạm Thúy Hồng ) Dẫn theo : Trần Liên Quang, Đỗ Thị YênTrên đây là dàn ý và văn mẫu nghiên cứu và phân tích đoạn thơ Nhớ khi giặc đến giặc lùng …. Vui lên Việt Bắc, đèo De, núi Hồng mà những em hoàn toàn có thể tìm hiểu thêm .

Source: https://thcsbevandan.edu.vn
Category : Phương pháp học tập