Di truyền liên kết với giới tính và di truyền ngoài nhân Sách giáo khoa Sinh học 12>

I. NST GIỚI TÍNH VÀ CƠ CHẾ TẾ BÀO HỌC XÁC ĐỊNH GIỚI TÍNH BẰNG NST

– NST giới tính là loại NST có chứa gen pháp luật giới tính ( hoàn toàn có thể chứa những gen pháp luật tính trạng thường ) .

– Trong thiên nhiên đã gặp 1 số kiểu NST giới tính như sau : XX, XY, XO …( XX là đồng giao tử, XY hoặc XO là dị giao tử). Cặp NST giới tính XX gồm 2 chiếc tương đồng, cặp  XY có vùng tương đồng, có vùng ko tương đồng, cặp XO không tương đồng.

II. DI TRUYỀN LIÊN KẾT VỚI GIỚI TÍNH

1. Khái niệm : Di truyền liên kết với giới tính là hiện tượng kỳ lạ di truyền những tính trạng mà những gen xác lập chúng nằm trên những NST giới tính .

1.1. Đối với các gen nằm trên đoạn tương đồng của NST giới tính thì di truyền tuân theo các quy luật của gen trên NST thường (sự di truyền giả NST thường).

1.2. Đối với các gen nằm trên vùng không tương đồng.

* Gen nằm trên đoạn không tương đương của NST X

– Di truyền theo quy luật chéo. Ví dụ : gen lặn trên NST giới tính X của bố được di truyền cho con gái, sau đó được biểu lộ ở cháu trai .- Kết quả lai thuận nghịch là khác nhau, có lúc tỉ lệ đều ở 2 giới, có lúc khác nhau ở 2 giới .* Gen nằm trên vùng không tương đương của NST giới tính Y- Tính trạng do gen này lao lý được di truyền theo quy luật di truyền thẳng. Tính trạng được di truyền trực tiếp cho 1 giới dị giao XY. Tính trạng được bộc lộ 100 % .

Ví dụ: Ở người, tật dính ngón tay 2, 3; túm lông sau tai chỉ có ở nam giới.

2. Ý nghĩa

– Hiện tượng di truyền liên kết với giới tính được ứng dụng để phân biệt giới đực hoặc giới cái ở quy trình tiến độ sớm tăng trưởng của thành viên → kiểm soát và điều chỉnh tỉ lệ đực, cái theo tiềm năng sản xuất .- Phát hiện được bệnh do rối loạn chính sách phân li, tổng hợp của cặp NST giới tính ; Dự kiến được Xác Suất Open những tính trạng, những tật bệnh di truyền liên kết với giới tính → yêu cầu phương pháp trị liệu .

III. DI TRUYỀN NGOÀI NHÂN (DI TRUYỀN THEO DÒNG MẸ/ DI TRUYỀN TẾ BÀO CHẤT/ DI TRUYỀN NGOÀI NST)

– Kết quả của 2 phép lai thuận nghịch là khác nhau, con lai luôn có kiểu hình giống mẹ do gen pháp luật tính trạng nghiên cứu và điều tra nằm ở ngoài nhân .

– Khi thụ tinh, giao tử đực chỉ truyền nhân mà hầu hết không truyền tế bào chất cho trứng, do vậy những gen nằm trong tế bào chất ( trong ti thể hoặc trong lục lạp ) chỉ được mẹ truyền cho con qua tế bào chất của trứng .Đặc điểm của di truyền ngoài NST :- Trong di truyền qua tế bào chất, vai trò đa phần thuộc về tế bào chất của giao tử cái được tạo ra từ mẹ .- Tính trạng do gen trong tế bào chất pháp luật sẽ vẫn sống sót khi thay thế nhân tế bào bằng một nhân có cấu trúc di truyền khác .- Các tính trạng di truyền không tuân theo quy luật di truyền của nhiễm sắc thể. Vì tế bào chất không được phân phối đồng đều tuyệt đối cho những tế bào con như so với nhiễm sắc thể .

Sơ đồ tư duy Di truyền liên kết với giới tính và di truyền ngoài nhân:

Loigiaihay.com

Source: https://thcsbevandan.edu.vn
Category : Phương pháp học tập