Các biện pháp tu từ và ví dụ về bài tập biện pháp tu từ dễ hiểu

Ở chương trình ngữ văn THCS, THPT các bạn đã nghe đến cụm từ “ các biện pháp tu từ”. Hôm nay mình sẽ viết một bài phân tích kĩ về cụm từ đó để các bạn nắm kĩ hơn có thể áp dụng trong học tập cũng như những công việc có liên quan đến soạn thảo văn bản. Trước hết phải hiểu thế nào là “ biện pháp tu từ”. 

Biện pháp tu từ là cách sử dụng ngôn từ theo cách đặc biệt quan trọng ở một đơn vị chức năng ngôn từ ( về từ, câu, văn bản ) trong một ngữ cảnh nhất định nhằm mục đích tăng sức gợi hình, quyến rũ trong diễn đạt và tạo ấn tượng với người đọc về một hình ảnh, một xúc cảm hay một câu truyện .Mục đích : Sử dụng biện pháp tu từ sẽ tăng giá trị miêu tả và biểu cảm

Bên cạnh việc nắm được định nghĩa của các biện pháp tu từ là gì, bạn cũng cần ghi nhớ vai trò của các biện pháp tu từ trong các văn bản nghệ thuật. Hầu hết trong những văn bản nghệ thuật người ta thường xuyên kết hợp các biện pháp tu từ cùng một lúc để gia tăng sự sinh động cũng như khiến đọc giả suy ngẫm kĩ về tác phẩm đó. Bài viết này rất phù hợp với các sĩ tử của kì thi THPTQG năm 2020. Bắt đầu sớm là một lợi thế. Hãy đọc bài viết này để nhớ lại một phần kiến thức tưởng chừng đơn giản nhưng lại vô cùng cần thiết và quan trọng. 

Các biện pháp tu từ

1. So sánh

Khái niệm: So sánh là đối chiếu 2 hay nhiều sự vật, sự việc mà giữa chúng có những nét tương đồng để làm tăng sức gợi hình, gợi cảm cho lời văn.

Cấu tạo: mô hình cấu tạo đầy đủ của một phép so sánh gồm:

Vế A : nêu tên sự vật, vấn đề được so sánh .Vế B : nêu tên sự vật, vấn đề được dùng để so sánh với sự vật, vấn đề nói ở vế A .Từ ngữ chỉ phương diện so sánh .Từ ngữ chỉ ý so sánh ( gọi tắt là từ so sánh ) .Trong trong thực tiễn, quy mô cấu trúc nói trên hoàn toàn có thể biến hóa không ít :Các từ ngữ chỉ phương diện so sánh và chỉ ý so sánh hoàn toàn có thể được lược bớt .

Vế B có thể được đảo lên trước vế A cùng với từ so sánh.

Các kiểu so sánh:

So sánh ngang bằng:

Ví dụ : Mẹ là ngọn gió của con suốt đời .

So sánh không ngang bằng:

Ví dụ: Những ngôi sao thức ngoài kia

Chẳng bằng mẹ đã thức vì chúng con .

Vai trò: Tăng sức gợi hình, gợi cảm trong ca dao, trong thơ, trong miêu tả, trong nghị luận.

2. Nhân hóa

Khái niệm: Nhân hoá là tả hoặc gọi con vật, cây cối, đồ vật,… bằng những từ ngữ vốn được dùng để gọi hoặc tả con người; làm cho thế giới loài vật, cây cối, đồ vật,… trở nên gần gũi với con người, biểu thị được những suy nghĩ, tình cảm của con người

Ví dụ về một đoạn văn sử dụng biện pháp nhân hóa

Hè năm nào tôi cũng về nhà nội chơi, sau nhà có vườn cây do chính tay ông tôi trồng và chăm nom. Trong vườn, mái ấm gia đình nhà chuối tiêu sum sê, tựa sát vào nhau trông thật thân thiện. Mấy cây bưởi già thưa thớt lá, sai trĩu những quả trong xanh, giống bưởi này ngon lắm, đây là thứ cây mà ông tôi tâm đắc nhất. Phía góc vườn là cây măng cụt rậm rạp, cao hơn hẳn những cây khác, ông tôi thường gọi nó là anh cả của cả vườn, nghe ông kể, anh măng cụt này cũng kiêu ngạo lắm, ông tôi phải khó khăn vất vả chăm nom suốt năm trời mới được đón lứa quả tiên phong. Ngự trị giữa vườn là chị xoài, tán cây to lớn như những cánh tay treo đầy trái xoài mập mạp. Tôi thích khu vườn này lắm, một phần vì có nhiều thứ quả ngon, một phần vì nó tiềm ẩn biết bao tận tâm của ông nội tôi .+ Chuối tiêu – xum xê, tựa sát+ Măng cụt – kiêu ngạo+ Trái xoài – mập mạp+ … ..

Tác giả đã sử dụng biện pháp nhân hóa chúng như con người qua đó thấy được hình ảnh khu vườn vô cùng thân thiết với con người và chúng có sự sống vô cùng mãnh liệt

3. Ẩn dụ

a/ Khái niệm: Ẩn dụ là BPTT gọi tên sự vật, hiện tượng này bằng tên sự vật, hiện tượng khác có nét tương đồng với nó nhằm tăng sức gợi hình, gợi cảm cho sự diễn đạt.

b/ Có bốn kiểu ẩn dụ thường gặp:

+ Ẩn dụ hình thức – tương đương về hình thức“ Đầu tường lửa lựu lập lòe đơm bông ” [ Truyện Kiều – Nguyễn Du ][ hoa lựu màu đỏ như lửa ]

+ Ẩn dụ cách thức – tương đồng về cách thức

“ Ăn quả nhớ kẻ trồng cây ” [ ca dao ][ ăn quả – tận hưởng, “ trồng cây ” – lao động ]“ Về thăm quê Bác làng Sen ,Có hàng râm bụt thắp lên lửa hồng ” [ Nguyễn Đức Mậu ][ thắp : nở hoa, chỉ sự tăng trưởng, tạo thành ]

+ Ẩn dụ phẩm chất –  tương đồng về phẩm chất

“ Thuyền về có nhớ bến chăngBến thì một dạ khăng khăng đợi thuyền ”[ ca dao ]

 [thuyền – người con trai; bến – người con gái]

+ Ẩn dụ chuyển đổi cảm giác – chuyển từ cảm giác này sang cảm giác khác, cảm nhận bằng giác quan khác.

“ Ngoài thêm rơi chiếc lá đaTiếng rơi rất mỏng dính như là rơi nghiêng ” [ Đêm Côn Sơn – Trần Đăng Khoa ]“ Cha lại dắt con đi trên cát mịnÁnh nắng chảy đầy vai ” [ Những cánh buồm – Hoàng Trung Thông ]“ Ơi con chim chiền chiệnHót chi mà vang trờiTừng giọt lộng lẫy rơiTôi đưa tay tôi hứng ” [ Mùa xuân nho nhỏ – Thanh Hải ]“ Một tiếng chim kêu sáng cả rừng ” [ Từ đêm Mười chín – Khương Hữu Dụng ]

c/ Lưu ý:

– Phân biệt ẩn dụ tu từ và ẩn dụ từ vựng :+ AD tu từ : có tính lâm thời, tính thành viên, phải đặt trong từng văn cảnh đơn cử để tò mò ý nghĩa .

4. Hoán dụ 

Thực chất Hoán dụ là gọi tên sự vật, hiện tượng bằng tên của một sự vật, hiện tượng khác có quan hệ gần gũi với nó nhằm tăng sức gợi hình, gợi cảm trong diễn đạt.
Có bốn kiểu hoán dụ thường gặp:
+ Lấy một bộ phận để chỉ toàn thể:
+ Lấy vật chứa đựng chỉ vật bị chứa đựng:
+ Lấy dấu hiệu của sự vật để chỉ sự vật:
+ Lấy cái cụ thể để gọi cái trừu tượng

Ví dụ : Áo nâu cùng với áo xanh

Nông thôn cùng với thị thành đứng lên .

+Biện pháp hoán dụ
+Các từ in đậm được dùng để biểu thị những đối tượng có mối quan hệ gần gũi với nó.
– Áo nâu: chỉ người nông dân; áo xanh: chỉ người công nhân;
– Nông thôn: chỉ những người ở nông thôn; thành thị: chỉ những người sống ở thành thị.
+Để hiểu được tác dụng của biện pháp hoán dụ trong câu thơ này, các em có thể so sánh với câu văn sau đây : Tất cả những người nông dân và người công nhân, những người ở nông thôn và thành thị đều đứng lên ->> Cách diễn đạt rườm rà, không mang tính nghệ thuật.

Chú ý : Có khá nhiều bạn khi làm bài thường xuyên bị nhầm lẫn ẩn dụ và hoán dụ. Mình sẽ nêu rõ sự khác biệt của hai biện pháp tu từ đó để các bạn có thể đạt kết quả cao hơn

+ Cơ sở liên tưởng khác nhau:
Ẩn dụ dựa vào sự liên tưởng tương đồng,  tức là giữa A và B có điểm gì đó giống nhau, nên người ta dùng A để thay cho tên gọi B.  Do đó, trong trường hợp này sự vật chuyển đổi tên gọi và sự vật được chuyển đổi tên gọi thường khác phạm trù hoàn toàn.
Ví dụ :
 “Đầu tường lửa lựu lập lòe đơm bông”
[Truyện Kiều – Nguyễn Du] Ở đây hoa lựu màu đỏ như lửa, bởi vậy lửa ( A)  được dùng làm ẩn dụ chỉ hoa lựu (B)
Hoán dụ dựa vào sự liên tưởng tương cận ( gẫn gũi ) giữa các đối tượng. Mối quan hệ giữa tên mới (A) và tên cũ (B) là mối quan hệ gần kề
Ví dụ :
Đầu xanh có tội tình gì
Má hồng đến quá nửa thì chưa thôi”
Đầu xanh : là bộ phận cơ thể người ( gần kề với người), được lấy làm hoán dụ chỉ người còn trẻ ( ví dụ tương tự : đầu bạc- người già)
Má hồng: chỉ người con gái đẹp
Như vậy, các em có thể hiểu nôm na là :
Ẩn dụ và hoán dụ cùng chung cấu trúc nói A chỉ B nhưng khác nhau:
–  Ẩn dụ: A và B có quan hệ tương đồng [giống nhau] –  Hoán dụ: A và B có quan hệ gần gũi, hay đi liền với nhau.

5. Đảo ngữ

Đảo ngữ ( còn gọi là hòn đảo trang ) là một hình thức tu từ có đặc thù : biến hóa vị trí thường thì của một từ, cụm từ trong câu nhưng không làm mất đi quan hệ cú pháp vốn có, nhằm mục đích mục tiêu nhấn mạnh vấn đề, biểu lộ cảm hứng của người viết hoặc tạo hình ảnh, đường nét, sắc tố .Trật tự thường thì của cấu trúc cú pháp trong câu bộc lộ sắc thái trung hoà. Thay đổi trật tự này với dụng ý nghệ thuật và thẩm mỹ, sẽ tạo ra sắc thái tu từ .

Ví dụ : Trật tự thông thường :

Mái tóc người cha bạc phơ .Trật tự hòn đảo :Bạc phơ mái tóc người chaBa mươi năm Đảng nở hoa Tặng Kèm Người( Tố Hữu )Sắc thái tu từ biểu lộ ở chỗ : nhấn mạnh vấn đề vào những thành phần hòn đảo. Trong ví dụ trên, bạc phơ khi đưa lên đầu câu, đã trở thành yếu tố đảm nhiệm thứ nhất của chuỗi lời nói. Bên cạnh sắc thái nhấn mạnh vấn đề, hòn đảo ngữ còn bộc lộ sắc thái biểu cảm :– Đẹp vô cùng Tổ quốc ta ơi !( Tố Hữu )Đảo ngữ cũng đóng vai trò đặc biệt quan trọng trong việc tạo hình ảnh, đường nét, sắc tố :Lom khom dưới núi tiều vài chúLác đác bên sông chợ mấy nhà( Bà Huyện Thanh Quan )Các sắc thái này trong nhiều trường hợp được bộc lộ đồng thời .

Hình thức đảo ngữ khá phong phú. Có thể chia thành hai loại : đảo các thành phần trong câu và đảo các thành tố trong cụm từ.

6. Điệp từ điệp ngữ

Là BPTT nhắc đi nhắc lại nhiều lần một từ, cụm từ có dụng ý làm tăng cường hiệu suất cao diễn đạt : nhấm mạnh, tạo ấn tượng, gợi liên tưởng, cảm hứng … và tạo nhịp điệu cho câu / đoạn văn bản .“ Tre giữ làng, giữ nước, giữ mái nhà tranh, giữ đồng lúa chín ”[ Cây tre Nước Ta – Thép Mới ]– Điệp ngữ có nhiều dạng :

+ Điệp ngữ cách quãng:

“ Buồn trông cửa bể chiều hôm ,Thuyền ai thấp thoáng cánh buồm xa xa ?Buồn trông ngọn nước mới sa ,Hoa trôi man mác biết là về đâu ?Buồn trông nội cỏ dàu dàu ,Chân mây mặt đất một màu xanh xanh .Buồn trông gió cuốn mặt duềnh ,Ầm ầm tiếng sóng kêu quanh ghế ngồi ” [ Truyện Kiều – Nguyễn Du ]

+ Điệp nối tiếp:

“ Mai sauMai sauMai sauĐất xanh, tre mãi xanh màu tre xanh ” [ Tre Nước Ta – Nguyễn Duy ]

+ Điệp vòng tròn:

“ Cùng trông lại mà cùng chẳng thấyThấy xanh xanh những mấy ngàn dâuNgàn dâu trong xanh một màuLòng chàng ý thiếp ai sầu hơn ai ? ” [ Chinh phụ ngâm – Đoàn Thị Điểm ]

7. Nói giảm nói tránh

Nói giảm nói tránh là biện pháp tu từ dùng cách diễn đạt tế nhị, uyển chuyển, tránh gây cảm xúc quá buồn đau, ghê sợ, nặng nề, tránh thô tục, thiếu văn hóa truyền thống. Nói giảm là phương tiện đi lại tu từ làm nhẹ đi, yếu đi một đặc trưng nào đó được nói đến mà người nghe vẫn hiểu được nội dung nhưng không gây ra cảm xúc nặng nề, xấu đi. Còn nói tránh là sự miêu tả bằng một hình tượng khác, một phương pháp khác, hoặc đề cập một đối tượng người dùng khác, tức là không đề cập trực tiếp đến yếu tố muốn nói, để không gây một sự giật mình xấu đi hoặc tạo sự xúc phạm đến người nghe. Chẳng hạn, khi chê trách một điều gì, để người nghe dễ tiếp đón, ta thường nói giảm nói tránh bằng cách phủ định điều ngược lại với nội dung nhìn nhận. Trong thực tiễn có nhiều thí dụ : Bạn đến chơi nhà đã quá lâu, chủ nhà rất phiền, vì còn bận việc khác thì hoàn toàn có thể nói : “ Cũng đã trưa lắm rồi, mời anh vào phòng nằm nghỉ ”, hoặc “ Hôm nay gặp chị rất vui, nhưng em lỡ có hẹn lúc 3 giờ chiều nay, hay là chị vào phòng em nghỉ để em đi một chút ít về chị em ta chuyện trò tiếp ? ” … Cách nói giảm nói tránh đó sẽ được người nghe hiểu rằng chủ nhà đang bận hoặc muốn kết thúc câu truyện nhưng không gây phật ý người nghe .

Ý nghĩa và cách dùng: Dĩ nhiên, việc sử dụng cách nói giảm nói tránh là tùy thuộc vào tình huống giao tiếp. Nói giảm nói tránh phần nhiều trường hợp để tránh những tình huống tế nhị nhưng cũng không nên dùng cách nói giảm nói tránh trong trường hợp buộc phải nói đúng mức độ sự thật hoặc cần thiết phải nói thẳng.

8. Chơi chữ

Chơi chữ là BPTT tận dụng rực rỡ về âm, về nghĩa của từ ngữ để tạo sắc thái dí dỏm, vui nhộn, …. làm câu văn mê hoặc và mê hoặc .“ Bà già đi chợ cầu đôngXem một que bói lấy chồng lợi chăngThầy bói gieo quẻ nói rằng :Lợi thì có lợi nhưng răng chẳng còn ”

– Các lối chơi chữ thường gặp:

+ Dùng từ ngữ đồng âm+ Dùng lối nói trại âm ( gần âm )+ Dùng cách điệp âm+ Dùng lối nói lái .+ Dùng từ ngữ trái nghĩa, đồng nghĩa tương quan, gần nghĩa .

– Chơi chữ được sử dụng trong cuộc sống hàng ngày, thường trong văn thơ, đặc biệt là trong văn thơ trào phúng, trong câu đối, câu đố,….

9. Liệt kê

Theo SGK liệt kê là sắp xếp, tiếp nối đuôi nhau nhau những từ hoặc cụm từ cùng loại với nhau nhằm mục đích diễn đạt những góc nhìn hoặc tư tưởng, tình cảm được vừa đủ, rõ ràng, thâm thúy hơn đến với người đọc, người nghe .Như vậy, phép liệt kê hoàn toàn có thể thấy trong nhiều văn bản khác nhau. Để nhận biết có phép liệt kê được sử dụng hoàn toàn có thể thấy trong bài viết có nhiều từ hoặc cụm từ giống nhau, liên tục nhau và thường thì cách nhau bằng dấu phẩy “, ” hoặc dấu chấm phẩy “ ; ” .Để hiểu rõ hơn những bạn nên xem những ví dụ phép liệt kê bên dưới nhé .

1. Các kiểu liệt kê

– Dựa vào cấu trúc chia ra thành :+ Liệt kê theo từng cặp .+ Liệt kê không theo từng cặp .– Dựa vào ý nghĩa chia ra thành :+ Liệt kê tăng tiến+ Liệt kê không theo tăng tiến .

2. Ví dụ về biện pháp liệt kê

Nhận biết phép liệt kê không khó nhưng phân loại chúng phải cần thêm kĩ năng. Hãy xem thêm ví dụ để hiểu hơn biện phép này nhé .

– Ví dụ về liệt kê theo từng cặp:

Khu vườn nhà em trồng rất nhiều loài hoa đẹp nào là hoa lan với hoa cúc, hoa mai với hoa đào, hoa hồng và hoa ly .Cũng với ví dụ trên ta sẽ liệt kê không theo từng cặp :Khu vườn nhà em trồng rất nhiều loài hoa đẹp nào là hoa lan, hoa cúc, hoa mai, hoa đào, hoa hồng, hoa ly .Dựa theo cấu trúc hoàn toàn có thể tìm ra phép liệt kê đang sử dụng, rất thuận tiện .

– Ví dụ về liệt kê tăng tiến

Gia đình em gồm có nhiều thành viên gắn bó với nhau gồm có em gái, em, anh trai, bố, mẹ và ông bà .Đây là phép liệt kê tăng tiến, thứ tự trong phép liệt không hề đảo lộn .

– Ví dụ về liệt kê không tăng tiến

Trên con đường TT có rất nhiều loại phương tiện đi lại khác nhau như xe xe hơi, xe đạp điện, xe tải, xe cứu thương đang chạy ngược xuôi .Trong ví dụ những thứ tự những loại xe hoàn toàn có thể đổi khác mà không làm biến hóa ý nghĩa câu .

Qua bài học trên các em cần nắm vững kiến thức về khái niệm liệt kê, các kiểu liệt kê và một số ví dụ minh họa. Chúc các em hiểu bài và học tập tốt.

10. Tương phản

Nghệ thuật tương phản đối lập là tạo ra những hành vi, những cảnh tượng, những tính cách trái ngược nhau để qua đó làm điển hình nổi bật ý tưởng sáng tạo, một bộ phận trong tác phẩm hoặc tư tưởng chính của tác giả

Ví dụ: Cách thể hiện thủ pháp nghệ thuật tương phản trong tác phẩm “ Sống chết mặc bay” 

Tác dụng của thủ pháp tương phản đối lập:

+ Tố cáo sự vô trách nhiệm, tham lam khốn nạn của bọn quan lại – những kẻ được xem là cha mẹ của nhân dân+ Cảnh khốn cùng, vô vọng của người dân trước cơn thịnh nộ của vạn vật thiên nhiên khi chống chọi với bão lũ+ Khắc sâu hơn cảnh tượng trái ngược : Dân đằm mình, bỏ mạng khi nước lũ chảy xiết khi vỡ đê > Ví dụ cụ thể về đoạn văn kết hợp những biện pháp tu từ

1. Giờ ra chơi, trường ồn như vỡ chợ. Vài nhóm nữ sinh tụ tập dưới tán lá mát mẻ của cụ bàng ; từng cặp từng cặp bạn nam chơi đá cầu với nhau, trên vai ai nấy đều ướt đẫm ánh nắng ; một đám học viên khác lại ùa đến căn-tin ăn quà vặt ; … Cảnh vui vẻ, sinh động đó khó có người học trò nào quên được. Bởi sau mỗi giờ ra chơi lại khiến chúng tôi thấy niềm tin sáng khoái hơn, tràn ngập sức lực lao động để học tập tốt hơn .

   * lại : phó từ chỉ sự tiếp nối tựa như .

   * ồn như vỡ chợ : so sánh

   * cụ bàng : nhân hóa kiểu dùng những từ vốn dùng để gọi người để gọi sự vật .

   * ướt đẫm ánh nắng : ẩn dụ quy đổi cảm xúc. ( thị giac – xúc giác )

   *trường: hoán dụ kiểu lấy vật chứa đựng để gọi vật bị chứa đựng.

2. + gà trống – oai vệ : nhán hóa Ò ó o…o…” Tiếng gáy to vang vọng của chú gà trống nhà em đấy. Chú đánh thức mọi người dậy – một ngày mới bắt đầu. Chú gà trống trông thật oai vệ. Thân hình cường tráng như võ sĩ trên lễ đài. Chú khoác trên mình tấm áo lông sặc sỡ, nhiều màu, bóng mượt như bôi mỡ. Lông cườm ở cổ đỏ tía. Đầu chú tròn bằng nắm tay, trên đội một chiếc vương miện đỏ chót. Mỏ hơi khoằm xuống, cứng như thép. Mắt tròn long lanh như nước. Đôi cánh cứng cáp như hai mảnh vỏ trai úp lại. Hai chân vàng bóng, bới đất tìm giun rất tài. Mỗi chân chú có một cái cựa dài nhọn hoắt chìa ra. Chùm lông đuôi vồng cong như cầu vồng bẩy sắc. Chú gà trống thật đẹp mã.

   Hằng ngày vào sáng sớm tinh mơ, chú từ chuồng nhảy ra, phóng lên cành bưởi đứng gáy. Chú vươn cái cổ đủ sắc tố và xoà cánh ra vỗ phành phạch rồi chú gáy một tràng dài, vang xa làm những con vật phải im re. Nghe tiếng gáy của chú, cây cối tưng bừng xoè lá đón ánh nắng mặt trời. Chim ca lích rích trong vòm lá. Sau trách nhiệm báo thức của mình, chú ta nhảy xuống chạy đi kiếm mồi. Chú đến bên sân mổ lia lịa những hạt thóc mà bà tung ra .

   Chú gà trống làm việc rất cần mẫn và đúng giờ. Chính vì thế, chú được coi là chiếc đồng hồ báo thức. Cả nhà em đều yêu quí chú.

   + cứng như thép : so sánh+ … .

3. Cũng giống như những con sông khác, con sông quê em cũng uốn lượn như một con rồng. Nó mang mùi vị mặn mòi của vùng quê em, vùng quê có di tích lịch sử lịch sử dân tộc ( đền thờTiên La ), vùng quê địa linh nhân kiệt. Chính cài mùi vị ấy đã gắn bó với em đến từng thớ thịt. Tuy con sông không rộng lắm nhưng nó rất dài. Buổi sáng khi ông mặt trời nhô lên thì dòng sông mặc chiếc áo lụa đào tha thướt, trưa về chiếc áo lụa đào ấy được thay bằng chiếc áo xanh biếc mới may, chiều về chiếc áo lại được dát vàng lộng lẫy. đêm đến, sông mặc chiếc áo đen cài một vầng trăng vào giữa ngực và những ngôi sao 5 cánh được gắn vào dải áo như những dải kim cương .

   Nước sông như dòng sữa ngọt tưới tiêu cho đồng ruộng, dòng nước mát luôn dang tay đón chúng em tắm mát, lượn lờ bơi lội nô đùa trong những ngày hè nóng nực .

   Con sông đã trở thành một phần máu thịt của quê hương em. Con sông đã chứng kiến bao kỷ niệm đẹp của tuổi thơ chúng em. Rồi mai ngày em sẽ lớn khôn, nhưng rồi có đi đâu xa chân trời góc biển em vẫn nhớ về quê em, những kỉ niệm với dòng sông sẽ vẫn còn mãi trong em.

   + Nước sống như dòng sữa ngọt : So sánh+ uốn lượn như một on rồng : so sánh+ Sông – máu thịt của quê nhà : nhân hóa

   + ….

4. Nhà tôi ở một làng chài ven biển. Chiều hè, tôi thường ra đây hóng mát. Tôi ngước nhìn lên trời và bỗng reo lên : “ Biển trên trời ! ” Tôi ngắm nhìn biển không chớp mắt, thú vị : Đẹp quá đi ! đẹp quá đi !

   Bầu trời cao, xanh vời vợi tựa như mặt biển xanh hiền hoà. Những đám mây đuổi nhau, xô đẩy chẳng khác gì những con sóng lớn, xô mạnh vào bờ làm bọt biển văng tung toé. Gió cùng biển thổi rì rào tạo nên một bản nhạc không lời. Xa xa, những đàn chim hải âu bay dập dờn chẳng khác gì những cánh buồm trắng xoá trôi lửng lờ. Tôi như nghe thấy từ trên trời cao tiếng hót véo vón của những chú chim, tiếng xao động của lá cây, tiếng dạt dào của sóng biển. Tất cả như hoà cùng màu xanh dịu êm của biển. Một màu xanh bát ngát có lẽ chỉ có ở trời cao làm cho chị nắng như vẫn còn ngỡ ngàng trước vẻ đẹp kì diệu đó! Cây cối cũng phải ghen tị, ước ao có được màu sắc đó! Mọi người vẫn thả lưới, giăng buồm ra khơi. Riêng tôi vẫn ngồi đây trầm ngâm với những bác dừa xanh mát cả một vùng để ngắm nhìn biển, thèm khát được chơi với biển, cưỡi lên những con sóng mạnh xô vào bờ. Những cánh diều no gió của đám trẻ làng chài thi nhau bay cao vút như chắp cách cho ước mơ của trẻ thơ bay cao, bay xa hơn nữa!. Những hòn đảo nhấp nhô tựa những cung điện dưới thuỷ cung bao la, bát ngát. Những đàn cá lội tung tăng, vẩy nước tung toé. Tôi nhìn biển mà tự hỏi: “Biển đẹp đến thể mà sao còn thua cả sắc trời?”.Hôm đó, một kỉ niệm ngọt ngào nhất mà tôi đã từng có, giờ đây vẫn còn in dấu theo thời gian. Nhìn biển đẹp đến thế, tôi mới cảm nhận được hết vẻ đẹp kì thú của thiên nhiên! Biển chính là người mẹ thứ hai của tôi!…

   Xem thêm: Công thức tính diện tích xung quanh hình trụ – Trường THPT Thành Phố Sóc Trăng

   Biện pháp nghệ thuật và thẩm mỹ : so sánh, nhân hóa .

Source: https://thcsbevandan.edu.vn
Category : Phương pháp học tập