Biện pháp tu từ không chỉ được sử dụng trong văn viết mà còn được sử dụng phổ biến trong văn nói hàng ngày. Không chỉ tạo nên những giá trị đặc biệt trong biểu đạt, biểu cảm mà còn có tác dụng nhấn mạnh, tạo ấn tượng cho người nghe, người đọc về hình ảnh, cảm xúc nào đó. Cùng tìm hiểu các biện pháp tu từ được sử dụng nhiều trong bài viết dưới đây của ruaxetudong.org!
Biện pháp tu từ là gì?
Biện pháp tu từ hay còn được biết đến với tên gọi là biện pháp nghệ thuật, thủ pháp nghệ thuật,…Đây là việc sử dụng ngôn ngữ theo một cách đặc biệt ở một đơn vị ngôn ngữ nào đó như từ, câu, văn bản,…trong một ngữ cảnh nhất định để tăng sức gợi hình, gợi cảm trong việc diễn đạt và tạo ấn tượng đối với người đọc, người nghe về một câu chuyện, một cảm xúc nào đó.
Trong những văn bản thẩm mỹ và nghệ thuật, người ta hoàn toàn có thể sử dụng một hoặc nhiều biện pháp tu từ khác thậm chí còn là toàn bộ những biện pháp tu từ để khai thác tối đa sức mạnh thẩm mỹ và nghệ thuật của những biện pháp tu từ đó .
Phân loại các phép tu từ trong tiếng Việt
Ngữ pháp tiếng Việt rất đa dạng về cách sử dụng phép tu từ, biện pháp tu từ. Về cơ bản, phép tu từ được chia làm 3 loại chính, đó là:
Bạn đang đọc: Biện pháp tu từ là gì? Các biện pháp tu từ và tác dụng của nó – Rửa xe tự động
Biện pháp tu từ ngữ âm
Gồm 4 loại chính :
- Điệp âm
- Điệp vần : Cách gieo vần
- Điệp thanh : Phối hợp thanh bằng, thanh trắc
- Nhịp : Cách ngắt nhịp dài, ngắn
Biện pháp tu từ cú pháp
Có 3 dạng chính :
- Phép lặp cú pháp : Nghĩa là lặp lại cấu trúc ngữ pháp
- Liệt kê : Kể ra những yếu tố quan hệ đồng đẳng
- Đảo ngữ : Đảo lộn trật tự cú pháp trong câu .
Biện pháp tu từ từ vựng
Là biện pháp tu từ phong phú nhát, thường được sử dụng trong văn thơ, Open trong những kỳ thi quan trọng. Bao gồm 8 loại đó là : So sánh, ẩn dụ, hoán dụ, nhân hóa, phép điệp, liệt kê, nói quá, nói giảm – nói tránh, chơi chữ, phép đối, …
Tác dụng của các biện pháp tu từ
- Tăng sức gợi hình, quyến rũ cho con người, cảnh vật và vạn vật thiên nhiên .
- Thu hút người đọc, người nghe .
- Thể hiện sự phong phú, độc lạ về từ vựng và ngữ pháp tiếng Việt .
- Giúp người đọc, người nghe dễ nhớ và tạo ấn tượng cho người đọc .
- Thể hiện tâm tư nguyện vọng, tình cảm, cảm hứng, nguyện vọng của tác giả .
Các biện pháp tu từ và tác dụng, ví dụ
Có rất nhiều những biện pháp tu từ từ vựng nhưng được sử dụng phổ cập nhất đó là :
Biện pháp tu từ liệt kê
Khái niệm : Là việc sắp xếp tiếp nối đuôi nhau hàng loạt hay cụm từ cùng loại
Tác dụng : Diễn tả một cách đơn cử hoặc tổng lực
Ví dụ :
“ Tỉnh lại em ơi, qua rồi cơn ác mộng
Em đã sống lại rồi, em đã sống !
Điện giật, dùi đâm, dao cắt, lửa nung
Không giết được em, người con gái anh hùng ”
Biện pháp tu từ nhân hóa
Khái niệm : Là biện pháp tu từ được sử dụng để chỉ hoạt động giải trí, tính cách, tâm lý, … vốn chỉ được dành cho con người để miêu tả vật phẩm, sự vật, cây cối, …
Tác dụng : Làm cho sự vật, cây cối trở nên thân mật, sinh động và thân thiện với con người hơn .
Dấu hiệu nhận ra : Luôn có những từ chỉ hoạt động giải trí, gọi tên của con người đi kèm như chơi, sà, ngửi, , …
Ví dụ : “ Heo hút cồn mây súng ngửi trời ” .
Biện pháp tu từ ẩn dụ
Khái niệm : Là phương pháp miêu tả gọi tên sự vật, hiện tượng kỳ lạ này bằng tên sự vật, hiện tượng kỳ lạ khác có nét tương đương
Tác dụng :
- Làm tăng sức gợi hình, quyến rũ cho sự diễn đạt
- Mang tính hàm súc, cô đọng, giá trị miêu tả cao gợi những sự liên tưởng ý nhị, thâm thúy
Dấu hiệu nhận ra : Các sự vật ẩn dụ thường có nét tương đương với nhau
Ví dụ : Ăn quả nhớ kẻ trồng cây => Hình ảnh ẩn dụ “ ăn quả ” – tận hưởng ; “ trồng cây ” – lao động .
Biện pháp tu từ so sánh
So sánh là so sánh 2 hay nhiều sự vật, hiện tượng kỳ lạ mà giữa chúng có những nét tương đương với nhau .
Tác dụng của so sánh đó là làm tăng sức gợi hình, quyến rũ cho sự vật được nhắc tới, giúp câu văn trở nên sinh động, gây hứng thú với người đọc .
Để nhận biết đâu là biện pháp tu từ so sánh thì bạn chỉ cần thấy các từ “là” “như” “bao nhiêu…bấy nhiêu”,…Tuy nhiên vẫn có một số trường hợp từ ngữ so sánh bị ẩn đi.
Xem thêm: Định lý pytago – Hướng dẫn giải bài tập Hình học lớp 7
Ví dụ : “ Người ta là hoa đất ”
Biện pháp tu từ hoán dụ
Khái niệm : Là biện pháp tu từ gọi tên sự vật, hiện tượng kỳ lạ này bằng tên sự vật hiện tượng kỳ lạ khác có quan hệ thân mật .
Tác dụng :
- Tăng sức gợi hình, quyến rũ cho sự diễn đạt
- Diễn tả sinh động nội dung thông tin, gợi sự liên tưởng ý vị, thâm thúy .
Ví dụ :
“ Áo chàm đưa buổi phân li
Cầm tay nhau biết nói gì ngày hôm nay ” .
Biện pháp tu từ nói quá
Khái niệm : Nói quá là biện pháp tu từ phóng đại quy mô, mức độ, đặc thù của sự vật, hiện tượng kỳ lạ .
Tác dụng : Giúp cho sự vật, hiện tượng kỳ lạ đó được nhấn mạnh vấn đề, gây ấn tượng, tăng sức biểu cảm
Dấu hiệu phân biệt : Có những từ ngữ cường điệu, khoa trương, phóng đại so với trong thực tiễn .
Ví dụ :
“ Dân công đỏ đuốc từng đoàn
Bước chân nát đá muôn tàn lửa bay ”
Biện pháp tu từ đảo ngữ
Đảo ngữ là biện pháp tu từ biến hóa trật tự của cấu trúc ngữ pháp của câu để nhấn mạnh vấn đề ý, nhấn mạnh vấn đề đặc thù của đối tượng người dùng, làm cho câu thơ, câu văn trở nên sinh động, quyến rũ và hài hòa về âm thanh, …
Ví dụ :
“ Lom khom dưới núi tiều vài chú
Lác đác bên sông chợ mấy nhà ”
Biện pháp tu từ tương phản
Tương phản là biện pháp tu từ sử dụng những từ ngữ trái chiều, trái ngược nhau để tăng hiệu suất cao diễn đạt .
Ví dụ :
“ O du kích nhỏ giương cao súng
Thằng Mỹ lênh khênh bước cúi đầu ”
Biện pháp tu từ chơi chữ
Khái niệm : Là biện pháp tu từ sử dụng rực rỡ về âm, về nghĩa của từ .
Tác dụng : Tạo sắc thái dí dỏm, vui nhộn giúp câu văn trở nên mê hoặc và mê hoặc hơn .
Ví dụ :
“ Bà già đi chợ cầu đông
Xem một quẻ bói lấy chồng lợi chăng
Thầy bói gieo quẻ nói rằng
Lợi thì có lợi nhưng răng không còn ”
Biện pháp tu từ nói giảm nói tránh
Khái niệm : Nói giảm, nói tránh là biện pháp tu từ dùng để diễn đạt tế nhị, uyển chuyển
Tác dụng : Tránh gây cảm xúc đau thương, ghê sợ nặng nề, tránh sự thô tục và thiếu lịch sự và trang nhã .
Ví dụ : “ Bác đã đi rồi sao Bác ơi ”
Biện pháp tu từ điệp ngữ
Khái niệm : Là biện pháp tu từ nhắc đi nhắc lại nhiều lần một từ, cụm từ
Tác dụng : Làm tăng hiệu suất cao diễn đạt như nhấn mạnh vấn đề, tạo sự liên tưởng, cảm hứng, … Nhấn mạnh, tô đậm ấn tượng – tăng giá trị biểu cảm .
Dấu hiệu nhận ra : Các từ được lặp đi lặp lại nhiều lần trong đoạn văn, đoạn thơ .
Ví dụ: “Tre giữ làng, giữ nước, giữ mái nhà tranh, giữ đồng lúa chín”
Xem thêm: Công thức tính diện tích xung quanh hình trụ – Trường THPT Thành Phố Sóc Trăng
Các biện pháp tu từ khác
Sử dụng dấm chấm lửng : Dấu chấm lửng hay còn gọi là dấu ba chấm, được dùng để bộc lộ người viết chưa diễn đạt hết ý. Ví dụ : Người đi xa, xa dần, xa mãi, … .
Sử dụng câu hỏi tu từ : Là dạng câu có cú pháp như một câu hỏi nhưng lại không có mục tiêu nhu yếu vấn đáp, ngược lại để diễn đạt hay nhấn mạnh vấn đề ý nào đó. Ví dụ : Anh có biết giờ đây là mấy giờ rồi không ? ”
Với những thông tin trên đây về những biện pháp tu từ, kỳ vọng sẽ giúp bạn hiểu rõ khái niệm, tính năng để biết cách sử dụng đúng ngữ pháp, diễn đạt trong câu. Bất kỳ vướng mắc nào cần được giải đáp, quý bạn đọc hãy comment phía dưới, ruaxetudong.org sẽ giải đáp bạn nhanh gọn .
Source: https://thcsbevandan.edu.vn
Category : Phương pháp học tập