Bài giảng Tiết 37: Sóng – Xuân Quỳnh – Giáo Án, Bài Giảng

Mồ côi mẹ từ nhỏ nên XQ luôn khao khát tình thương, tình yêu, mái ấm gia đình, đặc biệt nhạy cảm với tình mẫu tử.

– Ham mê văn học nên từ bỏ sân khấu, gắn bó và góp sức trọn đời cho thơ ca .- Là khuôn mặt trẻ tiêu biểu vượt trội của thơ chống Mỹ .

20 trang | Chia sẻ : luyenbuitvga| Lượt xem : 1624

| Lượt tải: 9

Bạn đang xem nội dung tài liệu Bài giảng Tiết 37: Sóng – Xuân Quỳnh, để tải tài liệu về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

dd Tiết 37 SểNG – Xuõn Quỳnh dd I. TèM HIỂU CHUNG 1. Tỏc giả * Cuộc đời * Sự nghiệp * Phong cỏch 2. Văn bản * Hoàn cảnh sỏng tỏc – giỏ trị tỏc phẩm * Bố cục văn bản * Đọc – giải nghĩa từ khú * Cảm nhận chung * Cuộc đời Tên thật là Nguyễn Thị Xuân Quỳnh, sinh ngày 06/10/1942, mất ngày 29/08/1988. Quê quán : thị xã HĐ Hà Đông – Hà Tây. Gia đình : công chức, mồ côi mẹ từ sớm. Mồ côi mẹ từ nhỏ nên XQ luôn khao khát tình thương, tình yêu, mái ấm mái ấm gia đình, đặc biệt quan trọng nhạy cảm với tình mẫu tử. – Ham mê văn học nên từ bỏ sân khấu, gắn bó và góp sức trọn đời cho thơ ca. – Là khuôn mặt trẻ tiêu biểu vượt trội của thơ chống Mỹ. 1. Tỏc giả Sự nghiệp : * Các tập thơ : “ Tơ tằm – chồi biếc ” ( 1963 ), “ Hoa dọc chiến hào ” ( 1968 ), “ Gió Lào cát trắng ” ( 1974 ) … * Thơ cho mần nin thiếu nhi : “ Bầu trời trong quả trứng ”, “ Bao giờ con lớn ” … * Phong cỏch – Là lời nói của một trái tim phụ nữ đa cảm, hồn hậu chân thành, có nhiều lo âu và luôn da diết trong khát vọng niềm hạnh phúc đời thường. – Thơ chị có truyền thống tươi tắn, hồn hậu, nồng nhiệt, có sự dung dị hồn nhiên, chân thực với lòng mình, với cuộc sống. – Thơ tình yêu là một mảng rực rỡ và rất tiêu biểu vượt trội của hồn thơ Xuân Quỳnh. 2. Văn bản * Hoàn cảnh sỏng tỏc – giỏ trị tỏc phẩm Sáng tác ngày 29/12/1967 tại vùng biển Diêm Điền – Tỉnh Thái Bình trong một chuyến trong thực tiễn đi thăm đơn vị chức năng pháo bảo vệ bờ biển. In trong tập thơ “ Hoa dọc chiến hào ” xuất bản 1968. – Được nhìn nhận là bài thơ viết về tình yêu tân tiến nhất trong những bài thơ tình tân tiến của thế kỉ XX * Đọc – giải nghĩa từ khú Âm hưởng dạt dào, nhịp sóng liên tục gối nhau, lúc sôi sục, lúc êm dịu. * Cảm nhận chung + Thể thơ 5 chữ, thường không có dấu chấm câu + Ngắt nhịp biến hoá, linh động + Cặp câu đối xứng liên tục + Hình tượng sóng trở đi trở lại.  nhịp sóng lòng của người con gái trong tình yêu – Hình tượng sóng và em + Sóng ẩn dụ tâm trạng người con gái đang yêu. + Sóng là sự hoá thân của em  Hai hình tượng đan cài, quấn quýt, bổ trợ cho nhau * Bố cục văn bản 3 phần : Hai khổ đầu : Năm khổ tiếp Hai khổ cuối II. Đọc – hiêủ 1. Hai khổ đầu 2. Năm khổ tiếp 3. Hai khổ cuối III. Tổng kết 1. Nội dung 2. Nghệ thuật IV. Củng cố – Dặn dò dd II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN 1. Hai khổ đầu : Dữ dội và dịu êm ồn ào và lặng lẽ Sông không hiểu nổi mình Sóng tìm ra tận bể Ôi con sóng thời xưa Và ngày sau vẫn thế Nỗi khát vọng tình yêu Bồi hồi trong ngực trẻ XQ mở đầu bài thơ Súng của mỡnh như thế nào ? Em cú nhận xột gỡ về cỏch khởi đầu này ? Qua đú nhà thơ XQ muốn gửi gắm điều gỡ ? Súng trong những trạng thỏi đối nghịch : Dữ dội > qui luật tự nhiên  Khao khỏt vượt khỏi TY cỏ nhõn chật hẹp đến với TY cuộc sống to lớn để chứng minh và khẳng định mình, tự nhận thức về mình Em cú nhận xột gỡ về hành trỡnh của súng ? Thực chất XQ muốn gửi gắm khao khỏt gỡ của trỏi tim phụ nữ đang yờu ? – Lời thơ xúc cảm tha thiết như lời tự hát, tự bạch. * Khổ 2 : Khát vọng tình yêu được Xuân Quỳnh nói như thế nào ở khổ 2 ? Nhận xét về thẩm mỹ và nghệ thuật ? – Thán từ “ ôi ” – Cặp từ chỉ thời hạn : “ thời xưa ” – “ ngày sau ”. – Cụm từ “ vẫn thế ”  Sóng vĩnh hằng với những bộc lộ dịu êm, kinh hoàng  hình tượng cho khát vọng tình yêu vĩnh hằng trước hết thuộc về tuổi trẻ Cách cảm nhận tình yêu nồng nàn, có chiều sâu dd 2. Năm khổ tiếp a. Khổ thơ 3 và 4. “ Trước muôn trùng sóng bể Em nghĩ về anh, em Em nghĩ về biển lớn Từ nơi nào sóng lên ? Sóng khởi nguồn từ gió Gió khởi đầu từ đâu ? Em cũng không biết nữa Khi nào ta yêu nhau ”. * Sự Open trực tiếp của chủ thể trữ tình. * Lặp cụm từ : “ Em nghĩ về ”. * Sự đối sánh tương quan : Biển – Tình yêu. * Câu hỏi tu từ.  Khao khát lí giải mãnh liệt * “ Em cũng không biết nữa … ”  Lời thú nhận thành thật, đáng yêu, đậm êm ả dịu dàng  kđ sự kì ảo, huyền diệu của tình yêu Sóng – đối tượng người tiêu dùng suy tư về cội nguồn ty Nội dung của hai khổ thơ này ? Khao khát lí giải cội nguồn ty được XQ nói ntn ? b. Khổ thơ thứ 5. “ Con sóng dưới lòng sâu Con sóng trên mặt nước Ôi con sóng nhớ bờ Ngày đêm không ngủ được Lòng em nhớ đến anh Cả trong mơ còn thức ” Khổ 5 nỗi nhớ trong ty được diễn đạt ntn ? Sóng là đối tượng người tiêu dùng để suy tư về nỗi nhớ trong tình yêu – Số câu thơ nhiều hơn – Lặp cấu trúc, điệp từ, ngữ – Hình ảnh sóng đôi : sóng – bờ em – anh cộng hưởng  Diễn tả nỗi nhớ da diết, khắc khoải nhất trong tình yêu – Không gian : + bề rộng : trên mặt nước + bề sâu : dưới lòng sâu + bề dài : Bắc – Nam  vô cùng, vô tận * Nghệ thuật * Cách diễn đạt : dd Thời gian : + ngày – đêm + thức – ngủ  Thống trị mọi thời hạn cả ý thức, tiềm thức Thể hiện một tình yêu cháy bỏng, đam mê không cùng, nỗi nhớ thường trực, ám ảnh của một tình yêu vĩnh viễn, bất diệt – Lời tự bạch chân thành. – Tình yêu trở về với thực chất vốn có của nó. – Câu thơ đạt đến độ dung dị sâu xa. * Cách thể hiện : c. Khổ thơ 6 và 7 Dẫu xuôi về phương bắc Dẫu ngược về phương nam Nơi nào em cũng nghĩ Hướng về anh – một phương ở ngoài kia đại dương Trăm ngàn con sóng đó Con nào chẳng tới bờ Dù muôn vời cách trở. Em có nhận xét gì về nghệ thuật và thẩm mỹ ở khổ 6 ? Sự chung thuỷ được XQ t / h ntn ? Sóng là đối tượng người dùng để suy tư về sự thuỷ chung trong tình yêu * Khổ thơ 6 Khổ thơ duy nhất trong bài thơ không có sự Open của sóng biển. – Điệp từ : “ dẫu ”, “ về ’ – Mối liên hệ giữa những từ ngữ : “ dẫu ” … “ nơi nào ” … “ em cũng ” … “ hướng về anh – một phương ”.  Lối cấu trúc giả định – khẳng định chắc chắn riết róng cái không bao giờ thay đổi giữa vạn biến : lòng chung thuỷ – Xuôi Bắc, ngược Nam  thấp thỏm linh cảm lo âu * Khổ thơ 7 ở ngoài kia đại dương Trăm ngàn con sóng đó Con nào chẳng tới bờ Dù muôn vời cách trở. Niềm tin bất diệt vào tình yêu được XQ nói ntn ở khổ 7 ? – Quy luật tự nhiên : sóng  bờ Khẳng định tình yêu bất diệt, cơ sở là niềm tin vĩnh viễn TL : XQ đã dữ thế chủ động, trực tiếp bày tỏ tình yêu của mình rất chân thành, say đắm là điều rất mới mẻ và lạ mắt trong thơ ca, rất đáng trân trọng nhưng cũng rất truyền thống cuội nguồn đó là sự chung thuỷ Qua việc nghiên cứu và phân tích, cảm nhận hình tượng sóng, em biết gì về vẻ đẹp tâm hồn người phụ nữ trong tình yêu ? 3. Hai khổ thơ cuối : ( khổ 8 và 9 ) “ Cuộc đời tuy dài thế Năm tháng vẫn đi qua Như biển kia dẫu rộng Mây vẫn bay về xa Làm sao được tan ra Thành trăm con sóng nhỏ Giữa biển lớn tình yêu Để ngàn năm còn vỗ ”. Quan niệm về thời hạn, năm tháng được XQ nói ntn trong khổ 8 ? * Khổ 8 : Các cặp từ thường có trong những vế của câu ghép : tuy – vẫn, dẫu – vẫn.  Những trăn trở lo âu của nhân vật trữ tình về sự hữu hạn của đời người, chảy trôi của thời hạn, mong manh khó bền chặt của tình yêu ( Đặc điểm thơ XQ ) Sóng – khát vọng tình yêu vĩnh hằng Khát vọng ty vĩnh hằng được XQ nói như thế nào ở khổ thơ kết ? * Khổ 9 : – Nhịp thơ nhanh, cảm hứng mãnh liệt  Khát vọng hoá thân, hoà tan vào sóng can đảm và mạnh mẽ, ấm cúng – Tan ra  k / v cháy bỏng – Ngàn năm  trường cửu, bất tử k / v vĩnh viễn, bất tử hoá tình yêu cá thể vào tình yêu cuộc sống to lớn Đây là k / v của tình yêu dâng hiến thánh thiện, đậm êm ả dịu dàng, gắn với nghĩa vụ và trách nhiệm III. Tổng kết 1. Nội dung Sóng thể hiện vẻ đẹp tâm hồn phụ nữ đang yêu một t / c chân thành, tha thiết mà tự nhiên hồn hậu đồng thời cũng biểu lộ ý niệm đúng đắn về tình yêu chân chính, tương thích với truyền thống lịch sử dân tộc bản địa qua đó giáo dục con người cái tốt đẹp, cao quý 2. Nghệ thuật Sự liên tưởng hợp lý sóng – em – Thể thơ 5 chữ – Nhịp điệu phong phú, cặp câu đối xứng liên tục – Ngôn ngữ đơn giản và giản dị, trong sáng IV. Củng cố – Dặn dò Cảm nhận của em về vẻ đẹp tâm hồn của người phụ nữ đang yêu qua bài thơ “ Sóng ” của Xuân Quỳnh. 2. Bình giảng khổ thơ 5 và 6 của bài thơ .
File đính kèm :

• T37 – Song – 12CB09-10 -huynh.ppt